Na polanie Kałużówka, w miejscu historycznej bitwy II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica, 26 i 27 sierpnia 2017 roku odbyły się uroczystości z okazji 73. rocznicy bitwy i operacji „Burza”. Centralnym punktem obchodów była msza święta, której przewodniczył ks. ppor. Edward Nylec oraz ceremoniał patriotyczno-wojskowy z udziałem 16. Batalionu Saperów z Niska. Na wniosek Zarządu Okręgu Tarnów ŚZŻAK, decyzją szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, 18 osób zostało odznaczonych Medalami Pro Patria.

Tegoroczne wydarzenia rocznicowe wypełnił bogaty program imprez towarzyszących, na które złożyły się: rajd pieszy Szlakiem Partyzanckim, spotkanie pokoleń z udziałem weteranów AK, bieg Szlakiem Partyzanckim oraz nadanie imienia Adama Lazarowicza dla klubu Honorowych Dawców Krwi „Rodacy Rodakom”.

Wspomnienia przy partyzanckim ognisku
W sobotni wieczór na polanie Kałużówka, ponad 120 osób, w tym liczna grupa żołnierzy 33. Batalionu Piechoty Lekkiej z Dębicy, wsłuchiwała się w gawędę i wspomnienia weteranów AK: Zbigniewa Lazarowicza „Bratka”, Jerzego Krusensterna „Toma” i Danuty Iwan „Pszczółki”.

Syn podpułkownika Adama Lazarowicza wspominał m.in. przebieg bitwy:

W pewnym momencie, stojąc na pierwszej linii, zobaczyłem oficera niemieckiego stojącego w czapce. Krzyknąłem do ojca, że tam za drzewem stoi oficer. Złożyłem się i strzeliłem. On zrobił „młynka”. Nie wiem czy ukrywał się przed kulą, czy go trafiłem. Okazało się, że to był dowódca całego batalionu, który nas atakował. Później Niemcy zarządzili wycofywanie. Jak się dowiedziałem od miejscowej ludności, ten dowódca zmarł na wozie. Cała bitwa trwała 15 godzin. Tyle z nimi walczyliśmy. Przez historyków nasza bitwa uznawana jest za największą bitwę partyzancką na Podkarpaciu. 

Danuta Iwan z d. Lazarowicz opowiedziała zebranym o swojej działalności w AK. Przysięgę wojskową złożyła na ręce swojego ojca Adama oraz Ludwika Marszałka „Zbroi” mając 15 lat. W swojej działalności konspiracyjnej wykonywała różne prace dla podziemnej armii:

Najpierw byłam gońcem, później łączniczką, a następnie sanitariuszką. Mając 15 lat niczego nie bałam, całkiem mi się to podobało – wspomina z radością. W konspiracji uczęszczała również na tajne komplety. Liceum robiłam już w tym czasie, kiedy UB poszukiwało naszej rodziny. Ukrywałam się pod nazwiskiem Anna Wolańska, ale szkołę skończyłam na swoje nazwisko: Lazarowicz.

O bohaterskiej postawie kobiet opowiadał także Jerzy Krusenstern „Tom”, który wspomniał dzielne siostry bliźniaczki: Barbarę i Krystynę Łopuską, które w czasie oblężenia Kałużówki pobiegły po koce dla rannych żołnierzy. „Tom” wspominał także bohaterską postawę Andrzeja Jabłonowskiego, który niosąc na plecach rannego Tadeusza Ciszka „Jahurę” został śmiertelnie raniony podczas przeskakiwania przez drogę.

Weterani odnieśli się także do bieżących problemów społecznych i historycznych, m.in. do prac poszukiwawczych na warszawskiej „Łączce” oraz do przyjętej przez Sejm RP ustawy dekomunizacyjnej nakazującej usuwanie sowieckich pomników oraz zmiany nazw komunistycznych ulic. Syn podpułkownika „Klamry”, Zbigniew Lazarowicz, uważa że zmiana nazw ulic i wyburzenie pomników jest koniecznością.

To jest najwyższa pora, żeby usunąć pomniki ludzi którzy nas gnębili w imieniu obcego mocarstwa. Ja też byłem zatrzymany przez Polaków. Mówi się, że Polska jest dla wszystkich Polaków. Tak, ale dla tych, którzy tę Polskę szanują i czczą, a nie dla tych, którzy byli oprawcami. Te pomniki, które każą nam czcić tych zbrodniarzy pozbawiających nas niepodległości trzeba zlikwidować.

Wiara, rodzina i Ojczyzna

Niedzielne uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod pomnikiem cywilnych ofiar walk frontowych oraz poległych w czasie akcji „Burza” żołnierzy AK. Wiązankę złożyła m.in. rodzina Lazarowiczów oraz żołnierze Armii Krajowej z ŚZŻAK Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy.

O godzinie 10 na polanie Kałużówka odprawiona została msza święta, której przewodniczył ks. ppor. Edward Nylec, pochodzący z Gumnisk emerytowany proboszcz parafii w Tymbarku.

