Zapraszamy na uroczystość odsłnięcia pomnika Ludwika Marszałka i zamordowanych członków Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” z Obwodu SZP-ZWZ-AK Dębica.

PROGRAM
3 marca 2024 (niedziela)
Kościół pw. Miłosierdzia Bożego w Dębicy [godz. 11:00]
Msza święta w intencji Ojczyzny z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Pomnik Żołnierzy Niezłomnych przy Rondzie Adama Mickiewicza w Dębicy [godz. 12:00]
Podniesienie flagi Rzeczpospolitej Polskiej, ceremonia odsłonięcia i poświęcenia pomnika,
apel pamięci, salwa honorowa, złożenie wieńców i wiązanek kwiatów

Dom Kultury i Kino „Śnieżka” w Dębicy [godz. 13:30]
Uroczysta Gala z okazji odsłonięcia Pomnika Żołnierzy Niezłomnych
okolicznościowe wystąpienia, wręczenie honorowych wyróżnień i podziękowań,
występ Grupy Safo Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy oraz Soul Sanok
[bezpłatne bilety wstępu do odbioru w DKiK „Śnieżka”]

Wydarzenie towarzyszące – 1 marca 2024 (piątek)
Parafia pw. Św. Jadwigi w Dębicy [godz. 19:00]

Droga Krzyżowa Żołnierzy Wyklętych z kościoła parafialnego na Cmentarz Wojskowy
Apel pamięci, modlitwa, złożenie „świateł pamięci”

Po raz dziesiąty zapraszamy na obchody święta państwowego Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Dębicy. Na tegoroczny program złożą się tradycyjne uroczystości patriotyczno-religijne, Bieg Pamięci „Tropem Wilczym” oraz koncert Norberta „Smoły” Smolińskiego, lidera zespołu Contra Mundum.

PROGRAM 1 marca 2020 (niedziela)
UROCZYSTOŚCI PATRIOTYCZNO-RELIGIJNE
Rynek w Dębicy [godz. 10:00] Rozpoczęcie uroczystości przy pomniku zamordowanych żołnierzy NSZ z oddziału „Mściciela”

Kościół pw. św. Jadwigi w Dębicy [godz. 10:30] Msza święta w intencji Ojczyzny; poświęcenie tablicy upamiętniającej kapelanów Wojska Polskiego, związanych z Dębicą, zamordowanych w ramach zbrodni katyńskiej w 1940 roku – ks. ppłk. Andrzeja Niwę i ks. mjr. Stanisława Matznera

Cmentarz Wojskowy w Dębicy [godz. 12:00]Ceremoniał patriotyczny, modlitwa, złożenie kwiatów

KONCERT PATRIOTYCZNY W HOŁDZIE BOHATEROM NIEZŁOMNYM – Dom Kultury „Śnieżka” w Dębicy  [godz. 18:00]
„Już dopala się ogień biwaku” – koncert Norberta „Smoły” Smolińskiego (Contra Mundum) z gościnnym udziałem Grupy SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy (wstęp wolny – bezpłatne wejściówki do odebrania w DK Śnieżka i DK Mors)
WYDARZENIE TOWARZYSZĄCE –  1 marca 2020 – BIEG PAMIĘCI „TROPEM WILCZYM”
[godz. 13:00] Otwarcie biura zawodów
[godz. 14:00-15:00] Biegi na dystansach: honorowym 1963 m; głównym 5000 m. Zapisy: www.timekeeper.pl
[godz. 15:00] Wręczenie nagród

10 stycznia 2020 r.  w Domu Kultury ,,Śnieżka” w Dębicy odbyło się uroczyste wręczenie patentów oficerskich oraz pośmiertnych aktów mianowania na wyższy stopień wojskowy rodzinom bohaterów Polski Podziemnej, którzy zostali zamordowani z wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu, 27 listopada 1948 roku. Uroczystość była także okazją do podsumowania międzywojewódzkiego konkursu „Chcieliśmy tylko wolnej Polski”, zorganizowanego pod patronatem Premiera RP Mateusza Morawieckiego, Prezesa IPN dr Jarosława Szarka oraz Podkarpackiego i Dolnośląskiego Kuratora Oświaty.

W wydarzeniu wzięli udział żołnierze Armii Krajowej, członkowie rodzin Żołnierzy Niezłomnych z różnych części Polski, m.in. z: Podkarpacia, Małopolski, Dolnego Śląska i Trójmiasta, żołnierze Wojska Polskiego oraz przedstawiciele władz państwowych i samorządowych z zastępcą prezesa IPN prof. dr. hab. Krzysztofem Szwagrzykiem.

Po 71 latach od haniebnego mordu dokonanego na działaczach Polski Podziemnej, bohaterskich żołnierzach Armii Krajowej i działaczach dolnośląskich struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, dzisiaj Rodziny naszych bohaterów otrzymają patenty oficerskie i awanse na wyższe stopnie wojskowe. Jest to szczególny akt uhonorowania ich poświęcenia i wkładu na rzecz suwerennej i wolnej ojczyzny, a zarazem akt rehabilitacji i zadośćuczynienia – powiedział Burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk na rozpoczęcie uroczystości.

Aktu wręczenia patentów oficerskich dla rodzin ppor. Władysława Ciska i ppor. Stanisława Dydo oraz awansu na stopień kapitana dla rodziny Jana Klamuta i podpułkownika dla rodziny Ludwika Marszałka, dokonał Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego we Wrocławiu płk Piotr Rupa.

Decyzją Zarządu Głównego ŚZŻAK przyznana została odznaka honorowa „KOLUMBOWIE ROCZNIK 20” dla ppor. Wiesławy Pawlus. Odznakę wręczył wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK Maciej Małozięć oraz burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk.

Podczas uroczystości miało miejsce podsumowanie międzywojewódzkiego konkursu ,,Chcieliśmy tylko wolnej Polski”, który zorganizowany został przez Miasto Dębicę, Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy oraz wrocławski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Stowarzyszenie Oświaty i Wychowania we Wrocławiu i Fundację Historia – Pamięć – Edukacja we Wrocławiu. Patronat honorowy nad konkursem objęli: Premier RP Mateusz Morawiecki, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie Jarosław Szarek oraz Dolnośląski i Podkarpacki Kurator Oświaty – Roman Kowalczyk i Małgorzata Rauch.

W konkursie w województwie podkarpackim udział wzięło 83 uczniów ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych, którzy przygotowali prace indywidualne i grupowe oraz filmy.

Nagrody i pamiątkowe dyplomy wszystkim wyróżnionym wręczył: Burmistrz Dębicy Mariusz Szewczyk, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej prof. Krzysztof Szwagrzyk oraz Helena Lazarowicz – żona Śp. Romualda Lazarowicza, wnuka ppłk. Adama Lazarowicza „Klamry”.

Premier RP Mateusz Morawiecki skierował do uczestników konkursu okolicznościowy list, który został odczytany podczas uroczystości.

Treść listu

Pełna lista nagrodzonych z województwa podkarpackiego i dolnośląskiego znajduje się na stronie konkursu: https://chcielismywolnejpolski.pl/.

W ostatnim rozkazie rozwiązującym Armię Krajową, gen. Okulicki zwrócił się do żołnierzy z apelem, aby „starali się być przewodnikami narodu”. Bohaterowie, których dzisiaj wspominamy, starali się być awangardą w okresie stalinowskim i realizować ideę niepodległego państwa polskiego, bowiem chcieli tylko wolnej Polski i o tę Polskę walczyli – powiedział zastępca burmistrza Dębicy i wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK – Maciej Małozięć, dziękując wszystkim za pomoc w upamiętnieniu i uhonorowaniu bohaterów.

Na zakończenie uroczystości, wszyscy obecni mieli okazję obejrzeć wzruszające widowisko patriotyczno-kolędnicze ,,Wigilia w okopach. Od Solidarności do współczesności” w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury.

W dębickim Domu Seniora, 4 stycznia 2020 r., odbyło się historyczne spotkanie opłatkowe dębickiego środowiska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Po przeszło 23 latach, na wspólnym opłatku, zebrali się członkowie dwóch kół ŚZŻAK funkcjonujących do tej pory w Dębicy: Koła Terenowego i Środowiska 5. PSK AK.

Od ubiegłego roku w powiecie dębickim funkcjonuje jedno koło ŚZŻAK, działające w strukturach Okręgu Tarnów. Koło Terenowe zgodnie z decyzją Zarządu Okręgu Podkarpackiego ŚZŻAK zostało zlikwidowane, a członkowie wyrazili akces przejścia do ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy.

Spotkaniu towarzyszyła radosna atmosfera, wypełniona partyzanckimi wspomnieniami i śpiewem kolęd. Ewangelię o Narodzeniu Jezusa Chrystusa odczytał kpt. Andrzej Żylicz, wieloletni prezes Koła ŚZŻAK w Ropczycach. Przed złożeniem życzeń zebrani pomodlili się m.in. w intencji zmarłych członków ŚZŻAK. W 2019 r. zmarli m.in.: Izabela Podhalańska, Stanisława Szmid, Janina Święch, Jerzy Krusenstern, Jan Łopuski, Barbara Łopuska-Fiołek oraz Romuald Lazarowicz (syn Zbigniewa i wnuk Adama).

Prezes koła Maciej Małozięć podsumował 2019 rok oraz zapowiedział najważniejsze wydarzenia patriotyczne 2020 roku. Już w piątek 10 stycznia odbędzie się w Dębicy uroczystość wręczenia patentów oficerskich i pośmiertnych aktów mianowania na wyższe stopnie wojskowe dla działaczy AK-WiN zamordowanych we Wrocławiu w 1948 roku. Związek będzie obchodził także jubileusz setnej rocznicy reaktywacji 5. Pułku Strzelców Konnych, jednostki polskiej kawalerii okresu międzywojennego.

* fot. S. Nylec

STYCZEŃ

05.01 Spotkanie opłatkowe Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Tarnów

11.01 Spotkanie opłatkowe Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy

20.01 Podsumowanie obchodów stulecia niepodległości Polski, widowisko „Wigilia w okopach” – uroczystość odsłonięcia Pomnika Niepodległości

LUTY

2.02 Msza święta w kościele pw. Ducha Świętego w Dębicy i uroczystości patriotyczne pod nasypem kolejowym k. cegielni – 75. rocznica stracenia zakładników przy torach w Dębicy (2.02.1944 r.)

MARZEC

3.03 Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych „Tropem Wilczym” (Rynek w Dębicy)

10.03 Msza święta i oficjalne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Dębicy z udziałem wojskowej asysty honorowej (Rynek, Kościół pw. św. Jadwigi, Cmentarz Wojskowy); Koncert Pawła Piekarczyka i Leszka Czajkowskiego „Podziemna Armia Powraca”, występ Grupy Safo MOK (DK Mors)

17.03 Podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami”; występ Grupy Safo MOK (DK Mors)

30.03 Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy

KWIECIEŃ

05.04 Obchody zbrodni katyńskiej oraz rocznicy katastrofy smoleńskiej – Dębica

24.04 Uroczystości na Górze Śmierci w Pustkowie

MAJ

03.05 Obchody Święta Narodowego Trzeciego Maja – Dębica

28.05 30. Rocznica powstania Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy w 1989 roku

CZERWIEC

17.06 – Rajd Gwiaździsty o przechodni proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych dla patroli harcerskich ze szkół podstawowych i gimnazjów oraz dla szkół Armii Krajowej (związanych z AK przez patrona szkoły) z terenu powiatu dębickiego

29-30.06 Ogólnopolski Zjazd Ostatnich Rycerzy Rzeczypospolitej w Dębicy (DK Mors, DKiK Kosmos)
LIPIEC

10.07 Rocznica egzekucji na rynku w Dębicy podczas której stracono 3 żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału Jana Stefki „Mściciela” (10.07.1946)

28.07 75. rocznica akcji „MOST III” – Wał Ruda – Zabawa

SIERPIEŃ

1.08 Obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego – Dębica, Bieg Pamięci Powstania Warszawskiego

04.08 75. rocznica koncentracji oddziałów Batalionu „Barbara” 16. Pułku Piechoty do akcji „Burza” – Łęki Górne – Podlesie Machowskie

15.08 Święto Wojska Polskiego 

17.08 Rocznica bitwy w Gołęczynie – uroczystości w Dobrkowie i przy pomniku w Gołęczynie

18.08 Obchody 75. rocznicy akcji „Burza” i bitwy na Kałużówce oraz 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej

WRZESIEŃ

01.09 Okręgowe uroczystości z 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej – Tarnów

15.09 Uroczystości z okazji Dnia Sybiraka

27.09 Okręgowe uroczystości z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego – Nowy Sącz

29.09 Uroczystości z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego

30.09 Konferencja popularno-naukowa dla uczniów z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego

PAŹDZIERNIK

21.10 Rajd Szlakiem Partyzanckim dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego 

15-31.10 Porządkowanie grobów i miejsc pochówków żołnierzy Armii Krajowej i członków ŚZŻAK na cmentarzach w powiecie dębickim

LISTOPAD

2.11 Msza święta zaduszna w intencji poległych żołnierzy 5. PSK i 5. PSK AK – kościół pw. św. Jadwigi

11.11 OBCHODY  NARODOWEGO ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI – nadanie imienia Ppłk. Adama Lazarowicza dla 33. Batalionu Lekkiej Piechoty OT – Dębica

21.11 Wernisaż wystawy pt. „WIERNI – portrety żołnierzy Armii Krajowej” Jakuba Obarka ze zdjęciami weteranów AK z Obwodu Dębica

GRUDZIEŃ

15-23.12 Akcja „Paczka dla Weterana”

Rodziny: Ludwika Marszałka, Jana Klamuta i Stanisława Dydo – żołnierzy AK i działaczy WiN z Obwodu Dębica oraz Władysława Ciska – żołnierza Bazy AK w Budapeszcie i działacza WiN, otrzymają 10 stycznia 2020 r. pośmiertne akty mianowania na wyższe stopnie wojskowe.

Uroczystość będzie także okazją do podsumowania międzywojewódzkiego konkursu „Chcieliśmy tylko wolnej Polski”, zorganizowanego pod patronatem Premiera RP Mateusza Morawieckiego, Prezesa IPN dr Jarosława Szarka oraz Dolnośląskiego i Podkarpackiego Kuratora Oświaty.

Uczestnicy będą mieli także okazję zobaczyć widowisko patriotyczno-kolędnicze „Wigilia w okopach”, które już po raz trzeci, zaprezentuje Grupa SAFO działająca w strukturach MOK. Tym razem młodzież przywoła kolędy z okresu „od Solidarności do współczesności”.

Wydarzenie odbędzie się w piątek 10 stycznia 2020 r., o godz. 12:00 w Domu Kultury Śnieżka w Dębicy.

Organizatorami uroczystości są: Burmistrz Dębicy, IPN Odział we Wrocławiu, Stowarzyszenie Oświaty i Wychowania we Wrocławiu, Fundacja Historia – Pamięć – Edukacja we Wrocławiu oraz ŚZŻAK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy.

W 2018 r. minęła 70. rocznica egzekucji na działaczach Polski Podziemnej, którzy zostali zamordowani z wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu 27 listopada 1948 r.

Tego dnia w więzieniu przy Kleczkowskiej we Wrocławiu zostali zamordowani:

Władysław Cisek „Rom” (1921-1948) – żołnierz Bazy AK w Budapeszcie, student Politechniki Budapesztańskiej, stypendysta rządu węgierskiego, student i asystent Politechniki Wrocławskiej, kierownik Wydziału Informacji Okręgu WiN Wrocław, członek PPS.

Stanisław Dydo „Steinert” (1922-1948) – dowódca plutonu dywersyjnego Obwodu AK Dębica, łącznik Zarządu Okręgu Kraków DSZ-WiN, kierownik łączności wewnętrznej Obszaru Południowego WiN, p.o. kierownika Okręgu WiN Wrocław, organizator siatki WiN w Poznaniu, student UJ i UWr.

