10 stycznia 2020 r. w Domu Kultury ,,Śnieżka” w Dębicy odbyło się uroczyste wręczenie patentów oficerskich oraz pośmiertnych aktów mianowania na wyższy stopień wojskowy rodzinom bohaterów Polski Podziemnej, którzy zostali zamordowani z wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu, 27 listopada 1948 roku. Uroczystość była także okazją do podsumowania międzywojewódzkiego konkursu „Chcieliśmy tylko wolnej Polski”, zorganizowanego pod patronatem Premiera RP Mateusza Morawieckiego, Prezesa IPN dr Jarosława Szarka oraz Podkarpackiego i Dolnośląskiego Kuratora Oświaty.
W wydarzeniu wzięli udział żołnierze Armii Krajowej, członkowie rodzin Żołnierzy Niezłomnych z różnych części Polski, m.in. z: Podkarpacia, Małopolski, Dolnego Śląska i Trójmiasta, żołnierze Wojska Polskiego oraz przedstawiciele władz państwowych i samorządowych z zastępcą prezesa IPN prof. dr. hab. Krzysztofem Szwagrzykiem.
Po 71 latach od haniebnego mordu dokonanego na działaczach Polski Podziemnej, bohaterskich żołnierzach Armii Krajowej i działaczach dolnośląskich struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, dzisiaj Rodziny naszych bohaterów otrzymają patenty oficerskie i awanse na wyższe stopnie wojskowe. Jest to szczególny akt uhonorowania ich poświęcenia i wkładu na rzecz suwerennej i wolnej ojczyzny, a zarazem akt rehabilitacji i zadośćuczynienia – powiedział Burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk na rozpoczęcie uroczystości.
Aktu wręczenia patentów oficerskich dla rodzin ppor. Władysława Ciska i ppor. Stanisława Dydo oraz awansu na stopień kapitana dla rodziny Jana Klamuta i podpułkownika dla rodziny Ludwika Marszałka, dokonał Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego we Wrocławiu płk Piotr Rupa.
Decyzją Zarządu Głównego ŚZŻAK przyznana została odznaka honorowa „KOLUMBOWIE ROCZNIK 20” dla ppor. Wiesławy Pawlus. Odznakę wręczył wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK Maciej Małozięć oraz burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk.
Podczas uroczystości miało miejsce podsumowanie międzywojewódzkiego konkursu ,,Chcieliśmy tylko wolnej Polski”, który zorganizowany został przez Miasto Dębicę, Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy oraz wrocławski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Stowarzyszenie Oświaty i Wychowania we Wrocławiu i Fundację Historia – Pamięć – Edukacja we Wrocławiu. Patronat honorowy nad konkursem objęli: Premier RP Mateusz Morawiecki, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie Jarosław Szarek oraz Dolnośląski i Podkarpacki Kurator Oświaty – Roman Kowalczyk i Małgorzata Rauch.
W konkursie w województwie podkarpackim udział wzięło 83 uczniów ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych, którzy przygotowali prace indywidualne i grupowe oraz filmy.
Nagrody i pamiątkowe dyplomy wszystkim wyróżnionym wręczył: Burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej prof. Krzysztof Szwagrzyk oraz Helena Lazarowicz – żona Śp. Romualda Lazarowicza, wnuka ppłk. Adama Lazarowicza „Klamry”.
Premier RP Mateusz Morawiecki skierował do uczestników konkursu okolicznościowy list, który został odczytany podczas uroczystości.
Treść listu
Pełna lista nagrodzonych z województwa podkarpackiego i dolnośląskiego znajduje się na stronie konkursu: https://chcielismywolnejpolski.pl/.
W ostatnim rozkazie rozwiązującym Armię Krajową, gen. Okulicki zwrócił się do żołnierzy z apelem, aby „starali się być przewodnikami narodu”. Bohaterowie, których dzisiaj wspominamy, starali się być awangardą w okresie stalinowskim i realizować ideę niepodległego państwa polskiego, bowiem chcieli tylko wolnej Polski i o tę Polskę walczyli – powiedział zastępca burmistrza Dębicy i wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK – Maciej Małozięć, dziękując wszystkim za pomoc w upamiętnieniu i uhonorowaniu bohaterów.
Na zakończenie uroczystości, wszyscy obecni mieli okazję obejrzeć wzruszające widowisko patriotyczno-kolędnicze ,,Wigilia w okopach. Od Solidarności do współczesności” w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury.