W homilii ks. Nylec zwrócił uwagę na trzy wartości: wartość wiary, wartość rodziny i wartość Ojczyzny. Przytoczył także fragmenty grypsów pisanych przez Łukasza Cieplińskiego z więziennej celi:

To jest coś więcej niż słowo … to jest świadectwo! Tak! Oni byli nie tylko doskonałymi mistrzami oręża ale przede wszystkim byli i są „tytanami ducha!” – potentatami ducha! W Bogu bronili wartości największych – bezcennych dla Polaka: wiary, rodziny i Ojczyzny! – powiedział kaznodzieja.

Po Eucharystii i odegraniu hymnu państwowego, decyzją szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wręczone zostały medale „Pro Patria”. Na wniosek Zarządu Okręgu Tarnów ŚZŻAK medalami zostali wyróżnieni: ADAMEK Paweł, BOREK JAN, CEBULA Mateusz, CHĘCIEK Piotr, CZAPLA Tomasz, ĆWIK Bronisław, GOŁĘBIOWSKA Ewa, IWASIECZKO Wojciech, KWIATEK Andrzej, LIS Andrzej, LIS Artur, PAJURA Ryszard, PAWLUS Wiesława, PĘKALA Ryszard, REGUŁA Andrzej, SZEWCZYK Mariusz, ŚWIERK Stanisław, WARZECHA Jan.
Odznaczenia wręczył płk Mirosław Demediuk, naczelnik Wydziału Odznaczeń i Awansów Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, w towarzystwie przedstawicieli wnioskodawców: kpt. Izabeli Podhalańskiej i Macieja Małozięcia.

Po ceremonii wręczenia odznaczeń okolicznościowe wystąpienie, w imieniu weteranów Armii Krajowej, wygłosił Zbigniew Lazarowicz, syn głównodowodzącego na Kałużówce, Adama Lazarowicza „Klamry”.

Część oficjalną zakończył Apel Pamięci, po którym kompania honorowa oddała salwę honorową, a obecne na uroczystości delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów.

Ostatnim punktem był piknik historyczny, podczas którego wręczano m.in. „odznaki uczestnika uroczystości”.

Organizatorami obchodów 73. rocznicy bitwy na Kałużówce byli:
Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy,
Parafia pw. Wniebowzięcia NMP w Gumniskach,
Lasy Państwowe Nadleśnictwo Dębica,
Zespół Szkół w Gumniskach im. Majora Adama Lazarowicza,
Powiat Dębicki, Miasto Dębica, Gmina Pilzno i Gmina Dębica.

Patronat honorowy nad uroczystościami objął Jan Józef Kasprzyk p.o. szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, jako inicjator i koordynator obchodów rocznicy akcji „Burza”, pragnie podziękować Wszystkim za liczną obecność na sobotnich i niedzielnych uroczystościach, wyrażając w sposób szczególny wdzięczność osobom i instytucjom zaangażowanym w pomoc przy organizacji.
W sposób szczególny pragniemy podziękować Lasom Państwowym Nadleśnictwu Dębica za poszerzenie i przygotowanie dróg dojazdowych i parkingów przy Kałużówce.

12 czerwca na Szlaku Partyzanckim II Zgrupowania AK Obwodu Dębica odbył się XII Rajd Gwiaździsty „Kałużówka 2017”. Tegoroczna edycja zmagań poświęcona była działalności Wojskowej Służby Kobiet w Obwodzie Dębica, a na uczestników rajdu czekały zadania związane z poszczególnymi sekcjami WSK. Rajd czerwcowy tradycyjnie odbył się z okazji święta 5. Pułku Strzelców Konnych, w rocznicę wkroczenia pododdziałów 5. PSK do Kijowa 9 czerwca 1920 roku.

Zadania rajdowe
Na uczestników rajdu czekał szereg zadań związanych z służbą i działalnością kobiet dębickiej konspiracji – łączniczek, sanitariuszek Wojskowej Służby Kobiet. Każdy z dwunastu patroli dzielił się na pięć sekcji. Jako pierwsza do rywalizacji ruszyła sekcja łączności konspiracyjnej, której zadaniem było odnalezienie łącznika (rolnika lub leśnika). Po wymianie haseł konspiratorzy zostawiali przesyłkę (zadanie przedrajdowe – film o kobietach dębickiej konspiracji), w zamian otrzymując dalsze instrukcje zadaniowe.

Drugie zadanie przewidziano dla łączności bojowej, która musiała odnaleźć skrytkę wywiadu. W ukrytej na pniu drzewa skrytce znajdowała się wiadomość od Izabeli Łopuskiej-Kałużyńskiej ps. „Żaba” nt. obecności wojsk nieprzyjaciela w okolicy. Po odnalezieniu informacji, należało ją zaszyfrować kodem cyfrowym i nadać do sztabu dowódcy drogą radiową.