Ludwik Marszałek „Zbroja” (1912-1948) – harcerz, oficer służby stałej WP, obserwator lotniczy, oficer szkoleniowy i komendant Obwodu AK Dębica, inspektor Inspektoratu Mielec NIE-DSZ, kierownik Rejonu Mielec i Krosno WiN, kierownik Wydz. Propagandy Okręgu Rzeszów, kierownik Okręgu Wrocław WiN.

Jan Klamut „Górski” (1913-1948) – oficer Obwodu AK Dębica i 27. Pułku Piechoty 10. Sudeckiej Dywizji Piechoty, komendant Urzędu Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego oraz informator WiN w Kłodzku, student Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Pośmiertne uhonorowanie Bohaterów będzie aktem rehabilitacji Rzeczypospolitej Polskiej oraz podkreśleniem niezłomnej postawy całej czwórki, tak w czasie niemieckiej okupacji, jak również w walce z komunistami po 1944 roku.

W związku z artykułem Tomasza Frydla publikowanym w pracy zbiorowej „Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski” oraz nawiązującym do niego artykułem „Spór o Dębicę i pogromy” autorstwa Ryszarda Pajury w tygodniku „Obserwator”, nr 43 (999), Zarząd ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy pragnie przedstawić stanowisko dotyczące osoby Wilhelma Jakiego „Koraba”, żołnierza Armii Krajowej Obwodu Dębica.

Wilhelm Jaki, ps. „Korab” jeszcze przed wojną był funkcjonariuszem Policji Państwowej. W czasie niemieckiej okupacji należał w policji „granatowej” na posterunku w Wielopolu pow. Dębica. Pracował na rzecz wywiadu AK. Brał udział w zdobywaniu broni, w ubezpieczeniu zrzutu lotniczego na terenie placówki odbiorczej „Raszka I” (pomiędzy Niedźwiadą a Małą). Był dowódcą, w stopniu podporucznika, plutonu AK w Małej (Placówka Łączki Kucharskie z Obwodu Dębica). Uczestniczył w walkach z Niemcami podczas akcji „Burza”. Dowodził początkowo II plutonem 1 kompanii, a potem III plutonem w kompanii AK „Ładunek” w II rejonie walki. Wyróżnił się 30 lipca 1944 r. w boju koło leśniczówki Syberówka pod Wielopolem. Uczestniczył w bitwie na polanie Kałużówka w sierpniu 1944 roku. Odznaczony Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu okupacji niemieckiej, za działalność w podziemiu niepodległościowym został uwięziony i skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywocie. Więziony (m.in. w Rzeszowie i we Wronkach) do lat siedemdziesiątych. Pomimo pracy w policji „granatowej”, przez całą wojnę służył sprawie polskiej. Był zakonspirowanym żołnierzem Polski Podziemnej. Wspierał ludność polską ostrzegając przed aresztowaniami oraz tuszując sprawy, które mogłyby komukolwiek zaszkodzić. Dowodem jego zaangażowania na rzecz niepodległego państwa polskiego jest fakt, że do końca przynależał do Armii Krajowej, ciesząc się szacunkiem i zaufaniem kolegów oraz przełożonych.

W recenzji do omawianej książki „Korekta obrazu? Refleksje źródłoznawcze wokół książki Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, t. 1-2” – Tomasz Domański z IPN, krytycznie odniósł się do dwutomowego opracowania zbiorowego pod red. Barbary Engelking i Jana Grabowskiego. Domański zauważa, że opracowanie, w znacznej mierze, oparte jest na jednostronnych przekazach źródłowych. „Szczególnie ważnym elementem warsztatu każdego historyka jest zderzenie źródeł różnej proweniencji, ukierunkowane na maksymalnie obiektywne przedstawienie wydarzeń”. W tekście Frydla, Wilhelm Jaki przedstawiony został jedynie na podstawie akt pochodzących ze sfingowanego procesu z okresu PRL, procesu wymierzonego przez komunistów w stosunku do „wroga ludu” – żołnierza Armii Krajowej.

Wilhelm Jaki „Korab” należał do szczególnie zasłużonych oficerów dębickiego podziemia. W czasie bitwy na Kałużówce, ranny Adam Lazarowicz, chciał powierzyć dowództwo właśnie Wilhelmowi Jakiemu „Korabowi”. Próba deprecjonowania jego działalności budzi stanowczy sprzeciw Zarządu ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy.

Ponadto Zarząd ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy z zażenowaniem i ubolewaniem przyjął informację o instalacji artystycznej zrealizowanej przez Dorotę Nieznalską w Lublinie. W instalacji artystka wymienia Dębicę w gronie miast, w których w latach niemieckiej okupacji, miało dojść do międzysąsiedzkich pogromów na ludności żydowskiej. Świadczy to o zupełnej nieznajomości faktów historycznych dot. okupacyjnej historii Dębicy oraz braku poszanowania dla naszych przodków, w tym szerokiej rzeszy żołnierzy Polski Podziemnej, którzy z narażeniem życia wspierali ludność pochodzenia żydowskiego w mrocznych latach okupacji na terenie powiatu dębickiego.

Za Zarząd:

/-/ Maciej Małozięć, prezes

/-/ Elżbieta Jarzębska, wiceprezes

/-/ Małgorzata Grzybowska, sekretarz

24 kwietnia 2019 r. na Górze Śmierci w Pustkowie odbyły się uroczystości upamiętniające ofiary niemieckiego obozu pracy, funkcjonującego na Królowej Górze w latach 1940-1944. W obchodach wzięli udział m.in. parlamentarzyści, władze samorządowe, młodzież oraz weterani II wojny światowej. Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy reprezentowali weterani AK: Prezes Honorowy ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy kpt. Edmund Książek oraz kpt. Bronisław Ćwik i kpt. Stanisław Garstka.

Uroczystości rozpoczęły się od powitania gości przez wójta gminy Dębica Stanisława Rokosza oraz wystąpienia starosty dębickiego Piotra Chęćka. Następnie odprawiona została Msza św., której przewodniczył i homilię wygłosił ks. Ryszard Pietrasik, proboszcz parafii pw. św. Mikołaja w Lubzinie. Po Eucharystii, młodzież ze szkoły w Pustkowie Osiedlu, przedstawiła losy Stanisławy Leszczyńskiej, polskiej pielęgniarki, która służyła współwięźniom w Auschwitz.

Po inscenizacji odczytany został Apel Pamięci, po którym oddział honorowy oddał salwę honorową. Kompania 33. Batalionu Lekkiej Piechoty tradycyjnie wystąpiła ze sztandarem AK „Rtęć”, a Związek Strzelecki „Strzelec” ze sztandarem 5. Pułku Strzelców Konnych AK. Na zakończenie delegacje złożyły wiązanki kwiatów przed pomnikiem pomordowanych.

Pierwszym obozem zorganizowanym w Pustkowie był obóz pracy dla Żydów, których zamknięto tu już 8 listopada 1940 r. Wcześniej dojeżdżali oni do pracy w Pustkowie każdego dnia z Tarnowa, Pilzna, Dębicy, Ropczyc i Sędziszowa. Jako transport służył im specjalny pociąg kursujący wahadłowo między Tarnowem, a Kochanówką. Wspomnianego 8 listopada 1940 r. po zakończonej pracy, zawrócono Żydów ze stacji w Kochanówce do jednej z hal „Lignozy”. Wówczas powstał pierwszy obóz pracy, a Pustków zapisał się na mapie Polski jako kolejne miejsce hitlerowskich mordów dokonywanych na bezbronnej ludności, głównie na Polakach i Żydach. Obóz pracy dla ludności żydowskiej „Judenlager” istniał do 16 września 1942 r. Jesienią 1941 r. powstał drugi obóz wyniszczania, tym razem dla jeńców radzieckich, którzy dostali się do niemieckiej niewoli po agresji Rzeszy na Kraj Rad w czerwcu 1941 r. Po wymordowaniu Sowietów przez pół roku obóz był pusty. W sierpniu 1942 r. opuszczone baraki zajęli Żydzi, którzy utworzyli nieco mniejszy obóz dla ludności żydowskiej. Równolegle we wrześniu 1942 r. został utworzony obóz pracy przymusowej dla Polaków. Początkowo osadzeni w nim zostali Polacy sprowadzeni z terenu Lubelszczyzny i Zamojszczyzny. Obóz „Polen Zwangsabreitslager”, nazwany później „SS TruppenÜbungsPlatz Heidelager”, istniał do lipca 1944 r. Warto podkreślić, że Niemcy stosowali w Pustkowie te same metody ludobójstwa, co w pozostałych obozach zagłady (za wyjątkiem trucia gazem). Żydów, Rosjan i Polaków mordowano przez zastrzelenie, powieszenie, śmierć głodową, bicie do utraty życia, a przede wszystkim przez katorżniczą pracę. Według ostrożnych danych w Pustkowie Niemcy stracili około 15 tys. ludzkich istnień.

 

Maciej Małozieć, SS TruppenÜbungsPlatz Heidelager Pustków oraz Artilleriezielfeld Blizna w rozpoznaniu wywiadu Armii Krajowej, [w:] Oni ocalili Londyn, red. P. Juśko, Warszawa 2009, s. 49-50.

 

Fot. M. Rojek-Kałek, Urząd Miejski w Dębicy

30 marca 2019 r. odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy. Obradom przewodniczyła Elżbieta Jarzębska, córka żołnierza AK i działacza WiN – Jana Jarzębskiego. Sekretarzem zebrania została wybrana Małgorzata Grzybowska. Podczas zebrania podsumowano dotychczasową działalność Związku, wybrano nowe władze oraz przyjęto program działalności na nową kadencję.
Nowym prezesem Związku wybrany został Maciej Małozięć, który w latach 2004-2019 pełnił funkcję sekretarza. Od 2014 r. jest także zastępcą prezesa Zarządu Okręgu ŚZŻAK w Tarnowie. Maciej Małozięć jest czwartym z kolei prezesem Związku Żołnierzy AK w Dębicy. Wcześniej funkcję tę pełnili kolejno: Władysław Strumski (1989-1990), Marian Więcek (1990-2006) oraz Izabela Podhalańska (2007-2019).

 
Zgodnie z uchwałą Walnego Zebrania, przyznano także tytuł Honorowego Prezesa Związku kapitanowi Edmundowi Książkowi ps. „Konik” – żołnierzowi AK Obwodu Dębica, wieloletniemu członkowi Zarządu ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK i dotychczasowemu wiceprezesowi. Uchwałą Rady Miejskiej w Dębicy, Edmund Książek otrzymał w 2017 r. tytuł „Zasłużony dla Miasta Dębica”.

 
Podczas Walnego Zebrania wybrano nowy Zarząd Związku, który tworzą: weterani AK: Wiesława Pawlus, Stanisław Garstka i Bronisław Ćwik;
córki żołnierzy AK: Ewa Książek, Małgorzata Grzybowska, Elżbieta Jarzębska; oraz Tomasz Czapla i Artur Lis.

Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej został kpt. Andrzej Żylicz. W skład KR weszli także: Tadeusz Garstka i Stanisław Nylec. Zastępcami członków zostali wybrani: Grzegorz Kloc i Krystian Tumiński.

Na delegatów Związku na Okręgowe Zjazdy Delegatów wybrano: Bronisława Ćwika, Elżbietę Jarzębską, Andrzeja Lisa oraz Małgorzatę Grzybowską.
Walne Zebranie pierwotnie planowano na styczeń br. Ze względu na chorobę kpt. Izabeli Podhalańskiej podjęto decyzję o przesunięciu terminu zebrania. Dotychczasowa Prezes zmarła 12 lutego br. w wieku 95 lat.

 
Walne Zebranie Członków jest najwyższą władzą Koła. Stanowią je wszyscy członkowie. Walne Zebranie odbywa się każdego roku jako Zebranie Sprawozdawcze, a co trzy lata jako Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze.

W niedzielę (20 stycznia 2019 r.), w Domu Kultury MORS w Dębicy odbyło się uroczyste podsumowanie dębickich obchodów stulecia niepodległości Polski, podczas którego wręczono pamiątkowe medale „Dębiczanie Bohaterom”. Wieczór uświetniło wzruszające widowisko ,,Wigilia w okopach” – część druga, przygotowane przez Grupę Artystyczną Safo oraz Katolickie Centrum Edukacji Kana w Dębicy.

Medalami pamiątkowymi „Dębiczanie Bohaterom” uhonorowano osoby zaangażowane w organizację uroczystości jubileuszowych z okazji stulecia odzyskania niepodległości Polski. Wśród odznaczonych znaleźli się m.in. członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy: kpt. Bronisław Ćwik oraz kpt. Stanisław Gartska, a także członkowie zwyczajni bez uprawnień kombatanckich: Tomasz Czapla, Andrzej Lis, Artur Lis. Okolicznościowy medal otrzymał także kapelan środowiska Armii Krajowej w Dębicy, ks. Ryszard Piasecki.
Nieobecni na wydarzeniu weterani AK: Izabela Podhalańska, Wiesława Pawlus, Edmund Książek i Tadeusz Garstka, otrzymają medale przy innej okazji.

Medale „Dębiczanie Bohaterom” zostały ustanowione z okazji stulecia odzyskania niepodległości Polski przez burmistrza Dębicy Mariusza Szewczyka. Odznaczeniem wyróżniono 93 osoby zaangażowane w organizację uroczystości jubileuszowych.

Na awersie medalu znajduje się Orzeł Biały oraz napis: „STULECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI 1918-2018”. Na rewersie umieszczono wizerunek odsłoniętego 20 stycznia br. Pomnika Niepodległości oraz fragment cytatu Tadeusza Gawrysia: „Miłością silni i zjednoczeni wielkich rzeczy dokonać możecie”.

STYCZEŃ

12.01 Spotkanie opłatkowe Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy

18.01 Spotkanie z młodzieżą Szkoły Podstawowej w Lipinach (gm. Pilzno)

20.01 Spotkanie opłatkowe Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

21.01 Rajd historyczny – marsz Szlakiem Partyzanckim w rocznicę rozwiązania Armii Krajowej 

27.01 Koncert Karnawałowy – preludium do obchodów 660-lecia lokacji Dębicy

LUTY

2.02 Msza święta w kościele pw. Ducha Świętego w Dębicy i uroczystości patriotyczne pod nasypem kolejowym k. cegielni – rocznica stracenia zakładników przy torach w Dębicy (2.02.1944 r.)

24.02 Koncert z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” (DKiK Kosmos)

MARZEC

4.03 Msza święta i oficjalne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Dębicy z udziałem wojskowej asysty honorowej; Bieg Tropem Wilczym (Rynek w Dębicy)

7.03 Obchody 660-lecia lokacji Dębicy

14.03 Podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami”; koncert z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” dla młodzieży szkolnej

KWIECIEŃ

9-10.04 Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK (Warszawa)

13.04 Obchody zbrodni katyńskiej oraz rocznicy katastrofy smoleńskiej – Dębica

25.04 Uroczystości na Górze Śmierci w Pustkowie

MAJ

03.05 Obchody Święta Narodowego Trzeciego Maja – Dębica

28.05 Rocznica powstania Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy w 1989 roku – Rajd Gwiaździsty o przechodni proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych dla patroli harcerskich ze szkół podstawowych i gimnazjów oraz dla szkół Armii Krajowej (związanych z AK przez patrona szkoły) z terenu powiatu dębickiego

CZERWIEC

7.06 Święto Patrona Szkoły Podstawowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Zwierniku

22.06 Spotkanie z funkcjonariuszami Służby Więziennej i osadzonymi w dębickim Zakładzie Karnym z okazji stulecia odzyskania niepodległości – lekcja historii, wspomnienia, wykład

LIPIEC

10.07 Rocznica egzekucji na rynku w Dębicy podczas której stracono 3 żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału Jana Stefki „Mściciela” (10.07.1946)

28.07 Spotkanie żołnierzy AK, ich rodzin i sympatyków ideałów AK na Berdechu z okazji rocznicy koncentracji II Zgrupowania AK do akcji „Burza”

29.07 74. rocznica akcji „MOST III” – Wał Ruda – Zabawa

SIERPIEŃ

1.08 Obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego – Dębica, Tarnów

12.08 74. rocznica koncentracji oddziałów Batalionu „Barbara” 16. Pułku Piechoty do akcji „Burza” – Łęki Górne – Podlesie Machowskie

15.08 Święto Wojska Polskiego – odsłonięcie tablicy upamiętniającej ks. Stanisława Bartosza w kościele parafialnym Gumniskach

19.08 Rocznica bitwy w Gołęczynie – uroczystości w Dobrkowie i przy pomniku w Gołęczynie

26.08 Rocznica akcji „Burza” i bitwy na Kałużówce

WRZESIEŃ

16.09 Obchody Dnia Sybiraka 

PAŹDZIERNIK

07.10 Uroczystości z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego – odsłonięcie tablicy upamiętniającej Kobiety Polski Walczącej w kościele pw. św. Jadwigi

19-31.10 Porządkowanie grobów i miejsc pochówków żołnierzy Armii Krajowej i członków ŚZŻAK na cmentarzach w powiecie dębickim

LISTOPAD

2.11 Msza święta zaduszna w intencji poległych żołnierzy 5. PSK i 5. PSK AK – kościół pw. św. Jadwigi

11.11 OBCHODY SETNEJ ROCZNICY ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI, bieg niepodległości, lekcja śpiewu patriotycznego – Narodowe Święto Niepodległości – Dębica

29.11 – 70. rocznica mordu na członkach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” zamordowanych przez UB we Wrocławiu w 1948 roku – uroczystości w Brzezinach

GRUDZIEŃ

2-3.12 Konferencja „Chcieli tylko wolnej Polski” – Wrocław w 70. rocznicę mordu na członkach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” zamordowanych przez UB we Wrocławiu w 1948 roku

13.12 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego 

15-23.12 Akcja „Paczka dla Weterana”

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy zaprasza do oddania hołdu zamordowanych żołnierzom Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału Jana Stefki „Mściciela”, w 72. rocznicę ostatniej publicznej egzekucji na działaczach podziemia niepodległościowego w Polsce, która miała miejsce w południe 10 lipca 1946 roku. 