Zadaniem sekcji wywiadu było pozyskanie informacji o oddziałach nieprzyjaciela – ilość żołnierzy, stopnie wojskowe, ilość rkm. Sekcja posługiwała się kluczem identyfikacji oznaczeń, a ukryte na drzewach informacje rozmieszczone były na kilkudziesięciometrowym odcinku oznaczonym tabliczką  Achtung !! Partizanen.

Sekcja sanitarna musiała odnaleźć rannego w boju partyzanta, którego należało opatrzyć, a następnie bezpiecznie przetransportować stworzonymi przez siebie noszami.

Kobiety konspiracji zajmowały się także kwestiami gospodarczymi: praniem, gotowaniem, cerowaniem, dlatego sekcja gospodarcza miała za zadanie przygotować stos ogniskowy celem przygotowania posiłku oraz biało-czerwone opaski z napisem „WP” na decydujący moment walki – powstanie lub akcję „Burza”.

Decydujące rozstrzygnięcie dla walczących o wolność Polski oddziałów to moment konfrontacji z nieprzyjacielem – akcja „Burza”, która na naszym terenie rozpoczęła się 26 lipca 1944 roku. W działaniach bojowych brały udział wszystkie sekcje, bez oglądania się na stopnie, starszeństwo, tytuły i zaszczyty. Celem była wolna Polska. Zadanie bojowe podczas rajdu składało się z kilku elementów: rzutu granatem do celu, strzelnicy sprawdzającej celność, transportu rannego na czas.

Wszystkie zadanie były starannie przygotowane, aby uczestnicy rajdu dobrze się bawili oraz mieli okazję do wyjątkowego przeżycia historii. Nad przygotowaniem zadań czuwał zespół złożony z członków Światowego Związku Żołnierzy AK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy, Związku Strzeleckiego „Strzelec” oraz Koła Modelarskiego „Ogniwko” działającego przy Zespole Szkół Ekonomicznych w Dębicy.

Msza święta i przekazanie proporca

Finałem rajdu była uroczysta msza święta polowa, koncelebrowana, której przewodniczył ks. Ryszard Piasecki, kapelan dębickiego środowiska weteranów Armii Krajowej oraz proboszcz parafii pw. Św. Jadwigi w Dębicy. W homilii ksiądz prałat zwrócił uwagę na dwie bohaterskie postawy: ks. Romana Sitko męczennika za wiarę z okresu II wojny światowej oraz Danuty Siedzikówny, zaznaczając, że swą wojskową służbę rozpoczynała mając tyle samo lat co uczestnicy rywalizacji rajdowej.
Po mszy Maciej Małozięć oraz Tomasz Czapla podsumowali wyniki współzawodnictwa. Następnie wręczono główne trofeum rajdowe – Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych, który najlepszemu patrolowi przekazał dowódca pocztu sztandarowego ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy, kpt. Edmund Książek, wiceprezes dębickiego środowiska ŚZŻAK.
Podczas rajdu najlepszy okazał się Patrol „Dziady” z Miejskiego Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Stanisława Wrona) , który na okres jednego roku otrzymał Przechodni Proporzec 5. PSK.
Uroczystość była także okazją do wręczenie legitymacji członkom Światowego Związku Żołnierzy AK. Decyzją Zarządu Okręgu Tarnów z 16 lutego 2017 roku legitymacje członków nadzwyczajnych przyznano: Grzegorzowi Klocowi oraz Krystianowi Tumińskiemu.

Wyniki rywalizacji rajdowej

Trasa 1 (zielona) – miejsce startu – Gołęczyna Pomnik III Zgrupowania AK
Komendant trasy – Krystian Tumiński, sędzia – Anna Wodzisz, asystent Michał Kosiński
Patrole:
„Leliwiacy” Publiczne Gimnazjum w Głobikowej; „Grom” Zespół Szkół w Jaworzu Górnym; „Dzikie Dziki” Zespół Szkół w Dobrkowie.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Dzikie Dziki”.

Trasa 2 (niebieska) – miejsce startu – Latoszyn Szkoła
Komendant trasy – Tomasz Czapla, sędzia – Aleksandra Lis
Patrole:
„Dziady” Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy; „Klamra” Publiczne Gimnazjum w Gumniskach; „Jabłonowscy” Zespół Szkół w Pustkowie Osiedlu.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Dziady”

Trasa 3 (pomarańczowa) – miejsce startu – Braciejowa Pętla
Komendant trasy – Joanna Mazurkiewicz, sędzia – Daniel Orkisz
Patrole:
„Nieprzemakalni” Szkoła Podstawowa nr 9 w Dębicy; „Dzielna Wataha” Szkoła Podstawowa nr 12 w Dębicy; „Bojowa Jedenastka” Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Bojowa Jedenastka”

Trasa 4 (czerwona) – miejsce startu – Głobikowa Schronisko Rozdzielnia Wiatrów
Komendant trasy – Grzegorz Kloc, sędzia – Andrzej Lis
Patrole:
„Baszta” Zespół Szkół w Zawadzie; „Bluszcze” Zespół Szkół w Paszczynie; „Stasz” Zespół Szkół w Stasiówce.
W rywalizacji na trasie zwyciężył patrol „Bluszcze”.