Na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z 25 czerwca 1946 r., rozpatrującego sprawę w trybie doraźnym, żołnierze niepodległościowego oddziału dowodzonego przez Jana Stefkę „Mściciela” – Józef Kozłowski, Franciszek Noster, Józef Grębosz, Zygmunt Ząbek i Jan Gomułka, skazani zostali na karę śmierci. Trzech ze skazanych na najsurowszą karę, Urząd Bezpieczeństwa Publicznego postanowił powiesić w Dębicy.

Egzekucja odbyła się w środę 10 lipca 1946 r., w dzień targowy, gdy do miasta przyjechało wielu ludzi z okolicznych wsi. Kat – Sylwester Bizon – założył pętlę trzem młodym ludziom stojącym na przyczepie samochodu, który w pewnym momencie odjechał. W ten okrutny sposób zakończyli życie: Józef Grębosz, Józef Kozłowski i Franciszek Noster.

Uroczystości odbędą się we wtorek 10 lipca br. o godz. 12:00 na Rynku w Dębicy, gdzie złożone zostaną wiązanki kwiatów i znicze przy pomniku Bohaterów Polski Podziemnej, uroczyście odsłoniętym przed pięcioma laty w 2013 roku.

PAMIĘĆ O NICH MIAŁA ZGINĄĆ – „Naród który traci pamięć, traci sumienie”.

22 czerwca 2018 r. z inicjatywy ppłk. Roberta Żółkiewicza, dyrektora dębickiego Zakładu Karnego, odbyło się spotkanie członków Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy z funkcjonariuszami i osadzonymi. Okazją do niecodziennej lekcji historii była setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości.
W pierwszej części odbyło się spotkanie z funkcjonariuszami i pracownikami Służby Więziennej, podczas którego wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK Maciej Małozięć przedstawił zarys dziejów AK. Następnie swoimi wspomnieniami z akcji „Burza” podzieliła się kpt. Izabela Podhalańska „Plater”.
W drugim spotkaniu wzięli udział osadzeni wraz z wychowawcami, którzy wysłuchali lekcji historii nt. pokolenia niepodległości i działalności Polskiego Państwa Podziemnego.
Z ramienia ŚZŻAK w spotkaniu wzięli udział weterani AK: kpt. Izabela Podhalańska, kpt. Edmund Książek oraz por. Stanisław Garstka (działacz podziemia antykomunistycznego i więzień polityczny okresu PRL), a także Maciej Małozięć wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK.

W poniedziałek 28 maja 2018 r. odbędzie się XIII Rajd Gwiaździsty „Kałużówka 2018”. Motywem tegorocznej rywalizacji będzie „Pokolenie Niepodległej”. Wszystkich opiekunów grup oraz rodziców i wychowawców pragniemy poinformować, że w tym roku przygotowaliśmy dla uczestników cztery trasy: z Latoszyna, Braciejowej, Głobikowej oraz Gołęczyny. Poniżej prezentujemy przydział patroli do poszczególnych tras. Prosimy, aby patrole zjawiły się na miejscu startu w poniedziałek o godzinie 8:15.

MIEJSCA STARTU PATROLI PODCZAS „XIII Rajdu Gwiaździstego Kałużówka 2018”
Trasa 1 (zielona) – miejsce startu: pomnik III Zgrupowania AK w Gołęczynie
Patrol „Karły”
Patrol „Baszta”
Patrol „Stasz”
Trasa 2 (niebieska) – miejsce startu: szkoła w Latoszynie
Patrol „Wróble”
Patrol „Czarna Czwórka”
Patrol Dyzma”
Patrol „Gryfici”
Trasa 3 (pomarańczowa) – miejsce startu: przystanek autobusowy Braciejowa – Pętla
Patrol „Pszczółki Lazarowicza”
Patrol „Nieprzemakalni”
Patrol „Bojowa Jedenastka”
Trasa 4 (czerwona) – miejsce startu: Głobikowa – schronisko „Rozdzielnia Wiatrów”
Patrol „Słotwina”
Patrol „Niepokonani”
Patrol Orły”

W roku stulecia odzyskania niepodległości Polski serdecznie zapraszamy uczniów szkół podstawowych i klas gimnazjalnych na XIII Rajd Gwiaździsty „Kałużówka 2018”, z okazji Święta Pułkowego, o Przechodni Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej. Hasłem i motywem przewodnim podczas tegorocznej wędrówki jest „Pokolenie Niepodległej”.

(więcej…)

W roku setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, serdecznie zapraszamy na tegoroczne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Podczas trwających wydarzeń, w sposób szczególny chcemy zaprosić do podjęcia refleksji nad bohaterami „wyklętymi” związanymi z ziemią dębicką, którzy walkę o niepodległość Polski rozpoczęli w okresie pierwszej wojny lub w okresie walk o granice Polski w latach 1918-1921. W programie wydarzeń zaplanowano: widowisko patriotyczne, uroczystości patriotyczno-religijne oraz Bieg „Tropem Wilczym”. Ponadto uczniowie mogą wziąć udział w kolejnej edycji konkursu „Wilczymi Śladami”, którego rozstrzygnięcie nastąpi 14 marca br.

(więcej…)

Serdecznie zapraszamy do udziału w największym biegu pamięci w Polsce, poświęconym „Żołnierzom Wyklętym”, który w tym roku odbędzie się także w Dębicy oraz w 280 innych miejscowościach w całej Polsce i poza jej granicami. W tegorocznej VI edycji biegu Tropem Wilczym pobiegnie około 70 000 biegaczy, którzy w ten sposób uczczą pamięć bohaterów podziemia antykomunistycznego. Trasa dębickiego biegu jest wyjątkowa bowiem rozpocznie i zakończy się w miejscu ostatniej publicznej egzekucji na działaczach podziemia antykomunistycznego w Polsce, tj. na dębickim Rynku, gdzie w 1946 r. komuniści zamordowali trzech żołnierzy z oddziału Jana Stefki „Mściciela”. Ponadto trasa będzie wiodła przez dębickie miejsca zbrodni – kolejne siedziby Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, w których więziono i katowano działaczy Polski Podziemnej – m.in. przy ulicy Kolejowej, Ogrodowej i Głowackiego.

W biegu wziąć mogą udział wyłącznie osoby, które najpóźniej do 4 marca 2018 r. ukończą 8 lat (urodzone przed 04.03.2010 r.), przy czym limit uczestników wynosi 100 osób. Zgłoszenia przyjmowane są w Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy w godzinach pracy Centrum – od poniedziałku do piątku w godz. 12:00 – 18:00. Istnieje możliwość zapisania się online, wysyłając wypełnioną deklarację zgłoszenia do udziału w biegu Tropem Wilczym, jednak najpóźniej do 15 lutego 2018 r. należy dokonać opłaty startowej w siedzibie Katolickiego Centrum Edukacji KANA w Dębicy, w wysokości 15 złotych (można dokonać wyższej wpłaty, która będzie przekazana na upamiętnienie miejsc pamięci bohaterów Polski Podziemnej na ziemi dębickiej). Zebrane środki z tytułu opłaty startowej w całości zostaną przeznaczone na działania statutowe Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Wszyscy uczestnicy, którzy ukończą bieg, otrzymają na mecie pamiątkowe medale, a w biurze zawodów otrzymają pakiet startowy, w tym m.in. t-shirt VI edycji biegu Tropem Wilczym z wizerunkiem płk. Łukasza Cieplińskiego „Pługa”.

Organizatorami dębickiej edycji biegu są: Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy oraz Gmina Miasto Dębica.

Współorganizatorzy: Powiat Dębicki, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Dębicy, Miejski Ośrodek Kultury w Dębicy, 33. Batalion Piechoty Lekkiej 3. Podkarpackiej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej, Hufiec Związku Harcerstwa Polskiego im. Dębickich Szarych Szeregów, Związek Strzelecki Strzelec JS 2017 w Dębicy.

Kontakt w sprawie zapisów, nadawania numerów startowych, biura zawodów oraz pytania ogólne:
Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy, ul. Chopina 2, tel. 14 6969-110, kana.debica@wp.pl.
Centrum czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00-18:00.

W czwartek 18 stycznia 2018 r. na zaproszenie dyrektor Szkoły Podstawowej w Lipinach Anny Reguły oraz uczniów drugiej klasy gimnazjum odbyło się spotkanie młodzieży z kpt. Izabelą Podhalańską, prezesem ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy oraz Maciejem Małozięciem, wiceprezesem Okręgu Tarnów ŚZŻAK i sekretarzem dębickiego środowiska ŚZŻAK.

Podczas spotkania kpt. Izabela Podhalańska  opowiedziała zebranym o swojej działalności w Wojskowej Służbie Kobiet oraz udziale w akcji „Burza” w I Zgrupowaniu 5. PSK AK w Obwodzie Dębica.

Maciej Małozięć zarysował dzieje Armii Krajowej oraz tworzenie struktur konspiracyjnych w placówce ZWZ-AK Pilzno „Pocisk”.

Młodzież z klasy drugiej z Lipin realizuje w tym roku projekt historyczny „Opowiedzcie nam waszą historię”.

W spotkaniu uczestniczyli nauczyciele oraz młodzież klas IV-VII szkoły podstawowej i gimnazjum.

Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy; Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy; Instytut Pamięci Narodowej w Rzeszowie; Powiat Dębicki, Miasto Dębica, Miejski Zarząd Oświaty
w Dębicy, Miejski Ośrodek Kultury w Dębicy zapraszają uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego do wzięcia udziału w IV edycji konkursu historycznego O Żołnierzach Wyklętych – Niezłomnych pod nazwą: „Wilczymi Śladami”. Konkurs ma na celu uczczenie setnej rocznicy odzyskania niepodległości Polski oraz „Roku dla Niepodległej”, popularyzację święta państwowego  – Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” oraz zainteresowanie uczniów losami „Żołnierzy Wyklętych – Niezłomnych”.

(więcej…)

Uroczystości, koncerty, wykłady, konkursy, rajdy, konferencje – w kończącym się 2017 roku sporo się działo. Po raz kolejny dębickie środowisko Światowego Związku Żołnierzy AK było aktywne nie tylko w skali regionu, ale także na arenie ogólnopolskiej.
Zorganizowaliśmy szereg przedsięwzięć upamiętniając historię Armii Krajowej oraz bohaterów Polski Podziemnej. 
Dziękujemy Wszystkim, którzy byli z nami w mijającym roku! Jednocześnie zapraszamy na nasze przedsięwzięcia w roku jubileuszu setnej rocznicy odzyskania niepodległości.

Wykaz ważniejszych wydarzeń w 2017 roku

STYCZEŃ

13.01 Spotkanie opłatkowe Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy

14.01 Spotkanie opłatkowe Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

22.01 Rajd historyczny – marsz Szlakiem Partyzanckim w rocznicę rozwiązania Armii Krajowej (19.01.1945)

LUTY

2.02 Msza święta w kościele pw. Ducha Świętego w Dębicy i uroczystości patriotyczne pod nasypem kolejowym k. cegielni – rocznica stracenia zakładników przy torach w Dębicy (2.02.1944 r.)

13.02 Konferencja i spotkanie dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z okazji 75. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej i powołania Armii Krajowej – DK Mors

16.02 Konferencja i uroczystości Okręgu Tarnów z okazji rocznicy przemianowania ZWZ w AK

18.02 Rocznica śmierci ks. kapelana Stanisława Fiołka (uroczysta msza św. w kościele pw. Św. Jadwigi w Dębicy, odsłonięcie tablicy pamiątkowej)

26.02 Inauguracja obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych – DK Śnieżka

MARZEC

2.03 Wykład otwarty dr Edyty Adamczyk-Pluty – obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych – KCE KANA w Dębicy

5.03 Msza święta i oficjalne obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Dębicy z udziałem wojskowej asysty honorowej 16. Tczewskiego Batalionu Saperów z Niska

10.03 Podsumowanie konkursów historycznych „Wilczymi Śladami”, monodram Przemysława Tejskowskiego, wykład dr Elżbiety Jakimek-Zapart – DK Śnieżka w Dębicy

18.03 Sztuka performance w wykonaniu T.Lab oraz wernisaż wystawy Instytutu Pamięci Narodowej – DKiK Kosmos w Dębicy

KWIECIEŃ

10.04 Obchody zbrodni katyńskiej oraz rocznicy katastrofy smoleńskiej – Dębica

24.05 Inauguracja Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Szkole Podstawowej nr 11 w Dębicy

26.04 Uroczystości na Górze Śmierci w Pustkowie

MAJ

03.05 Obchody Święta Narodowego Trzeciego Maja – Dębica

26.05 Nadanie imienia Rotmistrza Witolda Pileckiego Publicznej Szkole Podstawowej w Zwierniku (gm. Pilzno)

28.05 Rocznica powstania Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy w 1989 roku

CZERWIEC

8.06 Święto patrona Szkoły Podstawowej nr 11 im. 5 Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy

9.06 Święto 5. Pułku Strzelców Konnych – uroczystości na Cmentarzu Wojskowym w Dębicy

12.06 Rajd Gwiaździsty o przechodni proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych dla patroli harcerskich ze szkół podstawowych i gimnazjów oraz dla szkół Armii Krajowej (związanych z AK przez patrona szkoły) z terenu powiatu dębickiego

LIPIEC

16.07 Rocznica egzekucji na rynku w Dębicy podczas której stracono 3 żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału Jana Stefki „Mściciela” (10.07.1946);
przysięga żołnierzy 33. Batalionu Piechoty Lekkiej Wojsk Obrony Terytorialnej

22-23.07 Wizyta studyjna – rajd weteranów Armii Krajowej, uczestników Powstania Warszawskiego i władz naczelnych Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (Tarnów – Dębica)

23.07 Uroczystości rocznicy akcji „MOST III” – Zabawa – Wał Ruda z udziałem prezesa ZG ŚZŻAK prof. Leszka Żukowskiego

SIERPIEŃ

1.08 Okręgowe obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego – Tarnów

12.08 Odpust w parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Gumniskach – rajd rowerowy Szlakiem Partyzanckim z okazji Święta Wojska Polskiego

27.08 Obchody 73. rocznicy akcji „Burza” i bitwy na Kałużówce z udziałem asysty honorowej Wojska Polskiego 

WRZESIEŃ

17.09 Obchody Dnia Sybiraka – wspomnienie żołnierzy AK wywiezionych na Syberię –  uroczystości w Mokrem gm. Żyraków

17.09 Obchody Dnia Sybiraka – wspomnienie żołnierzy AK wywiezionych na Syberię – Sędziszów Małopolski

24.09 Obchody Dnia Polskiego Państwa Podziemnego (27.09) – Dębica, kościół pw. św. Jadwigi

27.09 Obchody Dnia Polskiego Państwa Podziemnego w Tarnowie

29.09 Uroczystości z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego w Dobrkowie i Gołęczynie

PAŹDZIERNIK

1.10 Uroczystości z okazji Dnia Polskiego Państwa Podziemnego w Dębowej gm. Jodłowa

16.10 Rajd historyczny Szlakiem Partyzanckim dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego

27.10 Porządkowanie grobów i miejsc pochówków żołnierzy Armii Krajowej i członków ŚZŻAK w powiecie dębickim

LISTOPAD

2.11 Msza święta zaduszna w intencji poległych żołnierzy 5. PSK i 5. PSK AK – kościół pw. św. Jadwigi

11.11 Miejskie obchody Narodowego Święta Niepodległości – Dębica

27.11 – Rocznica mordu na członkach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” straconych we Wrocławiu w 1948 roku

GRUDZIEŃ

6.12 Odpust w parafii Gumniska ku czci św. Mikołaja

13.12 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego – uroczystości Okręgowe w Tarnowie

28.12 Widowisko patriotyczno-kolędnicze „Wigilia w okopach” DK Kosmos

Daj nam Boże cisze i pokój na ziemi,

Ludziom dobrej woli, szczęścia między swemi;

Połącz zgodnie bratnie dłonie,

Niech w nich tylko miłość płonie –

Dziś się Chrystus rodzi!

Przed uroczystością Wszystkich Świętych na grobach zmarłych i poległych żołnierzy Armii Krajowej w całym regionie, pojawiły się biało-czerwone chorągiewki oraz znicze i chryzantemy. Coroczna akcja Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy w tym roku objęła kilkanaście cmentarzy w całym regionie. W akcję włączyli się członkowie Związku Strzeleckeigo „Strzelec”.

Każdego roku członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej odwiedzają nekropolie na ziemi dębickiej, porządkując groby zmarłych i poległych żołnierzy Armii Krajowej. W tym roku odwiedzono blisko 200 mogił na cmentarzach w Dębicy: Cmentarz Wojskowy, Cmentarz Parafialny przy ulicy Cmentarnej, tzw. „Stary Cmentarz”, Cmentarz Komunalny przy ulicy Cmentarnej oraz nekropolie w: Dobrkowie, Pilźnie, Łękach Górnych, Zasowie, Sędziszowie, Górze Ropczyckiej, Zawadzie, Gumniskach i Straszęcinie.

Związek od wielu lat troszczy się o żołnierskie mogiły, porządkując groby, a także poddając je renowacji. W tym roku m.in. wymieniony został orzeł przy krzyżu upamiętniającym żołnierzy AK na „Starym Cmentarzu” w Dębicy.

W tegoroczną akcję porządkowania i odwiedzania grobów włączyli się członkowie Związku Strzeleckiego „Strzelec”.

W intencji wszystkich poległych żołnierzy i mieszkańców powiatu dębickiego modlono się tradycyjnie 2 listopada w kościele pw. Św. Jadwigi w Dębicy. Nabożeństwo rozpoczęło się różańcem, podczas którego wypominano dusze zmarłych i poległych żołnierzy 5. Pułku Strzelców Konnych i Armii Krajowej oraz cywilnych ofiar II wojny światowej z powiatu dębickiego. Po nabożeństwie odbyła się msza święta, której przewodniczył ks. Ryszard Piasecki, proboszcz parafii pw. św. Jadwigi i kapelan Światowego Związku Żołnierzy AK.

W poniedziałek 16 października 2017 roku odbył się Rajd „Deser” Szlakiem Partyzanckim II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego. W rywalizacji na trasie ścieżki historyczno-dydaktycznej wzięło udział blisko 90 uczniów podzielonych na 6 patroli. 

Każdy patrol szkolny został podzielony na sekcje konspiracyjne: sanitarną, dywersyjną, wywiadowczą, kwatermistrzowską, łącznościową oraz propagandową. Sekcje wykonywały rozmaite zadania związane z fabułą rajdu. Punktem koncentracji i rozpoczęcia zmagań była leśniczówka Berdech w Braciejowej, miejsce koncentracji oddziałów II Zgrupowania AK Obwodu Dębica do akcji „Burza”. Patrole, które wcieliły się w oddział I Zgrupowania (sędziszowskiego), po przybyciu na Berdech nie spotkały już dowódcy zgrupowania, który przeniósł swoje miejsce stacjonowania w inne miejsce. Zadaniem uczestników rajdu było odnalezienie dowódcy i przekazanie mu zaszyfrowanej wiadomości o sytuacji frontowej. Patrole w dotarciu do celu posługiwały się mapą oraz informacjami uzyskanymi w czasie marszu.

Przewodnikami na trasie byli: Andrzej Lis oraz S.M. Monika Duda BDNP, a także Tomasz Czapla (komendant rajdu) i Grzegorz Szerszeń.
Za przygotowanie punktów odpowiedzialna była kadra instruktorów: Aleksandra Lis, Stanisław Nylec, Wojciech Szerszeń, Artur Lis, Janusz Szalwa, Jakub Szybist oraz członkowie Związku Strzeleckiego „Strzelec”.

W rywalizacji najlepszy okazał się patrol z II Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy, wyprzedzając Zespół Szkół Ekonomicznych (2 miejsce) i Zespół Szkół Nr 4 (3 miejsce). W rajdzie wzięły także udział patrole z Zespołu Szkół Nr 1 w Dębicy oraz I Liceum Ogólnokształcącego.

Jak podkreśla Maciej Małozięć, dyrektor KCE Kana –

W rajdzie najważniejsze nie były zdobyte punkty czy uzyskane miejsce, a przede wszystkim nietypowe, empiryczne przeżycie historii. Naszym celem jest „wychowanie przez historię”, które dokonuje się poprzez wskazanie młodym ludziom osobowych wzorców godnych naśladowania. Z kolej narzędziem do kształtowania osobowości w aspekcie turystycznym jest kontakt z przyrodą, która jest źródłem spokoju, porządku i harmonii. Dzięki temu uczestnicy rajdów mogą odkrywać nowe wartości moralne. Dodatkowym atutem tego rodzaju interakcji jest kształtowanie wrażliwości na środowisko przyrodnicze oraz piękno krajobrazu. 

Organizatorami rajdu byli: Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy oraz Stowarzyszenie im. Edmunda Bojanowskiego „Dobroć” w Dębicy. Współorganizatorzy tegorocznej rywalizacji to: Powiat Dębicki, Związek Strzelecki „Strzelec”, Klub Modelarski „Ognisko” oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy.

Zadanie zostało dofinansowane ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej w ramach otwartego konkursu ofert realizowanego przed dębicką Kanę i Stowarzyszenie „Dobroć” pod nazwą: „Drogi ku wolności”.

GALERIA

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, Parafia pw. Św. Jadwigi w Dębicy oraz Miasto Dębica serdecznie zapraszają na obchody DNIA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO, które odbędą się 24 września 2017 roku (niedziela) w kościele pw. Św. Jadwigi oraz pod tablicą Polskiego Państwa Podziemnego – Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy.

PROGRAM OBCHODÓW

24 września 2017 roku (niedziela)

godz. 10:30 Kościół pw. św. Jadwigi w Dębicy
Uroczysta Msza Święta z udziałem Miejskiej Orkiestry Dętej

godz. 11:30 Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy
– Hymn państwowy
– Część oficjalna
– Złożenie wiązanek kwiatów pod tablicą Polskiego Państwa Podziemnego

Na polanie Kałużówka, w miejscu historycznej bitwy II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica, 26 i 27 sierpnia 2017 roku odbyły się uroczystości z okazji 73. rocznicy bitwy i operacji „Burza”. Centralnym punktem obchodów była msza święta, której przewodniczył ks. ppor. Edward Nylec oraz ceremoniał patriotyczno-wojskowy z udziałem 16. Batalionu Saperów z Niska. Na wniosek Zarządu Okręgu Tarnów ŚZŻAK, decyzją szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, 18 osób zostało odznaczonych Medalami Pro Patria.

Tegoroczne wydarzenia rocznicowe wypełnił bogaty program imprez towarzyszących, na które złożyły się: rajd pieszy Szlakiem Partyzanckim, spotkanie pokoleń z udziałem weteranów AK, bieg Szlakiem Partyzanckim oraz nadanie imienia Adama Lazarowicza dla klubu Honorowych Dawców Krwi „Rodacy Rodakom”.

Wspomnienia przy partyzanckim ognisku
W sobotni wieczór na polanie Kałużówka, ponad 120 osób, w tym liczna grupa żołnierzy 33. Batalionu Piechoty Lekkiej z Dębicy, wsłuchiwała się w gawędę i wspomnienia weteranów AK: Zbigniewa Lazarowicza „Bratka”, Jerzego Krusensterna „Toma” i Danuty Iwan „Pszczółki”.

Syn podpułkownika Adama Lazarowicza wspominał m.in. przebieg bitwy:

W pewnym momencie, stojąc na pierwszej linii, zobaczyłem oficera niemieckiego stojącego w czapce. Krzyknąłem do ojca, że tam za drzewem stoi oficer. Złożyłem się i strzeliłem. On zrobił „młynka”. Nie wiem czy ukrywał się przed kulą, czy go trafiłem. Okazało się, że to był dowódca całego batalionu, który nas atakował. Później Niemcy zarządzili wycofywanie. Jak się dowiedziałem od miejscowej ludności, ten dowódca zmarł na wozie. Cała bitwa trwała 15 godzin. Tyle z nimi walczyliśmy. Przez historyków nasza bitwa uznawana jest za największą bitwę partyzancką na Podkarpaciu. 

Danuta Iwan z d. Lazarowicz opowiedziała zebranym o swojej działalności w AK. Przysięgę wojskową złożyła na ręce swojego ojca Adama oraz Ludwika Marszałka „Zbroi” mając 15 lat. W swojej działalności konspiracyjnej wykonywała różne prace dla podziemnej armii:

Najpierw byłam gońcem, później łączniczką, a następnie sanitariuszką. Mając 15 lat niczego nie bałam, całkiem mi się to podobało – wspomina z radością. W konspiracji uczęszczała również na tajne komplety. Liceum robiłam już w tym czasie, kiedy UB poszukiwało naszej rodziny. Ukrywałam się pod nazwiskiem Anna Wolańska, ale szkołę skończyłam na swoje nazwisko: Lazarowicz.

O bohaterskiej postawie kobiet opowiadał także Jerzy Krusenstern „Tom”, który wspomniał dzielne siostry bliźniaczki: Barbarę i Krystynę Łopuską, które w czasie oblężenia Kałużówki pobiegły po koce dla rannych żołnierzy. „Tom” wspominał także bohaterską postawę Andrzeja Jabłonowskiego, który niosąc na plecach rannego Tadeusza Ciszka „Jahurę” został śmiertelnie raniony podczas przeskakiwania przez drogę.

Weterani odnieśli się także do bieżących problemów społecznych i historycznych, m.in. do prac poszukiwawczych na warszawskiej „Łączce” oraz do przyjętej przez Sejm RP ustawy dekomunizacyjnej nakazującej usuwanie sowieckich pomników oraz zmiany nazw komunistycznych ulic. Syn podpułkownika „Klamry”, Zbigniew Lazarowicz, uważa że zmiana nazw ulic i wyburzenie pomników jest koniecznością.

To jest najwyższa pora, żeby usunąć pomniki ludzi którzy nas gnębili w imieniu obcego mocarstwa. Ja też byłem zatrzymany przez Polaków. Mówi się, że Polska jest dla wszystkich Polaków. Tak, ale dla tych, którzy tę Polskę szanują i czczą, a nie dla tych, którzy byli oprawcami. Te pomniki, które każą nam czcić tych zbrodniarzy pozbawiających nas niepodległości trzeba zlikwidować.

Wiara, rodzina i Ojczyzna

Niedzielne uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod pomnikiem cywilnych ofiar walk frontowych oraz poległych w czasie akcji „Burza” żołnierzy AK. Wiązankę złożyła m.in. rodzina Lazarowiczów oraz żołnierze Armii Krajowej z ŚZŻAK Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy.

O godzinie 10 na polanie Kałużówka odprawiona została msza święta, której przewodniczył ks. ppor. Edward Nylec, pochodzący z Gumnisk emerytowany proboszcz parafii w Tymbarku.

W homilii ks. Nylec zwrócił uwagę na trzy wartości: wartość wiary, wartość rodziny i wartość Ojczyzny. Przytoczył także fragmenty grypsów pisanych przez Łukasza Cieplińskiego z więziennej celi:

To jest coś więcej niż słowo … to jest świadectwo! Tak! Oni byli nie tylko doskonałymi mistrzami oręża ale przede wszystkim byli i są „tytanami ducha!” – potentatami ducha! W Bogu bronili wartości największych – bezcennych dla Polaka: wiary, rodziny i Ojczyzny! – powiedział kaznodzieja.

Po Eucharystii i odegraniu hymnu państwowego, decyzją szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wręczone zostały medale „Pro Patria”. Na wniosek Zarządu Okręgu Tarnów ŚZŻAK medalami zostali wyróżnieni: ADAMEK Paweł, BOREK JAN, CEBULA Mateusz, CHĘCIEK Piotr, CZAPLA Tomasz, ĆWIK Bronisław, GOŁĘBIOWSKA Ewa, IWASIECZKO Wojciech, KWIATEK Andrzej, LIS Andrzej, LIS Artur, PAJURA Ryszard, PAWLUS Wiesława, PĘKALA Ryszard, REGUŁA Andrzej, SZEWCZYK Mariusz, ŚWIERK Stanisław, WARZECHA Jan.
Odznaczenia wręczył płk Mirosław Demediuk, naczelnik Wydziału Odznaczeń i Awansów Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, w towarzystwie przedstawicieli wnioskodawców: kpt. Izabeli Podhalańskiej i Macieja Małozięcia.

Po ceremonii wręczenia odznaczeń okolicznościowe wystąpienie, w imieniu weteranów Armii Krajowej, wygłosił Zbigniew Lazarowicz, syn głównodowodzącego na Kałużówce, Adama Lazarowicza „Klamry”.

Część oficjalną zakończył Apel Pamięci, po którym kompania honorowa oddała salwę honorową, a obecne na uroczystości delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów.

Ostatnim punktem był piknik historyczny, podczas którego wręczano m.in. „odznaki uczestnika uroczystości”.

Organizatorami obchodów 73. rocznicy bitwy na Kałużówce byli:
Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy,
Parafia pw. Wniebowzięcia NMP w Gumniskach,
Lasy Państwowe Nadleśnictwo Dębica,
Zespół Szkół w Gumniskach im. Majora Adama Lazarowicza,
Powiat Dębicki, Miasto Dębica, Gmina Pilzno i Gmina Dębica.

Patronat honorowy nad uroczystościami objął Jan Józef Kasprzyk p.o. szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, jako inicjator i koordynator obchodów rocznicy akcji „Burza”, pragnie podziękować Wszystkim za liczną obecność na sobotnich i niedzielnych uroczystościach, wyrażając w sposób szczególny wdzięczność osobom i instytucjom zaangażowanym w pomoc przy organizacji.
W sposób szczególny pragniemy podziękować Lasom Państwowym Nadleśnictwu Dębica za poszerzenie i przygotowanie dróg dojazdowych i parkingów przy Kałużówce.

Tradycyjnie, w ostatnią niedzielę sierpnia, na polanie Kałużówka odbędą się uroczystości z okazji 73. rocznicy akcji „Burza” i bitwy stoczonej przez żołnierzy II Zgrupowania AK Obwodu Dębica pod dowództwem mjr. Adama Lazarowicza „Klamry”.  Patronat honorowy nad uroczystościami objął Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Żołnierze Armii Krajowej Obwodu Dębica „Deser” oraz Komitet Organizacyjny Obchodów 73. rocznicy akcji „Burza” i bitwy na Kałużówce zapraszają do udziału w tegorocznych uroczystościach. Poza oficjalną częścią odbędą się imprezy towarzyszące, na które złoży się spotkanie pokoleń i ognisko partyzanckie na Kałużówce, uroczystość nadania imienia Adama Lazarowicza dla Klubu Honorowych Dawców Krwi, rajd pieszy Szlakiem Partyzanckim, bieg Partyzant oraz piknik historyczny.