Wyniki końcowe (wyniki rywalizacji rajdowej oraz wykonanie filmu jako zadania przedrajdowego)
1. Patrol „Dziady” Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy – nagroda Przechodni Proporzec 5. Pułku Strzelców Konnych
2. Patrol „Dzikie Dziki” Zespół Szkół w Dobrkowie
3. Patrol „Klamra” Publiczne Gimnazjum w Gumniskach

Droga Krzyżowa na podstawie przeżyć działaczy podziemia antykomunistycznego – „żołnierzy wyklętych – niezłomnych” [1]

Wprowadzenie
            Po II wojnie światowej i latach okupacji niemieckiej, władze w Polsce przejęli podporządkowani Sowietom komuniści. 14 października 1950 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał na karę śmierci siedmiu członków patriotycznej organizacji „Wolność i Niezawisłość”. W okresie stalinowskim takich wyroków było dziesiątki. Wyroków podobnych do tego sprzed dwóch tysięcy lat, który zaważył na dziejach ludzkości, także na naszym życiu.

W tej Drodze Krzyżowej rozważać będziemy tajemnicę śmierci Jezusa Chrystusa, przypominając sobie jednocześnie losy tych, którzy – jak pisze święty Marek – wzięli swój krzyż i poszli naśladować Chrystusa… Bo kto chce zachować swoje życie, straci je: a kto straci swe życie z powodu Mnie i Ewangelii, zachowa je.

Teksty rozważań tej Drogi Krzyżowej zostały wybrane ze wspomnień i relacji niewinnie oskarżanych członków podziemia niepodległościowego, którzy doświadczyli niewyobrażalnych cierpień w czasie pobytu w więzieniach Urzędu Bezpieczeństwa ze strony komunistycznego aparatu represji oraz na podstawie relacji ich rodzin i bliskich.

Jezu Chryste, biorę Twój krzyż na swoje ramiona. Twój krzyż mnie obejmuje i oplata całe moje życie. Spraw, bym wziął swój krzyż i niósł go razem z Tobą naśladując i wpatrując się w Ciebie. Daj mi Panie rozpoznać mój krzyż na każdy dzień.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami 

Stacja I
Pan Jezus na śmierć skazany.
P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

W wyniku okrutnego śledztwa Ojciec stracił zęby, na wskutek bicia w głowę ogłuchł na jedno ucho, które jątrzyło mu się do końca życia, a po tzw. „przesłuchaniach” wynoszony był na noszach.

Wrogość okazywali też na każdym kroku nie tylko prokurator, ale i sędziowie. Prawie wszyscy zeznający w tym procesie świadkowie byli doprowadzeni pod konwojem z więzień, w których odbywali lub oczekiwali na wyroki. Również oni traktowani byli na sali pogardliwie, znosili to spokojnie. Pod adresem oskarżonych padały epitety: zdrajcy, mordercy, szpiedzy, oprawcy, agenci gestapo, tchórze, którzy nie chcieli walczyć z okupantem… Cały proces był dalszym ciągiem znęcania się nad oskarżonymi. Rodzinom nadal nie pozwalano widywać i rozmawiać z nimi –  nawet w czasie przerw w rozprawie.

Szczególnie złośliwie relacjonowała proces prasa. Dziennikarze – kierując się niskimi pobudkami — prześcigali się w złośliwych komentarzach, które jeszcze dzisiaj, gdy czyta się je na spokojnie, budzą wstręt i obrzydzenie, zadziwiają intensywnością nienawiści tych ludzi. W relacjach z procesu przekręcano i fałszowano wypowiedzi tak oskarżonych, jak i świadków.

Akt oskarżenia był również sformułowany w formie obelżywej.

Ile niesprawiedliwych wyroków wydano na Ciebie Jezu w ludziach niesłusznie posądzanych i potępianych. Ile wydano niesprawiedliwych wyroków w więzieniach Urzędu Bezpieczeństwa! I nie tylko tam. Ile niesprawiedliwych wyroków wydawanych jest codziennie w sądach i trybunałach publicznych oraz w naszym codziennym życiu: w rodzinach, w szkole, w miejscach pracy. A Ty Panie Jezu powiedziałeś: Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych – Mnieście uczynili. Jezu niewinnie osądzony i potępiony, przepraszamy Cię! Matko Bolesna, uproś nam łaskę, byśmy nikogo nie sądzili i nie potępiali, a gdyby nas to spotkało, byśmy szczerym sercem, jak Jezus, wybaczali.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja II
Pan Jezus bierze Krzyż na swoje ramiona.
P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Wśród skazanych panował spokój i opanowanie. Byli pogodzeni z losem, pragnęli jedynie godnie zachować się do końca. Żal wypływający z troski o losy rodziny wyrażali przede wszystkim ci, którzy pozostawiali małe dzieci. Wszyscy skazani przygotowujący się na śmierć starali się przekazywać swą ostatnią wolę oraz te informacje, które uważali za ważne dla historii.

Tak trudno jest nam pogodzić się ze swoim losem w chwilach cierpienia i niepowodzeń, pytamy – dlaczego to musiało spotkać właśnie mnie, dlaczego znowu ja…? Jezu, pomóż nam cierpieć tak jak Ty cierpiałaś: z wiarą, z miłością i z tą nadzieją, że nasze cierpienie niezawodnie przemieni się w radość i szczęście.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja III
Pan Jezus upada pod ciężarem Krzyża.
P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

W sprawie Ojca adwokat złożył apelację z wnioskiem o rewizję procesu, a równocześnie nakłaniał Ojca do napisania prośby do Bieruta o ułaskawienie. Ojciec jednak odmawiał, stwierdzając, że nie chce o nic prosić Bieruta, a po drugie, nie chce i nie może zostać ułaskawiony, gdy jego podwładni zostaną zabici w wyniku podobnych procesów. Adwokat poinformował nas o tej decyzji Ojca. Przygnębiło to nas, zwłaszcza Mamusię. Prosiła adwokata, by ten w jej imieniu przekonał jednak Ojca do napisania prośby. Zdawało się nam, że dawała ona chociaż iskierkę nadziei na uratowanie życia. Nie wiem, w jakiej formie adwokat przekazał Ojcu prośbę Mamy, bo w końcu dał się nakłonić i napisał.

O jak wielki ciężar ludzkich grzechów i cierpień przyjąłeś Jezu na swoje zbolałe ramiona! Ciężar ponad siły nawet dla Syna Bożego w ludzkim ciele. Upadłeś, ale się podniosłeś, podjąłeś krzyż i zdążasz z nim na Golgotę, by tam dopełnić zbawczej Ofiary. Dziękujemy Ci! Dobry Jezu, dziękuję Ci i proszę: wspomagaj mnie słabego, gdy będę się zmagał z moim krzyżem i będę upadał. Matko Bolesna, która w swoim matczynym sercu uczestniczyłaś w dźwiganiu Jezusowego Krzyża, bądź ze mną i pomagaj mi w niesieniu mojego krzyża, przez który mogę zaświadczyć o mojej miłości.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami. I Ty któraś współcierpiała, Matko Bolesna zmiłuj się nad nami.

Stacja IV
Pan Jezus spotyka swą Matkę.
P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Zdjąłem pasek od spodni, wyciągnąłem sznurówki z butów. Trzymając w ręce pamiątkowy różaniec, otrzymany jeszcze w Lesie od Księdza, poprosiłem ubowca, aby pozostawił mi go. Nie zrobię nim przecież nikomu krzywdy, ani się przecież na nim nie powieszę. [Ubek] spojrzał na mnie z ironią i powiedział;

– Co, chcecie się na nim modlić? Możecie pomodlić się na palcach.

Nie odezwałem sic więcej – z nimi nie można się było kłócić. Pomyślałem tylko: Tyś na pewno też został ochrzczony i matka też cię kiedyś uczyła modlitwy, a dzisiaj to lekceważysz i kpisz sobie z niej!

Gdy pierwsza matka Ewa wraz z Adamem przez nieposłuszeństwo Bogu skazili pierworodnym grzechem całą ludzkość, potrzeba było, aby Niepokalana Matka, Maryja, wraz z Jezusem uczestniczyła w naprawie grzesznego rodzaju ludzkiego. Matko Bolesna, dziękujemy Ci, że towarzyszyłaś Jezusowi na Drodze Krzyżowej dla naszego zbawienia. Nie pozwól Najmilsza Matko, byśmy przez świadomy i dobrowolny grzech zmarnowali dar tak wielkiej Miłości i tak wielkiego cierpienia.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami. I Ty któraś współcierpiała, Matko Bolesna zmiłuj się nad nami.

Stacja V
Szymon Cyrenejczyk pomaga nieść krzyż Panu Jezusowi.
P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

W czasie mojego pobytu w więzieniu, wielu dobrych ludzi pomogło mnie i mojej rodzinie. Byli to najbliżsi sąsiedzi, którzy opiekowali się moim domem i dziećmi w czasie nieobecności matki. Rodzina Stadników z Tarnopola pomagała żonie od wielu lat, jeszcze w czasie wojny, gdy żona była ścigana przez Gestapo i sowieckie NKWD. Oprócz rodziny Stadników pomoc niosła niezmiernie oddana, pani Helena oraz jej matka Maria, która szczególnie zajęła się moim najmłodszym synem.