W tym roku po raz pierwszy wręczone zostaną „Odznaki uczestników uroczystości”, tym osobom, które po raz trzeci wezmą udział w obchodach i posiadają potwierdzoną legitymację uczestnika.

PROGRAM UROCZYSTOŚCI – 27 sierpnia 2017 roku (niedziela)
godz. 9:30 Pomnik przy drodze Braciejowa – Południk
Złożenie kwiatów przez weteranów Armii Krajowej i delegacje organizatorów

godz. 10:00 Polana Kałużówka *
Msza święta w intencji Ojczyzny
Część oficjalna:
– Hymn państwowy
– Wręczenie Medali Pro Patria
– Apel pamięci
– Salwa honorowa
– Złożenie wieńców i wiązanek kwiatów
Piknik historyczny: grochówka wojskowa, dioramy, prezentacja sprzętu, strzelnica
* W przypadku intensywnych opadów deszczu uroczystości odbędą się w kościele parafialnym w Gumniskach

Imprezy towarzyszące:
26 sierpnia, godz. 15:00 – Rajd pieszy Szlakiem Partyzanckim (wymarsz z parkingu przy Zespole Szkół w Gumniskach)
26 sierpnia, godz. 18:00 – Spotkanie pokoleń na polanie Kałużówka (ognisko partyzanckie z udziałem weteranów AK)
27 sierpnia, godz. 14:00 – Bieg Partyzant Szlakiem Partyzanckim II Zgrupowania AK Obwodu Dębica (start z boiska „Orlik” w Gumniskach)
27 sierpnia, godz. 16:00 – Nadanie imienia Adama Lazarowicza Klubowi HDK „Rodacy – Rodakom” (Dom Kultury „Kosmos” w Dębicy).

Organizatorzy uroczystości:
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy
Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gumniskach
Lasy Państwowe Nadleśnictwo Dębica
Zespół Szkół w Gumniskach – Publiczne Gimnazjum im. Majora Adama Lazarowicza w Gumniskach
Powiat Dębicki
Miasto Dębica
Gmina Dębica
Miasto i Gmina Pilzno

Partnerzy:
Hufiec Dębica Związku Harcerstwa Polskiego im. Dębickich Szarych Szeregów
Związek Strzelecki Strzelec Józefa Piłsudskiego JS 2017 Dębica
Grupa Rekonstrukcji Historycznej im. Wojciecha Lisa działająca przy Klubie Historycznym Prawda i Pamięć w Mielcu
Ochotnicza Straż Pożarna w Braciejowej
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Dębicy
PCK – Klub Honorowych Dawców Krwi 237 „Rodacy – Rodakom” w Dębicy
Klub Biegowy „Maratończyk” Dębica
Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Dębicy
Podkarpacka Rada Do Spraw Kombatantów przy Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie
Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy

Serdecznie zapraszamy do udziału w uroczystościach –

W HOŁDZIE BOHATEROM ARMII KRAJOWEJ

W 73. rocznicę pacyfikacji Gumnisk i Braciejowej, 12 sierpnia 2017 roku, serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników jazdy na rowerze na rajd rowerowy z Dębicy na Kałużówkę. Rajd wyruszy o godzinie 10:00 z parkingu przy Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy (ulica Chopina 2). Organizatorami rajdu są: Miasto Dębica, Katolickie Centrum Edukacji KANA, Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. PSK AK w Dębicy oraz Arkus&Romet Group. 

Informacja dla uczestników:

Termin: 12 sierpnia 2017 roku
Godzina zbiórki: 9:45
Godzina startu: 10:00
Zbiórka: Parking przy Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy
Trasa przejazdu: Dębica – ulica Chopina, Raczyńskich, Łysogórska, Leśna, Gajowa, Latoszyn, Gumniska, Braciejowa, Kałużówka – Dębica.

Czas przejazdu: około 4 godziny
Długość trasy: około 20 km UWAGA: Trasa wariantu rowerowego Szlaku Partyzanckiego jest wymagająca. Podczas rajdu trzeba będzie pokonać kilka wzniesień. Rodzaj nawierzchni: drogi asfaltowe i szutrowe.

REGULAMIN RAJDU ROWEROWEGO SZLAKIEM PARTYZANCKIM II ZGRUPOWANIA ARMII KRAJOWEJ OBWODU DĘBICA 

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, depozytariusz idei AK i opiekun merytoryczny Szlaku Partyzanckiego, Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy, realizator projektu odnowienia Szlaku Partyzanckiego, a także Miasto Dębica i Firma Arkus & Romet zapraszają do uczestnictwa w Rajdzie Rowerowym Szlakiem Partyzanckim II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica.

CEL RAJDU
Celem rajdu będzie integracja społeczności lokalnej, promocja zdrowego stylu życia oraz kultury jazdy na rowerze, upamiętnienie miejsc i wydarzeń historycznych oraz popularyzacja atrakcji turystyczno-krajoznawczych na ziemi dębickiej.

WARUNKI UCZESTNICTWA
W rajdzie rowerowym Szlakiem Partyzanckim, mogą wziąć udział osoby pełnoletnie oraz osoby nieletnie, tylko za pisemną zgodą i pod opieką pełnoletnich opiekunów.
Każdy uczestnik zobowiązuje się posiadać sprawny i sprawdzony rower górski, na którym będzie mógł przejechać trasę o dystansie około 30 km w terenie leśnym o górskim.
Warunkiem uczestnictwa w rajdzie jest posiadanie własnego kasku rowerowego.
Podczas rajdu bezwzględnie zabrania się spożywania alkoholu, środków odurzających i psychotropowych.
Wszystkich uczestników rajdu obowiązuje także Regulamin Szlaku Partyzanckiego.

„Ja, żołnierz Wojska Polskiego, przysięgam służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, bronić jej niepodległości i granic. Stać na straży Konstytucji, strzec honoru żołnierza polskiego, sztandaru wojskowego bronić. Za sprawę mojej Ojczyzny, w potrzebie krwi własnej ani życia nie szczędzić. Tak mi dopomóż Bóg”.

Te słowa zabrzmiały 16 lipca 2017 roku na rynku w Dębicy. Ślubowało blisko 140 żołnierzy nowej w Wojsku Polskim formacji – Wojsk Obrony Terytorialnej. Tym samym, po 16 latach przerwy Wojsko Polskie znów zawitało do Dębicy. Zadaniami, przed którymi stają żołnierze Obrony Terytorialnej to, w przypadku wybuchu konfliktu – we współdziałaniu z wojskami operacyjnymi prowadzenie działań militarnych, mających na celu zniszczenie lub zatrzymanie sił potencjalnego przeciwnika.

W czasach pokoju – ochrona ludności przed klęskami żywiołowymi i likwidacja ich skutków, ochrona mienia, akcje poszukiwawcze oraz ratowanie lub ochrona zdrowia i życia ludzkiego, a także udział w zadaniach z zakresu zarządzania kryzysowego, współpraca z elementami systemu obronnego państwa, w tym szczególnie z wojewodami i organami samorządu terytorialnego, ochrona społeczności lokalnych przed skutkami ataków w cyberprzestrzeni, ochrona społeczności lokalnych przed skutkami destabilizacji i dezinformacji, szerzenie w społeczeństwie idei wychowania patriotycznego.

Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele pw. Ducha Świętego, której przewodniczył ks. Jan Krupa, proboszcz parafii pw. Matki Bożej Anielskiej. Okolicznościową homilię wygłosił ks. Hubert Komoniewski.

Po mszy uczestnicy przeszli na dębicki Rynek gdzie złożone zostały kwiaty przy pomniku Żołnierzy Wyklętych, w 71. rocznicę publicznej egzekucji na żołnierzach Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału „Mściciela”.

Punktualnie o godzinie 12 rozpoczęła się uroczystość ślubowania żołnierzy WOT.

W uroczystości wziął udział minister Michał Dworczyk. Światowy Związek Żołnierzy AK reprezentowali: skarbnik ZG ŚZŻAK Maciej Jarosiński, prezes Okręgu Tarnów Ryszard Żądło, wiceprezes Okręgu Maciej Małozięć, prezes Środowiska 5. PSK AK w Dębicy kpt. Izabela Podhalańska wspólnie z Zarządem: kpt. Edmundem Książkiem, mjr. Jerzym Krupą, por. Bronisławem Ćwikiem i por. Stanisławem Garstką.

Liczna grupa przedstawicieli ŚZŻAK „w najważniejszym momencie w życiu każdego żołnierza – momencie, który pamięta zawsze, momencie, który określa go jako Polaka, patriotę, żołnierza, obrońcę własnego narodu, obrońcę Ojczyzny […] raz jeszcze podkreśla, że kombatanci Armii Krajowej znaleźli w formacji Obrony Terytorialnej godnych kontynuatorów ich tradycji obrony Ojczyzny” – powiedział minister Antoni Macierewicz podczas uroczystości ślubowania żołnierzy WOT w Białymstoku.

Terytorialna Służba Wojskowa pragnie kontynuować tradycję bojową Armii Krajowej. Podkarpacki 3. Brygada WOT nosi imię Płk. Łukasza Cieplińskiego, a dębicki 33. Batalion BOT przyjął imię Ppłk. Adama Lazarowicza.

Żołnierze z Dębicy złożyli przysięgę na replikę Bojowego Sztandaru Inspektoratu AK Rzeszów. Wcześniej, Zarząd Okręgu Tarnów zabiegał o wypożyczenie oryginalnego sztandaru z Muzeum AK w Krakowie, jednak względy natury prawnej uniemożliwiły jego wypożyczenie.

Foto: www.janwarzecha.pl; www.ziemiadebicka.pl

12 czerwca na Szlaku Partyzanckim II Zgrupowania AK Obwodu Dębica odbył się XII Rajd Gwiaździsty „Kałużówka 2017”. Tegoroczna edycja zmagań poświęcona była działalności Wojskowej Służby Kobiet w Obwodzie Dębica, a na uczestników rajdu czekały zadania związane z poszczególnymi sekcjami WSK. Rajd czerwcowy tradycyjnie odbył się z okazji święta 5. Pułku Strzelców Konnych, w rocznicę wkroczenia pododdziałów 5. PSK do Kijowa 9 czerwca 1920 roku.

Zadania rajdowe
Na uczestników rajdu czekał szereg zadań związanych z służbą i działalnością kobiet dębickiej konspiracji – łączniczek, sanitariuszek Wojskowej Służby Kobiet. Każdy z dwunastu patroli dzielił się na pięć sekcji. Jako pierwsza do rywalizacji ruszyła sekcja łączności konspiracyjnej, której zadaniem było odnalezienie łącznika (rolnika lub leśnika). Po wymianie haseł konspiratorzy zostawiali przesyłkę (zadanie przedrajdowe – film o kobietach dębickiej konspiracji), w zamian otrzymując dalsze instrukcje zadaniowe.

Drugie zadanie przewidziano dla łączności bojowej, która musiała odnaleźć skrytkę wywiadu. W ukrytej na pniu drzewa skrytce znajdowała się wiadomość od Izabeli Łopuskiej-Kałużyńskiej ps. „Żaba” nt. obecności wojsk nieprzyjaciela w okolicy. Po odnalezieniu informacji, należało ją zaszyfrować kodem cyfrowym i nadać do sztabu dowódcy drogą radiową.

Zadaniem sekcji wywiadu było pozyskanie informacji o oddziałach nieprzyjaciela – ilość żołnierzy, stopnie wojskowe, ilość rkm. Sekcja posługiwała się kluczem identyfikacji oznaczeń, a ukryte na drzewach informacje rozmieszczone były na kilkudziesięciometrowym odcinku oznaczonym tabliczką  Achtung !! Partizanen.

Sekcja sanitarna musiała odnaleźć rannego w boju partyzanta, którego należało opatrzyć, a następnie bezpiecznie przetransportować stworzonymi przez siebie noszami.

Kobiety konspiracji zajmowały się także kwestiami gospodarczymi: praniem, gotowaniem, cerowaniem, dlatego sekcja gospodarcza miała za zadanie przygotować stos ogniskowy celem przygotowania posiłku oraz biało-czerwone opaski z napisem „WP” na decydujący moment walki – powstanie lub akcję „Burza”.

Decydujące rozstrzygnięcie dla walczących o wolność Polski oddziałów to moment konfrontacji z nieprzyjacielem – akcja „Burza”, która na naszym terenie rozpoczęła się 26 lipca 1944 roku. W działaniach bojowych brały udział wszystkie sekcje, bez oglądania się na stopnie, starszeństwo, tytuły i zaszczyty. Celem była wolna Polska. Zadanie bojowe podczas rajdu składało się z kilku elementów: rzutu granatem do celu, strzelnicy sprawdzającej celność, transportu rannego na czas.

Wszystkie zadanie były starannie przygotowane, aby uczestnicy rajdu dobrze się bawili oraz mieli okazję do wyjątkowego przeżycia historii. Nad przygotowaniem zadań czuwał zespół złożony z członków Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy, Związku Strzeleckiego „Strzelec” oraz Koła Modelarskiego „Ogniwko” działającego przy Zespole Szkół Ekonomicznych w Dębicy.

Msza święta i przekazanie proporca

Finałem rajdu była uroczysta msza święta polowa, koncelebrowana, której przewodniczył ks. Ryszard Piasecki, kapelan dębickiego środowiska weteranów Armii Krajowej oraz proboszcz parafii pw. Św. Jadwigi w Dębicy. W homilii ksiądz prałat zwrócił uwagę na dwie bohaterskie postawy: ks. Romana Sitko męczennika za wiarę z okresu II wojny światowej oraz Danuty Siedzikówny, zaznaczając, że swą wojskową służbę rozpoczynała mając tyle samo lat co uczestnicy rywalizacji rajdowej.
Po mszy Maciej Małozięć oraz Tomasz Czapla podsumowali wyniki współzawodnictwa. Następnie wręczono główne trofeum rajdowe – Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych, który najlepszemu patrolowi przekazał dowódca pocztu sztandarowego ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy, kpt. Edmund Książek, wiceprezes dębickiego środowiska ŚZŻAK.
Podczas rajdu najlepszy okazał się Patrol „Dziady” z Miejskiego Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Stanisława Wrona) , który na okres jednego roku otrzymał Przechodni Proporzec 5. PSK.
Uroczystość była także okazją do wręczenie legitymacji członkom Światowego Związku Żołnierzy AK. Decyzją Zarządu Okręgu Tarnów z 16 lutego 2017 roku legitymacje członków nadzwyczajnych przyznano: Grzegorzowi Klocowi oraz Krystianowi Tumińskiemu.

Wyniki rywalizacji rajdowej

Trasa 1 (zielona) – miejsce startu – Gołęczyna Pomnik III Zgrupowania AK
Komendant trasy – Krystian Tumiński, sędzia – Anna Wodzisz, asystent Michał Kosiński
Patrole:
„Leliwiacy” Publiczne Gimnazjum w Głobikowej; „Grom” Zespół Szkół w Jaworzu Górnym; „Dzikie Dziki” Zespół Szkół w Dobrkowie.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Dzikie Dziki”.

Trasa 2 (niebieska) – miejsce startu – Latoszyn Szkoła
Komendant trasy – Tomasz Czapla, sędzia – Aleksandra Lis
Patrole:
„Dziady” Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy; „Klamra” Publiczne Gimnazjum w Gumniskach; „Jabłonowscy” Zespół Szkół w Pustkowie Osiedlu.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Dziady”

Trasa 3 (pomarańczowa) – miejsce startu – Braciejowa Pętla
Komendant trasy – Joanna Mazurkiewicz, sędzia – Daniel Orkisz
Patrole:
„Nieprzemakalni” Szkoła Podstawowa nr 9 w Dębicy; „Dzielna Wataha” Szkoła Podstawowa nr 12 w Dębicy; „Bojowa Jedenastka” Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Bojowa Jedenastka”

Trasa 4 (czerwona) – miejsce startu – Głobikowa Schronisko Rozdzielnia Wiatrów
Komendant trasy – Grzegorz Kloc, sędzia – Andrzej Lis
Patrole:
„Baszta” Zespół Szkół w Zawadzie; „Bluszcze” Zespół Szkół w Paszczynie; „Stasz” Zespół Szkół w Stasiówce.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Bluszcze”.

Wyniki końcowe (wyniki rywalizacji rajdowej oraz wykonanie filmu jako zadania przedrajdowego)
1. Patrol „Dziady” Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy – nagroda Przechodni Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych
2. Patrol „Dzikie Dziki” Zespół Szkół w Dobrkowie
3. Patrol „Klamra” Publiczne Gimnazjum w Gumniskach

W czwartek 8 czerwca, w przeddzień święta pułkowego 5. Pułku Strzelców Konnych, Szkoła Podstawowa nr 11 z Oddziałami Integracyjnymi w Dębicy, obchodziła jubileusz 25. lecia istnienia oraz Dzień Patrona Szkoły. Placówce z ulicy Szkotniej w Dębicy od 20 lat patronuje odtwarzany w okresie akcji „Burza” na ziemi dębickiej, 5. Pułk Strzelców Konnych Armii Krajowej.
Jubileusz rozpoczął się mszą świętą w kościele pw. Miłosierdzia Bożego w Dębicy, której przewodniczył ks. Józef Dobosz, proboszcz parafii.
Dalsza część uroczystości odbyła się w budynku szkoły. Po powitaniu przybyłych gości, dyrektor szkoły Alicja Prus, wręczyła podziękowania weteranom AK, osobom duchownym, władzom samorządowym oraz byłym i obecnym pracownikom „jedenastki”.

W drugiej części uroczystości scenę opanowały skrzaty, krasnale, elfy i Koszałek Opałek, czuwający nad całym magicznym towarzystwem. W występie artystycznym pt. „Zaginiona księga” uczniowie odtworzyli historię szkoły i przedstawili najważniejsze dziedziny działalności społeczności szkolnej, jak edukacja wczesnoszkolna, sport, zajęcia muzyczne, taneczne, kółka językowe, zajęcia świetlicowe, harcerstwo.

W uroczystościach wzięli udział m.in. weterani AK, członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy – kapitan Izabelę Podhalańską prezes, kapitan Edmund Książek wiceprezes, porucznik Bronisław Ćwik skarbnik, a także Maciej Małozięć wiceprezes Zarządu Okręgu Tarnów i sekretarz Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5 Pułku Strzelców Konnych.

W piątek 26 maja 2017 roku, Publiczna Szkoła Podstawowa w Zwierniku (gmina Pilzno), otrzymała sztandar oraz przyjęła imię Rotmistrza Witolda Pileckiego jednego z najdzielniejszych żołnierzy Polski Walczącej i Polskiego Państwa Podziemnego. Tym samym dołączyła do rodziny placówek związanych osobą patrona z Polskim Państwem Podziemnym.

Rotmistrz Witold Pilecki brał udział w walkach o Niepodległość Polski w latach 1914-1918, następnie w wojnie polsko-bolszewickiej. Uczestniczył w wojnie obronnej 1939 roku. Jako ochotnik trafił do KL Auschwitz, uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, później zaangażował się w działalność w siatce NIE. Aresztowany przez UB został zamordowany w więzieniu

Podniosła uroczystość nadania imienia patrona dla szkoły odbyła się w kościele pw. Św. Marcina w Zwierniku oraz w miejscowym Domu Ludowym.
W uroczystościach wzięli udział m.in. Andrzej Pilecki, syn Rotmistrza, weterani AK z Dębica i Tarnowa oraz licznie przybyli goście z różnych stron Polski.
W drugiej części uroczystości: kpt. Izabela Podhalańska, Andrzej Pilecki, dyrektor szkoły Aurelia Mącior oraz burmistrz Pilzna Ewa Gołębiewska odsłonili tablicę w budynku szkoły. Tablica została ufundowana przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. PSK AK w Dębicy oraz Zarząd Okręgu ŚZŻAK w Tarnowie.

W związku z organizacją XII Rajdu Gwiaździstego Kałużówka 2017 podajemy informacje o miejscach startu poszczególnych patroli rajdowych. Wymarsz wszystkich grup o godzinie 8:15 z czterech wyznaczonych wcześniej punktów.

Transport i miejsce startu:
Zbiórka uczestników 12 czerwca 2017 roku o godzinie 8:15 na jednym z czterech punktów startowych:
1. Trasa zielona – miejsce zbiórki: Gołęczyna koło pomnika Armii Krajowej
Zespół Szkół w Jaworzu Górnym
Publiczne Gimnazjum w Głobikowej
Zespół Szkół w Dobrkowie

2. Trasa niebieska – miejsce zbiórki: Parking przy szkole w Latoszynie
Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy
Publiczne Gimnazjum w Gumniskach
Zespół Szkół w Pustkowie Osiedlu

3. Trasa pomarańczowa – miejsce zbiórki: Braciejowa Pętla (zajezdnia autobusowa)
Szkoła Podstawowa nr 9 w Dębicy
Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy
Szkoła Podstawowa nr 12 w Dębicy

4. Trasa czerwona – miejsce zbiórki: Głobikowa Schronisko Rozdzielnia Wiatrów
Zespół Szkół w Paszczynie
Zespół Szkół w Stasiówce
Zespół Szkół w Zawadzie

Odjazd autobusu MKS dla patroli ze szkół dębickich z Placu Solidarności w Dębicy o godzinie 7:45.
Powrót autobusem do Dębicy po zakończeniu rajdu.

Program rajdu:
8:15 Zbiórka patroli w poszczególnych punktach: Gołęczyna, Latoszyn, Braciejowa, Głobikowa
8:30 Wędrówka szlakiem, połączona z wykonywaniem zadań na trasie
13:30 Polowa Msza Święta na polanie Kałużówka
14:15 Podsumowanie rajdu, wręczenie Przechodniego Proporca 5. Pułku Strzelców Konnych AK
15:00 Zakończenie rajdu.

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gumniskach Zespół Szkół w Gumniskach zapraszają na XII Rajd Gwiaździsty „KAŁUŻÓWKA 2017” o Przechodni Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych AK, Szlakiem Partyzanckim.

Cele rajdu
XII Rajd Gwiaździsty o Przechodni Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych „Kałużówka 2017” Szlakiem Partyzanckim II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica jest edukacyjno-wychowawczym projektem mającym na celu:
a) popularyzowanie i upowszechnianie wiedzy o Armii Krajowej i Polskim Państwie Podziemnym;
b) uczczenie dnia 9 czerwca jako Święta 5. Pułku Strzelców Konnych;
c) naukę postaw patriotycznych i obywatelskich oraz nawiązanie więzi międzypokoleniowych;
d) uwrażliwienie na piękno ziemi dębickiej, jej bogactwo przyrodnicze i krajobrazowe;
e) popularyzowanie i upowszechnianie wiedzy o Szlaku Partyzanckim II Zgrupowania Armii Krajowej oraz poszczególnych punktach przejściowych, ich znaczeniu dla historii, dziedzictwa oraz tożsamości lokalnej
i narodowej;

Informacja o warunkach uczestnictwa
1. Rajd adresowany jest do uczniów ze szkół podstawowych (kl. V-VI) oraz uczniów szkół gimnazjalnych.
2. Szkoły lub drużyny harcerskie zgłaszają patrol liczący 15-20 osób wraz z pełnoprawnym opiekunem/opiekunami.
3. Opiekun patrolu powinien dopilnować, aby rodzice dzieci zostali poinformowani o programie rajdu, godzinie jego zakończenia oraz powinien zebrać zgody rodziców/opiekunów na udział dzieci w rajdzie oraz zgodę na wykorzystanie wizerunku dziecka w ramach zadania przedrajdowego.
4. Warunkiem uczestnictwa patrolu jest wykonanie zadania przedrajdowego.
5. Wszystkich uczestników obowiązuje Regulamin Szlaku Partyzanckiego (dostępny na stronie www.ak1944.pl). Opiekunowie powinni zapoznać uczniów z jego treścią.

Szkoła oprócz patrolu, może wydelegować na rajd większą grupę uczniów, ale dopiero na uroczyste podsumowanie rajdu połączone z przekazaniem proporca na polanie Kałużówka.

Warunki turystyczne szlaku i zalecenia dla uczestników:
– Wędrówka: trasa ok. 4-6 km. Czas przejścia pieszo: ok. 3,5 godz. z przerwami na realizację zadań rajdowych. Prosimy, aby dzieci zaopatrzyły się w prowiant na drogę. Gorący posiłek będzie podawany na polanie Kałużówka na zakończenie rajdu.
– Teren: w zależności od trasy: pagórkowaty, drogi polne i leśne, przejście wąwozami, trasę przecinają leśne potoki.
– Aby w pełni wykorzystać atrakcje trasy i aby wędrówka nie była męcząca zalecamy, by uczestnicy wzięli: wygodne obuwie terenowe, kurtkę przeciwdeszczową, mały plecak podręczny.

Organizatorzy zapewniają:
~ jeden gorący posiłek na polanie Kałużówka (na zakończenie rywalizacji);
~ pamiątkowe upominki dla każdego uczestnika.

Trofea i nagrody:
~ dyplom przejścia szlaku dla wszystkich patroli;
~ najlepszy patrol otrzyma Przechodni Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych na okres 1 roku (do następnego Rajdu Gwiaździstego Kałużówka 2018).

Transport i miejsce startu:
Zbiórka uczestników 12 czerwca 2017 roku o godzinie 8:15 na jednym z czterech punktów startowych:
1. Trasa zielona – miejsce zbiórki: Gołęczyna koło pomnika Armii Krajowej
2. Trasa niebieska – miejsce zbiórki: Parking przy szkole w Latoszynie
3. Trasa pomarańczowa – miejsce zbiórki: Braciejowa Pętla (zajezdnia autobusowa)
4. Trasa czerwona – miejsce zbiórki: Głobikowa Schronisko Rozdzielnia Wiatrów

UWAGA: Informacja o miejscu rozpoczęcia rajdu dla każdego patrolu będzie podana telefonicznie po otrzymaniu kart zgłoszeń. Poinformujemy także o możliwości dotarcia do punktu startowego dostępnymi środkami lokomocji.

Powrót autobusem do Dębicy po zakończeniu rajdu.

Program rajdu:
8:15 Zbiórka patroli w poszczególnych punktach: Gołęczyna, Latoszyn, Braciejowa, Głobikowa
8:30 Wędrówka szlakiem, połączona z wykonywaniem zadań na trasie
13:30 Polowa Msza Święta na polanie Kałużówka
14:15 Podsumowanie rajdu, wręczenie Przechodniego Proporca 5. Pułku Strzelców Konnych AK
15:00 Zakończenie rajdu

Karty zgłoszenia: należy dostarczyć do dnia 7 czerwca 2017 roku osobiście, faksem, pocztą tradycyjną lub za pośrednictwem poczty email na jeden z adresów:

Zespół Szkół w Gumniskach, Gumniska 120, 39 – 210 Dębica, tel./fax 014 681 66 79, spgum@gazeta.pl
lub Katolickie Centrum Edukacji KANA, ul. Chopina 2, 39-200 Dębica, tel. 14 6969 110, kana.debica@wp.pl

Szczegółowe informacje na temat rajdu na stronie: http://www.ak1944.pl/
Organizatorzy:
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy
Publiczne Gimnazjum im. Majora Adama Lazarowicza w Gumniskach
Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gumniskach

Partnerzy:
Powiat Dębicki
Miasto Dębica,
Gmina Dębica, Gmina Pilzno
Miejski Zarząd Oświaty w Dębicy
Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica
Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Dębica
Katolickie Centrum Edukacji „KANA” w Dębicy
Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Dębicy
Hufiec Dębica Związku Harcerstwa Polskiego im. Dębickich Szarych Szeregów
Hufiec Pilzno Związku Harcerstwa Polskiego im. Aleksandra Kamińskiego ps. „Kamyk”
Związek Strzelecki „Strzelec” JS 2017
Zadania przedrajdowe:

Warunkiem uczestnictwa w XII Rajdzie Gwiaździstym „Kałużówka 2017” jest wykonanie przez patrol zadań przedrajdowych.
Prosimy opiekunów o wcześniejsze zorganizowanie grupy i przygotowanie zadań. Zadania powinny angażować całą grupę.

1. Patrol przyjmuje swój „kryptonim”, tj. nazwę własną (konspiracyjną, na czas współzawodnictwa). Proponuje się wybranie innego kryptonimu, niż ten którym patrol posługiwał się podczas poprzednich edycji rajdu.
Kryptonim powinien nawiązywać do nazwy drużyny, szczepu, historii szkoły, nazwy ulicy, dzielnicy, miejscowości, otoczenia przyrodniczego itp. Ważne, aby wybór kryptonimu był udziałem całego patrolu. Patrole wybierają swojego patrolowego – dowódcę (spośród uczniów), którego zadaniem będzie dyscyplinowanie uczestników, wyznaczanie osób do realizacji poszczególnych zadań, troska o sprawny udział patrolu w zadaniach rajdowych.

2. Zadaniem PATROLU RAJDOWEGO jest przygotowanie materiału filmowego (nagranego telefonem, tabletem, aparatem cyfrowym, kamerą) poświęconego jednej z KOBIET DĘBICKIEJ KONSPIRACJI. Film powinien trwać maksymalnie 3 minuty i w jego przygotowanie powinni się włączyć WSZYSCY UCZNIOWIE biorący udział w rajdzie.
Film należy dostarczyć 12 czerwca na płycie CD lub DVD i przekazać przewodnikowi trasy podczas zbiórki.
PROPOZYCJA/PODPOWIEDŹ DO WYKONANIA FILMU:
1. Przygotowanie scenki rodzajowej nt. wybranej postaci z udziałem wszystkich członków patrolu;
2. Przygotowanie dokumentu historycznego z opowieścią o bohaterze. W przygotowaniu dokumentu wezmą udział wszyscy członkowie patrolu;
3. Nagranie wideoklipu techniką „lipdab” na temat wybranej postaci z udziałem wszystkich członków patrolu lub całej klasy/szkoły.

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy zwróciło się do Przewodniczącego Rady Miejskiej w Dębicy z wnioskiem o zmianę nazwy ulicy 23 Sierpnia. W opinii związku, dotychczasowa nazwa budzi negatywne skojarzenia związane z utratą niepodległości państwa polskiego w 1939 roku oraz z wprowadzeniem w Dębicy rządów komunistycznych i wkroczeniem do miasta oddziałów Armii Czerwonej.

W związku z wejściem w życie ustawy z 1 kwietnia 2016 roku o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (Dz.U. 2016 poz. 744), samorządy mają czas do września 2017 na zmianę nazw ulic, placów i skwerów, jeśli promują one zbrodniczy komunizm.

W opinii dębickiego środowiska AK szczególne kontrowersje budzą nazwy dwóch dębickich ulic: Gwardii Ludowej oraz 23 Sierpnia. W drugim przypadku, nazwa jest nie tyle kontrowersyjna co kuriozalna. 23 sierpnia 1939 r. minister spraw zagranicznych III Rzeszy, Joachim von Ribbentrop i ludowy komisarz spraw zagranicznych ZSRS Wiaczesław Mołotow, podpisali układ o rozbiorze Rzeczypospolitej. Jego konsekwencją była agresja niemiecka na Polskę (1 września) i Związku Sowieckiego (17 września 1939 r).

Warto także podkreślić, że Parlament Europejski w 70. rocznicę podpisania Paktu Ribbentrop-Mołotow, ustanowił dzień 23 sierpnia, Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu.

Jednocześnie związek wystąpił z propozycją zastąpienia dotychczasowej nazwy – 23 Sierpnia na ulicę – Bohaterów Kałużówki.