 

Szymon z Cyreny miał duszę twardą i trzeba było go przymusić, by pomógł nieść krzyż… Czy wówczas, gdy dotknął się krzyża, zrozumiał, że niesie na barkach swój wieczny los – swoje zbawienie? Przemień moją duszę, by stała się chętną do pomocy i czułą na potrzeby bliźnich. Pomagając im stanę się Twoim Cyrenejczykiem z dobrej woli… Istnieje ostatecznie jeden tylko krzyż… Ten Twój… Wszyscy w nim uczestniczymy… Komukolwiek pomagam, zawsze pomagam Tobie…. A światło wiary pomaga mi dostrzec prawdę, że pomagający więcej bierze niż daje, Szymon otrzymał więcej niż ofiarował…

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja VI
Weronika ociera twarz Panu Jezusowi.
P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Organizm mój był już całkowicie zrujnowany, niezdolny do dalszego trwania w takich warunkach jakie panowały wówczas w więzieniu. Szykan i przykrości nie brakowało. Najgorsze było to, że po raz trzeci znalazłem się w szpitalu, czyli izbie ciężko chorych, bo szpitalem był właściwie cały więzienny pawilon. W izbie chorych nie było prawie żadnej opieki, poza wizytą lekarza na prośbę ciężko chorego pacjenta. Więzienna służba zdrowia była ograniczona w swoim działaniu na rzecz chorych. Sama jednak obecność lekarza w celi, który przychodził z sanitariuszem zaopatrzonym w apteczkę stanowiła jakąś namiastkę lekarskiej opieki […] Pragnę podkreślić, że każdy z lekarzy starał się nieść pomoc, często na pograniczu legalności. Przekazując te krótkie wspomnienia z tego polskiego „Gułagu”, pragnę oddać hołd tym wszystkim, którzy w tych czasach, i w tych miejscach zasłużyli na miano „człowieka” i pragnę zanieść biało czerwoną wiązankę na groby tych spoczywających licznie na cmentarzach, dla których więzienie było ostatnim etapem ziemskiej wędrówki.

Weronika otarła zakrwawioną twarz Jezusa. Miała litościwe i dobre serce. I była odważna. Niech będą błogosławione litościwe serca i dłonie tych Weronik, które dziś w szpitalach, w zakładach opiekuńczych, w domach i rodzinach służą Jezu Tobie w tych, którzy cierpią. Matko Bolesna, ożywiaj i podtrzymuj w nas tę piękną miłość, która gotowa jest służyć Jezusowi w naszych bliźnich, szczególnie smutnych i cierpiących.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja VII
Pan Jezus upada drugi raz.

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Załamałem się po drugim 22 godzinnym śledztwie, zupełnie rozłożony fizycznie. Stójki były dla mnie nie do zniesienia. Po wojennej kontuzji kręgosłupa i nóg nie byłem zdolny w żaden sposób do dłuższego trwania w takiej postawie. Nie mogłem utrzymać się na nogach o własnych siłach, więc padałem nie licząc się już z żadnymi groźbami. Nawet pistolet śledczego skierowany w skroń mojej głowy nie robił na mnie wrażenia. Było mi już zupełnie obojętne, co się ze mną stanie. W takim momencie śmierć mogła być już tylko wybawieniem. Mogła więc przyjść jak przyjaciel, skrócić cierpienia.

Jezu obarczony ciężarem krzyża: zmęczony piłatowym śledztwem, poniżany, wyśmiewany, głodny, spragniony i popychany! Nie masz już sił i ponownie upadasz… Przygniata Cię ciężar krzyża i większy jeszcze ciężar naszych grzechów. Może szczególnie grzechów współczesnego świata? Jezusie zmęczony i ponownie upadający, który znowu się podnosisz, by nieść krzyż do końca! Przez Twoje upadki i wstawania pomagaj nam, wszystkim upadającym, byśmy już Ciebie nie obarczali ciężarem naszych grzechów. A gdybyśmy na skutek ludzkiej słabości upadli, wspomóż nas, byśmy się nie zniechęcali, lecz podnosili się i szli za Tobą.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja VIII

Pan Jezus pociesza płaczące niewiasty

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Czerwoni siepacze uderzeniem uszkodzili Ojcu ucho, co było widoczne, [później] bardzo silno bili i znęcali się. Podobno z bicia potworzyły mu się ropiejące rany. Ale był wielki duchem…, nie starał się udawać osobowości, był skromnym, opanowanym człowiekiem. [W liście do rodziny pisał:]

Niech Wam Bóg wynagrodzi za wszystko coście dla mnie uczynili, Jestem zdrowy i ciepło mi jest (…) Proszę o więcej zapałek (…) Pozdrawiam Was i proszę Boga o błogosławieństwo (…) Bądźcie szczęśliwi w sercu Jezusa i w Nim żyjcie – w Nim się spotkamy.

Nie płaczcie nade mną… Te łzy stanowią nieliczne na krzyżowej drodze oznaki ludzkiego współczucia. Takie łzy krzepią, choć są wyrazem bezsilności człowieka wobec cudzego cierpienia… Przynoszą pomoc, choć pomóc nie mogą…. Panie, jeśli możesz, ześlij na mnie Twojego Świętego Ducha abym z godnością przyjął każde upokorzenie i każdą przeciwność, a w chwili udręki i cierpienia, racz postawić na mojej drodze człowieka z dobrym słowem i sercem. Tak, jak sam przyjąłeś na drodze krzyżowej słowo współczucia, pozwól niech przyjdzie ono i do mnie, jako posłaniec bratniej miłości w chwili zwątpienia i niepewności.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja IX