Bitwa na polanie Kałużówka, która rozpoczęła się 23 sierpnia 1944 roku, uznawana jest za największą batalię Armii Krajowej z oddziałami niemieckimi w okresie akcji „Burza” w południowo-wschodniej Polsce. W walkach na Kałużówce wzięli udział żołnierze AK m.in. z placówek: Dębica „Działo”, Łączki Kucharskie „Ławka”, Brzeziny „Bomba”, Korzeniów „Kartacz”. Oddziałami dowodził major Adam Lazarowicz, zastępca inspektora rejonowego AK w Rzeszowie i kierownik szkoły w Gumniskach.

O znaczeniu bitwy świadczy m.in. fakt umieszczenia urny z ziemią z pola bitwy w podstawie pomnika Armii Krajowej u stóp zamku wawelskiego w Krakowie.

Bohaterzy bitwy na Kałużówce nie doczekali się w Dębicy stosownego upamiętnienia. Związek ma nadzieję, że zmiana nazwy ulicy 23 Sierpnia na Bohaterów Kałużówki będzie zadośćuczynieniem dla Tych żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Dębica, którzy walcząc o wolność ojczyzny na terenie ziemi dębickiej, zapłacili najwyższą cenę.
Na temat zmiany nazewnictwa ulic pisał m.in. Artur Getler w artykule zatytułowanym Dekomunizacja ulic w Dębicy.

W Szkole Podstawowej nr 11 w Dębicy im. 5. Pułku Strzelców Konnych AK, 24 kwietnia br., odbyła się uroczystość inauguracji pierwszego w powiecie dębickim Klubu Historycznej im. Armii Krajowej. Jego prezesem, a zarazem opiekunem, została mgr Beata Cebula, nauczycielka historii i języka polskiego.

Kluby Historyczne im. Armii Krajowej powoływane są od kilku lat z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy AK na terenie całego kraju. Ich działalność prowadzona jest w oparciu o „Porozumienie o współpracy” zawierane pomiędzy ŚZŻAK, a poszczególnymi Kuratoriami Oświaty.

Aktywność klubów koncentruje się na upowszechnianiu wśród młodzieży wiedzy o Armii Krajowej i Polskim Państwie Podziemnym, ze szczególnym uwzględnieniem historii lokalnej, a przez to na krzewieniu postaw patriotycznych i obywatelskich. Kluby współpracują z terenowymi oddziałami Instytutu Pamięci Narodowej oraz jednostkami terenowymi ŚZŻAK.

Powołanie Klubu w SP nr 11 nastąpiło z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz dyrektor placówki Alicji Prus.

Uroczystej inauguracji dokonali: przewodniczący Komisji ds. Młodzieży ZG ŚZŻAK doc. dr Piotr Kurek oraz zastępca prezesa Zarządu Okręgu Tarnów mgr Maciej Małozięć. W uroczystości wzięli udział weterani Armii Krajowej: kpt. Izabela Podhalańska, kpt. Edmund Książek oraz por. Bronisław Ćwik.
Klub w „jedenastce” liczy 31 uczniów. Członkami klubu są: Milena Ćwiok, Zuzanna Wołowiec, Natalia Przybysz, Izabella Osak, Adam Dobranowski, Ignacy Maziarka, Jakub Kubieniec, Szymon Chmura, Bartosz Knot, Szymon Gleń, Natalia Kośla, Kinga Wróblewska, Klara Podobińska, Zuzanna Misiewicz, Kamil Rutyna, Antoni Pociask, Filip Bartnik, Julia Ragan, Kinga Borowiec, Filip Strzałka, Wiktor Piłat, Zofia Zboch, Aleksandra Mielecka, Paulina Kamińska, Karolina Medygrał, Maksymilian Dziurzyński, Alicja Matłok, Maria Puzon, Sabina Plata, Jakub Badowski, Monika Bania

Zarząd klubu tworzą nauczyciele i uczniowie: Beata Cebula (prezes), Renata Dzięglewicz-Stefan, Beata Strózik, Michał Jodłowski oraz Zofia Zboch.

22  marca w Zespole Szkół Niepublicznych im. 16. Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej w Tarnowie, odbył się Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy Delegatów Kół Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Tarnów. Podczas zjazdu podsumowano trzyletnią kadencję oraz dokonano wyboru władz Okręgu Tarnów na lata 2017-2020.

Zgodnie z wyborem delegatów, obradom przewodniczył Maciej Małozięć (Dębica).
W skład Komisji Mandatowo-Skrutacyjnej weszli: Leszek Banaś (Tarnów), Benedykt Krakowski (Pleśna), natomiast w skład Komisji Uchwał i Wniosków wybrani zostali: Małgorzata Wielgus i Anna Wadas.
W pierwszej części obrad, ustępujące władze Okręgu złożyły sprawozdania z minionej kadencji. Sprawozdanie merytoryczne Zarządu Okręgu przedstawił prezes Ryszard Żądło (Tarnów). Sprawozdanie finansowe przedstawiła skarbnik Małgorzata Wielgus (Tarnów), natomiast sprawozdanie Komisji Rewizyjnej Okręgu przedstawiła przewodnicząca komisji Elżbieta Zięba (Tarnów). Po dyskusji nad sprawozdaniami zostały one jednogłośnie przyjęte przez delegatów.

W drugiej części dokonano wyborów władz Okręgu Tarnów.
Prezesem Okręgu wybrany został Ryszard Żądło (Tarnów).
W skład Prezydium Zarządu Okręgu wybrani zostali:
Maciej Małozięć – wiceprezes (Dębica)
Anna Wójcik-Chowaniak – wiceprezes (Nowy Sącz)
Małgorzata Wielgus – skarbnik (Tarnów)
Dorota Kawa – sekretarz (Pleśna)
Zbigniew Kowal – członek Prezydium (Tarnów)
Zastępcami członków Prezydium wybrani zostali: Eugeniusz Borek (Bolesław), Irena Ciężadło (Tarnów).

Zgodnie ze statutem Związku, w skład Zarządu Okręgu wchodzi ponadto dziewięciu prezesów poszczególnych kół Okręgu.
Do Komisji Rewizyjnej Okręgu wybrani zostali:
Elżbieta Zięba (Tarnów)
Anna Wadas (Pleśna)
Władysław Lizak (Tarnów)
Zastępcą członka wybrany został Andrzej Lis (Dębica).
Do Sądu Koleżeńskiego Okręgu wybrani zostali:
płk Jerzy Pertkiewicz (Tarnów)
kpt. Izabela Podhalańska (Dębica)
Krzysztof Bigaj (Brzesko)
Małgorzata Czarnecka (Pleśna)
Ryszard Fedor (Tarnów)

Delegatami Okręgu Tarnów na Zjazdy Delegatów Związku w Warszawie zostali wybrani:
Maciej Małozięć (Dębica)
Anna Wójcik-Chowaniak (Nowy Sącz)
Zastępcami delegatów zostali: Leszek Banaś (Tarnów) i Anna Wadas (Pleśna).

W Zjeździe Delegatów Okręgu uczestniczył kapelan Okręgu ks. dr Zbigniew Guzy oraz weterani AK, m.in.: płk Zdzisław Baszak – uczestnik wojny obronnej 1939 roku, oficer AK, uczestnik akcji „MOST III” oraz płk Jerzy Pertkiewicz  – uczestnik wojny obronnej, żołnierz 16. Pułku Piechoty AK, jedyny żołnierz ocalały z oddziału „Regina II” Batalionu „Barbara”.

Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy reprezentowali: Maciej Małozięć (jako członek Prezydium Okręgu) oraz kpt. Izabela Podhalańska – prezes koła i dwóch delegatów: kpt. Bronisław Ćwik i Andrzej Lis.

Na zakończenie prezesi oraz przedstawiciele poszczególnych kół i środowisk zreferowali swoją działalność w terenie, a prezes Okręgu przedstawił plany Okręgu na nową kadencję. Jeszcze w tym roku, w terminie  24-26 lipca, w Okręgu odbędzie się ogólnopolski Rajd Kombatancki ŚZŻAK z udziałem władz naczelnych Związku. Uczestnicy odwiedzą m.in. Kałużówkę, Bliznę, Zabawę i Wał Rudę, uczestnicząc w obchodach rocznicy akcji „MOST III”.

W lutym i marcu 2017 roku, Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK ŚZŻAK w Dębicy, zorganizowało cykl wydarzeń patriotyczno-kulturalnych upamiętniając: 75. rocznicę przemianowania ZWZ i powołania Armii Krajowej oraz Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W przedsięwzięciach adresowanych do wszystkich grup wiekowych ogółem wzięło udział kilka tysięcy osób. W samych tylko wydarzeniach zrealizowanych w dębickich domach kultury uczestniczyło ponad 1200 osób. Co najmniej połowę tej grupy stanowiła młodzież szkolna. Uroczystości były realizacją statutowego celu Światowego Związku Żołnierzy AK, zdefiniowanego jako „udział w wychowaniu obywatelskim i patriotycznym młodzieży, krzewienie w społeczeństwie tradycji, historii i wartości ideowych Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego”. 

Cykl wydarzeń zorganizowanych przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. PSK AK w Dębicy w lutym i marcu 2017 roku z okazji 75. rocznicy powołania Armii Krajowej i Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

13 lutego 2017 – 75. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową.
Konferencja „W Bohaterów prowadziłaś ślady” z udziałem hr. Adama Komorowskiego (syna gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego), wykładem dra Roberta Zaparta, montażem Grupy Artystycznej SAFO oraz koncertem Jakuba „Kolby” Kolbusza.

Spotkanie rozpoczęło się od montażu słowno-muzycznego „Stracony dom” w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury. Następnie z wykładem „Na drodze do utworzenia Armii Krajowej” wystąpił dr Robert Zapart, wykładowca na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, współpracownik Redakcji Polskiego Słownika Biograficznego PAN, autor wielu prac naukowych o Armii Krajowej i Polskim Państwie Podziemnym. Po tym wykładzie, odbyło się wystąpienie gościa honorowego, Adama hr. Komorowskiego, syna gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego, Komendanta Głównego AK, który podzielił się rodzinnym świadectwem opowiadając m.in. o życiu gen. Komorowskiego w Londynie. Na zakończenie uroczystości, z koncertem adresowanym do młodzieży, wystąpił Jakub „Kolba” Kolbusz, który wykonał piosenki ze swojej płyty „Kolba – syn Polski”.

Więcej o jubileuszowym spotkaniu:
http://ak1944.pl/w-holdzie-bohaterom-armii-krajowej/

26 lutego 2017 – inauguracja obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
Monodram Przemysława Tejkowskiego „Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki”.

Monodram Przemysława Tejkowskiego opowiada o jednym z najdzielniejszych żołnierzy Polski Walczącej i Polskiego Państwa Podziemnego. Rotmistrz Witold Pilecki czynnie uczestniczył w walkach o niepodległość ojczyzny w latach 1914-1918, a potem ofiarnie jej bronił podczas wojny z bolszewicką Rosją. Od września 1939 roku rozpoczął się nieprzerwany czas jego wojennych i konspiracyjnych zmagań. Prowadził on przez KL Auschwitz, Powstanie Warszawskie, siatkę organizacji NIE, więzienie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na Mokotowie. Wielokrotnie ryzykował życiem. Dopisywało mu jednak żołnierskie szczęście, aż do zmierzenia się z komunistyczną rzeczywistością powojennej Polski.

28 lutego 2017 – konkurs krasomówczy dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych w ramach trzeciej edycji „Wilczych Śladów”.
W Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy odbył się konkurs krasomówczy dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego. Zadaniem uczestników rywalizacji było wygłoszenie przemówienia krasomówczego trwającego od 8 do 10 minut. W rundzie finałowej, trójka najlepszych uczniów, przedstawiła mowę na wylosowany przez siebie temat.
Wyniki konkursu:
1 miejsce Szymon Ziaja, II Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy (opiekun Bogumił Skrętkowski);
2 miejsce Magdalena Białas, I Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy (opiekun Beata Wojnarowska-Pocica);
3 miejsce Justyna Kubicka, II Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy (opiekun Bogumił Skrętkowski).
Informacje:
http://www.kanadebica.org/mlodziez-podazala-wilczymi-sladami-wyniki-iii-edycji-konkursu-o-zolnierzach-wykletych-niezlomnych/

2 marca 2017 – wykład dr Edyty Adamczyk-Pluty „Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy w walce z podziemiem, opozycją i Kościołem”.

Podczas wykładu dr Edyta Adamczyk-Pluta opowiedziała zarówno o funkcjonowaniu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy; jego kadrze, metodach pracy, wykształceniu funkcjonariuszy, ale także o walce UB z przeciwnikami ówczesnego reżimu: tj. podziemiem zbrojnym, przeciwnikami politycznymi i Kościołem katolickim na terenie ówczesnego powiatu dębickiego.

Charakteryzując działania przeciwko Kościołowi, dr Adamczyk-Pluta powiedziała, że akcje podejmowanie przez pracowników organów bezpieczeństwa miały bardzo szerokie spektralnym działań i połączone były z permanentną obserwacją i inwigilacją kleru, a także wszelkich organizacji o charakterze katolickim.

– Metodą do rozprawy z Kościołem było wewnętrzne rozbicie w myśl zasady: nic przy klerze nie da się zrobić dopóki się go nie złamie wewnętrznie i nie rozbije jego struktury – wyjaśniła prelegentka.

Blisko trzygodzinne spotkanie zakończyła seria pytań oraz historycznych refleksji osób uczestniczących w wykładzie.

Więcej o wykładzie:
http://www.kanadebica.org/wyklad-o-debickiej-bezpiece/

5 marca 2017 – uroczystości patriotyczno-religijne na Rynku w Dębicy, w kościele pw. Św. Jadwigi (uroczysta msza święta) oraz na Cmentarzu Wojskowym.
W uroczystościach wzięła udział wojskowa asysta honorowa wystawiona przez 16. Tczewski Batalion Saperów z Niska.

Więcej o uroczystościach:
http://ak1944.pl/chwala-zolnierzom-wykletym/

10 marca 2017 – podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami”, wykład Elżbiety Jakimek-Zapart oraz monodram Przemysława Tejkowskiego „Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki”.

Wyniki konkursu: gimnazjum
1 miejsce [ex aequo] Julia Kamaj, Miejskie Gimnazjum nr 4 w Dębicy (opiekun Urszula Iwańska);
1 miejsce [ex aequo] Aleksandra Kozińska, Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Agnieszka Jakubowska-Cetnar);
2 miejsce Wiktoria Madeja, Zespół Szkół w Zwierniku (opiekun Jacek Studziński);
3 miejsce Sylwia Wnęk i Magdalena Zbaraza (praca zbiorowa), Zespół Szkół w Zwierniku (opiekun: Edyta Potok, Marzena Świerczek);
Wyróżnienia:
Zuzanna Grecka, Gimnazjum Dwujęzyczne w Dębicy (opiekun Jolanta Pietrzyk);
Nikola Cich, Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Stanisława Wrona);
Jan Wanat, Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Agnieszka Jakubowska-Cetnar).

Wyniki konkursu: szkoła podstawowa
1 miejsce Maksymilian Dziurzyński, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);
2 miejsce [ex aequo] Kinga Wójcik, Szkoła Podstawowa nr 9 w Dębicy (opiekun Katarzyna Wójcik);
2 miejsce [ex aequo] Zofia Zboch, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);Wyróżnienia:
Piotr Piekarz, Zespół Szkół w Podgrodziu (opiekun Marta Wojtuła);
Dominika Czupich, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);
Jakub Koziński, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);

Wszystkim uczestnikom dziękujemy za udział w tegorocznym konkursie.
Fundatorami nagród byli: Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy,
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie oraz Zarząd Okręgu Tarnów
Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

Więcej o konkursie:
http://www.kanadebica.org/mlodziez-podazala-wilczymi-sladami-wyniki-iii-edycji-konkursu-o-zolnierzach-wykletych-niezlomnych/

18 marca 2017 – performance „Dla Was” w wykonaniu Grupy Artystycznej T.Lab oraz wernisaż wystawy „Żołnierze Niezłomni. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie od 1944 roku”, przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.

Performance „Dla Was” w wykonaniu aktorów grupy T.Lab zakończył uroczystości upamiętniające bohaterów podziemia antykomunistycznego. Spektakl oparty na tekstach Anny Świrszczyńskiej, Mirona Białoszewskiego i Beaty Obertyńskiej, pokazał inną twarz Wyklętych – Niezłomnych. Stawiał pytania o ich postawę, rozterki i zwykły ludzki strach. Wszystko rozegrało się w mrocznych podziemiach Kina Kosmos.

W spotkaniu wzięli udział weterani AK: kpt. Izabela Podhalańska, a także mjr Jerzy Krupa, który podzielił się swoimi wspomnieniami z działalności w podziemiu antykomunistycznym.
Wydarzeniu towarzyszył wernisaż wystawy „Żołnierze Niezłomni. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie po 1944 roku”.
Wystawę przygotowaną przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, zobaczyć będzie można w Domu Kultury i Kinie Kosmos do końca marca.

Więcej o wydarzeniu:
http://rzeszow.tvp.pl/29553496/spektakl-upamietniajacy-wykletych-w-debickim-kinie-kosmos

Powyższe wydarzenia zostały zorganizowane we współpracy z:
Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy,
samorządem Miasta Dębica,
Miejskim Ośrodkiem Kultury w Dębicy,
Miejską Komunikacją Samochodową sp. z o.o.,
Parafią pw. Św. Jadwigi w Dębicy,
samorządem Powiatu Dębickiego,
Fundacją Armii Krajowej w Londynie,
Grupą T.Lab działającą przy Miejskim Ośrodku Kultury w Dębicy,
Grupą Artystyczną SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy,
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie,
Miejskim Gimnazjum nr 1 im. A. Mickiewicza w Dębicy,
Związkiem Strzeleckim „Strzelec” JS 2017 w Dębicy,
Hufcem ZHP im. Dębickich Szarych Szeregów w Dębicy,
Podkarpacką Radą ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przy Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie.

Koordynatorem przedsięwzięć był Maciej Małozięć, wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK i sekretarz ŚZŻAK Środowiska 5 PSK AK w Dębicy.

Z udziałem wojskowej asysty honorowej 16. Tczewskiego Batalionu Saperów z Niska, odbyły się w Dębicy 5 marca 2017 roku, obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W uroczystościach wzięli udział m.in. weterani Armii Krajowej, członkowie organizacji podziemia antykomunistycznego, parlamentarzyści, samorządowcy, strzelcy, harcerze, młodzież szkolna. Dębica, jako jedno z niewielu miast na Podkarpaciu, już po raz siódmy obchodziła święto „Żołnierzy Wyklętych”.

Uroczystość rozpoczęła się złożeniem meldunku dowódcy 16. Tczewskiego Batalionu Saperów z Niska majorowi Radosławowi Podolskiemu. Meldunek złożył dowódca uroczystości kapitan Łukasz Krasnodębski.
Po odegraniu hymnu Rzeczypospolitej Polskiej i powitaniu gości przez burmistrza Dębicy Mariusza Szewczyka, odczytano przesłanie ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

Kolejny raz obchodzimy Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych – Niezłomnych. Oddajemy cześć i hołd oraz wyrazy najwyższego szacunku żyjącym i poległym Bohaterom, którzy kierowani bezgraniczna miłością do Ojczyzny nie pogodzili się z pozorami odzyskanej wolności, która faktycznie niosła za sobą początek kolejnego zniewolenia. 

Prawdę o czynach Żołnierzy powojennej konspiracji niepodległościowej zwanych „Wyklętymi” skrywano przez dziesiątki lat. Odartych z godności, bestialsko katowanych i mordowanych Żołnierzy, którzy najświętszym celem była Wolna i Niepodległa Polska, nazywano bandytami, a pamięć o ich czynach zacierano bez śladu. 

Teraz odrabiamy wieloletnie zaległości. Dzisiaj wolna Polska i Polacy oddają cześć i hołd tym, którzy często samotnie walczyli do końca . Ich ofiara, znalazła trwałe miejsce w księdze chwały i sławy oręża. Jest jednym z kamieni węgielnych nowej tożsamości współczesnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz etosu żołnierskiej służby. 

Jestem głęboko przekonany, że pamięć o dokonaniach Żołnierzy Wyklętych – Niezłomnych i ich dziedzictwo zapisane są w każdym sercu żołnierskim, a ich heroiczna postawa stanowi wzór wierności i oddania Najjaśniejszej Rzeczpospolitej polskiej zgodnie z zawołaniem BÓG HONOR OJCZYZNA. 

Chwała i cześć Żołnierzom – Niezłomnym! Walczyli i polegli bo pragnęli Wolnej i Niepodległej Polski.

Z okolicznościowym słowem wystąpił starosta dębicki Andrzej Reguła, który wspomniał o działaczach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” zamordowanych 1 marca 1951 roku w warszawskim więzieniu na Mokotowie. Starosta dodał, że powiat dębicki co roku włącza się w cykl przedsięwzięć inicjowanych przez Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy z okazji Dnia „Żołnierzy Wyklętych”.

Przy pomniku zamordowanych żołnierzy z oddziału Jana Stefki „Mściciela” delegacje organizatorów oraz wojska złożyły wiązanki kwiatów.

Po uroczystościach na rynku, uczestnicy przeszli do kościoła pw. Św. Jadwigi, gdzie odprawiona została Msza święta. Uroczystej koncelebrze przewodniczył ks. Ryszard Piasecki, proboszcz parafii pw. Św. Jadwigi i kapelan środowiska Armii Krajowej. W homilii prałat Piasecki zaakcentował troskę o pamięć, która powinna być imperatywem w budowaniu tożsamości narodu.

Przywracanie pamięci jest kluczową potrzebą w budowaniu tożsamości narodowej. Mówi się dzisiaj o podziale wśród Polaków. Owszem. Poglądy polityczne każdy ma prawo mieć takie jakie mu odpowiadają. Natomiast dobro ojczyzny, jej wolność, jej suwerenność, są ponad wszystkim. Ponad podziałami społecznymi, politycznymi, kulturowymi, wyznaniowymi. Ojczyzna to ojczyzna. Miłość do ojczyzny, to szacunek do historii. To rzeczywista troska o dobro tego kraju. To uznanie dla Tych, którzy poświęcili wszystko co najlepsze dla ojczyzny. To przedkładanie interesu wspólnego nad dobro własne. To pielęgnowana pamięć w następnych pamięć. To też nasza modlitwa, gdyż Oni, Żołnierze Wyklęci, z wiarą w Boga żegnali się z tym światem, ufając, że ich cierpienie, że ich ofiara, nie pójdą na marne. – mówił ks. Ryszard Piasecki.

Oprawę muzyczną Eucharystii przygotował Chór Kameralny Parafii pw. Św. Jadwigi oraz Miejska Orkiestra Dęta. Natomiast czytania mszalne i modlitwę powszechną odczytali harcerze i strzelec.

Ostatnim elementem uroczystości był ceremoniał wojskowo-religijny, na który złożyła się modlitwa, apel pamięci, salwa honorowa oraz złożenie wieńców i wiązanek kwiatów przy symbolicznym grobie mjr./ppłk. Adama Lazarowicza oraz przy pomniku – kwaterze Polskiego Państwa Podziemnego.

Uroczystości poprowadził Maciej Małozięć, wiceprezes Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Obchody były centralnym punktem tegorocznego cyklu przedsięwzięć z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Dębicy. Przed tygodniem odbył się m.in. monodram Przemysława Tejkowskiego „Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki”, konkurs „Wilczymi Śladami” oraz wykład dr Edyty Adamczyk-Pluty „Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy w walce z podziemiem, opozycją o Kościołem”.

Młodzież szkolną zapraszamy jeszcze na podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami” oraz monodram Przemysława Tejkowskiego i wykład dr Elżbiety Jakimek-Zapart – 10 marca.
Obchody zakończy performance w wykonaniu Grupy Artystycznej T.Lab oraz wystawa „Twarze rzeszowskiej bezpieki” w Domu Kultury Kosmos- 18 marca.

W pierwszą rocznicę śmierci ks. Stanisława Fiołka, wieloletniego proboszcza dębickiej fary, kapelana środowisk kombatanckich, duszpasterza „oddanego Bogu, Polsce i człowiekowi”, w kościele pw. Św. Jadwigi w Dębicy, odsłonięto tablicę memoratywną w hołdzie zasłużonemu kapłanowi. Tablicę odsłonili siostra i brat zmarłego kapłana, natomiast aktu poświęcenia dokonał ks. Ryszard Piasecki oraz księża: Józef Dobosz i Józef Wątroba, proboszczowie parafii, których budowę zainicjował ksiądz Stanisław Fiołek.  

Uroczystość w kościele pw. Św. Jadwigi zgromadziła rodzinę, przyjaciół, kapłanów, parafian, samorządowców oraz środowisko kombatancie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, dla którego ksiądz Stanisław Fiołek, do końca życia był wiernym kapelanem i duchowym przewodnikiem, co zostało także podkreślone w tekście umieszczonym na tablicy.

W 1974 roku ksiądz Stanisław Fiołek objął urząd proboszcza najstarszej dębickiej parafii, przejmując probostwo po zmarłych księdzu Stanisławie Zającu. Od samego początku nawiązał dobre relacje ze środowiskiem byłych żołnierzy przedwojennego 5. Pułku Strzelców Konnych oraz z weteranami Armii Krajowej.
W tym samym roku z okazji święta 5. Pułku Strzelców Konnych odsłonięto na cmentarzu parafialnym pomnik – krzyż „Bohaterom 5. Pułku Strzelców Konnych AK”.

Corocznie ksiądz Stanisław Fiołek zapraszał na plebanię środowisko weteranów organizując nabożeństwa z okazji święta pułkowego, a także spotkania opłatkowe.

Żołnierze otaczali księdza wyjątkowym szacunkiem, zaufaniem oraz wdzięcznością. Dowodem są zachowane wspomnienia m.in. prof. Gabriela Brzęka z uroczystości przekazania bojowego sztandaru Inspektoratu AK Rzeszów przez ks. abp. Jerzego Ablewicza dla parafii pw. Św. Jadwigi i dębickich kombatantów w 1988.

Na tym miejscu niech mi wolno będzie w imieniu wszystkich pozostałych przy życiu, byłych żołnierzy rzeszowskiego Inspektoratu AK, jak najserdeczniej podziękować Księdzu Prałatowi i Dziekanowi Stanisławowi Fiołkowi za gorliwe zajęcie się renowacją sztandaru (…) oraz wielką życzliwość jaką darzy nas, byłych żołnierzy Armii Krajowej, którą sobie wysoko cenimy.
prof. Gabriel Brzęk

Z chwilą powstania Związku Żołnierzy Armii Krajowej, później ŚZŻAK, ksiądz Stanisław pełnił posługę duszpasterza środowiska kombatanckiego, uczestnicząc we wszystkich uroczystościach i spotkaniach organizowanych przez dębickich akowców. Utrzymywał także przyjacielskie relacje z kombatantami: Antonim Cwenem, Władysławem Strumskim, Marianem Więckiem, Antonim Stańko i innymi. Przyjaźnił się także z księdzem Tadeuszem Boryczko, proboszczem parafii w Gumniskach, gdzie odbywały się uroczystości rocznicy bitwy na Kałużówce. Proboszcz Fiołek organizował szereg patriotyczno-religijnych uroczystości, upamiętniających bohaterów Armii Krajowej, w tym m.in. święto pułkowe, uroczystości w rocznicę mordu na Polakach zamordowanych 2 lutego 1944 roku pod cegielnią, nabożeństwa wypominkowe 2 listopada, spotkania opłatkowe, uroczystości w rocznicę wybuchu wojny, napaści Sowietów oraz utworzenia Służby Zwycięstwu Polski i inne.

W pozostawionym testamencie, Ksiądz Stanisław Fiołek napisał:

Boże, Ojcze nieskończonego miłosierdzia, przebacz mi wszelkie zaniedbania, a jest ich tak wiele – w mojej pracy kapłańskiej, które swoje źródło miały w zaniedbaniu pracy nad sobą, nad pogłębianiem życia modlitwy. Przebacz mi szczególnie moją zbytnią koncentrację nad sobą, a nie nad troską o Twoją chwałę i uświęcenia parafian. Ufam Twojemu Miłosierdziu, którego cześć starałem się szerzyć przez zaprowadzenie w parafii nieustannej nowenny już od roku 1981 i przez budowę kościoła pw. Miłosierdzia Bożego – Jezu ufam Tobie z całego skruszonego serca.

Ks. Prałat Stanisław Fiołek

 

W Środowisku 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej, Ksiądz Prałat Stanisław Fiołek pozostanie w modlitewnej, serdecznej i wdzięcznej pamięci jako: troskliwy duszpasterz, ceniony kaznodzieja, cierpliwy spowiednik, wychowawca pokoleń dębiczan, inicjator budowy kościołów, człowiek wysokiej kultury, oddany Bogu, Polsce i człowiekowi.

13 lutego 2017 roku, w wigilię 75. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową (14 lutego 1942 r.), odbyła się w Dębicy konferencja pod nazwą: „W bohaterów prowadziłaś ślady”. Na zaproszenie Światowego Związku Żołnierzy AK, uroczystość zaszczycił swoją obecnością Adam hr. Komorowski, syn gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego, Komendanta Głównego Armii Krajowej.

Spotkanie rozpoczęło się od montażu słowno-muzycznego „Stracony dom” w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury. Była to opowieść o wydarzeniach z czasu II WŚ widziana z różnych perspektyw. Inspiracją do powstania przedstawienia były wspomnienia Jadwigi Lazarowicz, żony Adama Lazarowicza, komendanta obwodu AK Dębica. Motywem przewodnim była „wiara w zwycięstwo słusznej sprawy” oraz wspólnotowe zrozumienie obowiązku: zarówno wśród starszych jak i wśród młodszych. Wśród kobiet oraz wśród mężczyzn.

Grupa wystąpiła w składzie: Maria Socha, Patrycja Serafin, Kinga Kania, Jakub Skupień, Natalia Zaręba, Rafał Serafin, Mateusz Ciurkot, Adrian Czaja, Przemysław Tomasiewicz, Aleksandra Występek, Jagoda Misiewicz, Izabela Jodłowska, Jakub Lula, Bartosz Piątek, Weronika Pych oraz Wiktoria Skowron. Akompaniament: Piotr Madura, przygotowanie wokalne: Agnieszka Augustynowicz.

Następnie z wykładem „Na drodze do utworzenia Armii Krajowej” wystąpił dr Robert Zapart, wykładowca na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, współpracownik Redakcji Polskiego Słownika Biograficznego PAN, autor wielu prac naukowych o Armii Krajowej i Polskim Państwie Podziemnym, w tym m.in. monografii: Kościół katolicki i Polskie Państwo Podziemne na Rzeszowszczyźnie. Dr Zapart jest pełnomocnikiem Fundacji Armii Krajowej w Londynie.

Po tym wykładzie, odbyło się wystąpienie gościa honorowego, Adama hr. Komorowskiego, syna gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego, Komendanta Głównego AK, który podzielił się rodzinnym świadectwem opowiadając m.in. o życiu gen. Komorowskiego w Londynie.
Przed konferencją Adam hr. Komorowski spotkał się także z uczniami Szkoły Podstawowej nr 3, która nosi imię jego ojca.

Na zakończenie uroczystości, z koncertem adresowanym do młodzieży, wystąpił Jakub „Kolba” Kolbusz, który wykonał piosenki ze swojej płyty „Kolba – syn Polski”.

Uroczystość poprowadził Maciej Małozięć, wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK i dyrektor Katolickiego Centrum Edukacji KANA w Dębicy.

fot. Aneta Sękowska, Marzena Czuchra

Armia Krajowa była konspiracyjną organizacją wojskową stanowiącą integralną część polskich Sił Zbrojnych. Podlegała Naczelnemu Wodzowi i rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. AK wniosła ogromny wkład w walkę o wolność Polski i Europy, a jej działalność należy do najbardziej chlubnych kart w historii naszej Ojczyzny. Istotną rolę w funkcjonowaniu podziemnego wojska w kraju odegrały struktury ZWZ-AK Obwodu Dębica krypt. „Dziekania”, „Deser”.

Organizatorami uroczystości byli:
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy, Fundacja Armii Krajowej w Londynie oraz Miasto Dębica i Miejski Ośrodek Kultury w Dębicy.