Pan Jezus upada trzeci raz

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

W tym czasie nabyłem szeregu dalszych chorób, które doprowadziły mnie do zupełnej ruiny. Nabawiłem się choroby nadciśnieniowej, uszkodzenia mięśnia sercowego, a wrzód na dwunastnicy utworzony już wcześniej obecnie bardziej dawał się we znaki. Schorzenia wątroby i nerwów, dopełniają obrazu mojego ówczesnego stanu fizycznego. Jednym słowem całkowita ruina mego organizmu. Nie byłem zdolny opierać się zastosowanym środkom przemocy. Trudno mi było bronić się w takim stanie – wytrzymywać rozkazy śledczego. Nagabywany i maltretowany dźwigałem się na nowo, by utrzymać się na nogach. Najgorsze były noce. Po 24 zalegała cisza. W całym budynku nikt już chyba nie pracował, a mój śledczy często przychodził na pierwszą zmianę, od 22 do 4, i też walczył ze snem. Dla spędzenia snu, między 2 a 4 pięknym tenorem nucił półgłosem sentymentalne piosenki. Ogarniał mnie wówczas jakiś straszliwy żal. Nie mogłem się powstrzymać i opanować nerwów. Głośno płakałem. I to też było nie do zniesienia.

Niesiesz krzyż swój wytrwale i pomimo upadków podnosisz się… Wytrwałość, z jaką idziesz krzyżową drogą, więcej mi mówi o Twej miłości, niż mogłyby powiedzieć słowa… Muszę uszanować Twoją miłość i dochować jej wiary z taką wytrwałością, z jaką Ty podejmujesz na nowo swój Krzyż. Nie chcę Cię nigdy więcej zdradzić… Nie chcę upaść pod wpływem kolejnych grzechów: lekkomyślności, fałszywego świadectwa, zakłamania, niezgody, zdrady, nieczystości, zapomnienia o modlitwie i mszy świętej, Naprawdę nie chcę Jezu… Gdybym jednak w słabości mojej zawiódł, nie opuszczaj mnie, gdyż w Tobie pokładam nadzieję. Poślij mi łaskę Twoją, która będzie wspomnieniem Twego cierpienia, i Twojej drogi krzyżowej.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja X

Pan Jezus z szat obnażony.

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Na końcu więziennego korytarza znajdowała się celka o wymiarach metr na metr, [tak eby więzień nie mógł ani leżeć, ani wstać].Okno zastępował malutki otwór wentylacyjny, który w lecie był zamykany, a zimą otwarty. Powierzchnia ścian i podłogi była szorstka, wykładana gruboziarnistym, ostrym żwirem. A siedziało się nago i boso. Podłoga w karcu była o kilka centymetrów niżej niż próg i podłoga korytarza. To ze względów higienicznych. Więźnia zamykano i niewiele się nim interesowano. Teoretycznie za potrzebą fizjologiczną wyprowadzano więźnia kiedy żądał, jednak w praktyce strażnik albo nie słyszał walenia w drzwi, albo nie miał czasu. Więzień nie wiedział kiedy jest dzień, a kiedy noc. W karcerze na okrągło panował jednakowy półmrok.

Jezu zdarto z Ciebie szaty, lecz w moich oczach nadal jesteś odziany. Jesteś odziany w godność człowieczeństwa, w godność Syna Bożego. Naucz mnie szanować człowieka, a nie szaty. Jezusie, najniewinniejszy Synu Człowieczy, daj nam wszystkim czyste serca i czyste oczy, byśmy mogli Boga oglądać – teraz przez wiarę, a kiedyś twarzą w twarz. Matko Bolesna, uproś nam wszystkim czystą miłość i nieskalaną miłością.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami. I Ty któraś współcierpiała, Matko Bolesna zmiłuj się nad nami.

Stacja XI

Pan Jezus przybity do krzyża

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Skazańców przeznaczonych w tym dniu na stracenie sprowadzano na dół do cel pojedynczych w suterynach, tam przygotowywano ich do wykonania wyroku. Powiadomiono, że prezydent nie skorzystał z prawa łaski i że będzie wykonany wyrok. Skazańcom odbierano wszystkie drobiazgi, jakie jeszcze mieli. Przed samym wyprowadzeniem na śmierć wiązano im ręce do tyłu i plastrem zalepiano usta (…)

Jest pewna kategoria ludzi, którzy żądają absolutnej wolności, wyzwolonej od norm moralnych, od Boskich przykazań, by mogli czynić zło, nie nazywając tego grzechem. Trzeba więc Jezusa przybić do krzyża, ukrzyżować Dobro, aby wolno było swobodnie grzeszyć. Biedni ludzie, którzy dla chwilowej przyjemności jaką daje grzech, rezygnują z wiecznej radości i wiecznego szczęścia. Jezusie, którego Boskie stopy trudziły się idąc do chorych, głodnych i biednych; wyciągałeś do nich ręce, by błogosławić, karmić, uzdrawiać, oto teraz pozwalasz, by Twoje stopy i ręce ludzie przybili do krzyża. Matko Bolesna, módl się za nami grzesznymi i nie dopuść, byśmy nowymi grzechami krzyżowali Jezusa. Prowadź nas tak, byśmy ze czcią i miłością całując Jego przebite stopy, otrzymali łaskę świętego życia i każdego dnia budzili się z radością Łaski Uświęcającej.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja XII

Pan Jezus umiera na krzyżu

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Śmierć tych dzielnych oficerów była wielkim wstrząsem dla wszystkich pozostałych w celi. Wszyscy towarzyszyli skazańcom w ich ostatniej drodze, a gdy ucichły strzały i skończył się apel, wystąpił odważnie jeden z najmłodszych więźniów, i zwrócił się do wszystkich, aby chwilą ciszy uczcić pamięć kolegów – żołnierzy. Padła komenda „baczność”, a po minucie „spocznij”.

Na wysokim Krzyżu umiera Bóg – Człowiek.  Zabity bez winy, niesprawiedliwie. Życie swoje oddał za wszystkich ludzi, także za mnie i za ciebie. Ofiarował się. Czy jestem wdzięczny za tę ofiarę i śmierć krzyżową? Czy jestem wdzięczny za śmierć tych, którzy walczyli o wolność naszej Ojczyzny narażając swoje życie na śmierć? Gdy grom się zbliża – pośpiesz do Krzyża, On ciebie wesprze, ocali! Idź pod Krzyż, tam będziesz bezpieczny. Idź, gdy nadciąga armia Barabasza, idź gdy szatan kusi cię pięknymi obrazkami, idź, gdy namawia cię byś był nowoczesny, idź – pod Krzyżem jest bezpiecznie! Panie Jezu Chryste, nie daj nam byśmy kiedykolwiek przestali bronić Twego Krzyża, byśmy usuwali krzyże ze szkół, z naszych domów, naszych pokoi. Daj nam pamiętać, że Polska tylko Krzyżem będzie mocna. Daj nam pamiętać, że w Krzyżu jest nasze zwycięstwo!

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja XIII

Pan Jezus zdjęty z krzyża

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Długo w celi koledzy nie mogli zasnąć, szepcząc miedzy sobą i rozważając wydarzenia strasznego dnia i wieczora. (…) Przez następne dni czuliśmy się bardzo źle psychicznie, wiele godzin przechodziłem w „kieracie” sam i z kolegami stale w rozmowach powracając do nieżyjących już naszych znajomych, a polskich patriotów.

Martwe ciało Jezusa zdjęto z krzyża i złożono w objęciach Matki. Możemy sobie wyobrazić z jaką czułością i miłością całowała Jego Najświętsze Rany… Mogłaby zapytać każdego z nas: Coście uczynili z moim Synem? Co złego wam uczynił? Obyśmy nigdy nie zapomnieli, ile bólu i cierpień zadaliśmy grzechami Jezusowi, jak często przyczyniamy się do śmierci Jezusa w naszym sercu, kiedy zabijamy i krzyżujemy Jezusa. Matko Bolesna, przyjdź w godzinę naszej śmierci, weź w swoje objęcia naszą duszę i prowadź do Ojca.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Stacja XIV

Pan Jezus złożony do grobu

P: Kłaniamy Ci się Panie Jezu Chryste i błogosławimy Tobie. W: Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat.

Potem Mamusia poszła do Zarządu Cmentarzy szukać grobu, ale tu żadnych notatek ani informacji na ten temat nie mogli znaleźć (…)

Władze komunistyczne były tak mściwe i zawzięte, że nawet po śmierci swoich przeciwników, uniemożliwiły ich rodzinom złożenia kwiatka, lub zapalenia świeczki na mogile (…)

Warto może dodać, że mająca upamiętnić ofiary komunizmu tablica, wisząca na murze więzienia, została już zdewastowana. Nieznani sprawcy odłamali jej róg. Nie tylko ani jeden z winnych tamtych zbrodni sądowych nie został ukarany, ale nawet śmierć nie przerwała nękania ofiar.

Złożono w grobie Twoje umęczone Ciało. Z grobu świętego Wojciecha, rzuconego jak ziarno w naszą Polską ziemię, wyrastają kłosy świętości. On pierwszy swą krwią męczeńską uświęcił początki chrześcijaństwa na naszej ziemi. Za nim poszli inni: święci polscy bracia, męczennicy obozów koncentracyjnych i systemów totalitarnych, prześladowani przez wiarę w czasach okupacji i komunizmu.

Od Twojego Grobu, Panie Jezu, tryska światło zmartwychwstania i nadzieja naszego wiecznego życia. Od grobu św. Wojciecha płonie blask świętości Polaków i Polek oddanych całym sercem Tobie, Zmartwychwstały Panie. Oni pełnili wolę Bożą objawioną w przykazaniach żyjąc dla bliźnich, służąc, a nawet oddając za nich swoje życie. Przypominają nam, że każdy człowiek może odpowiedzieć na Boże wezwanie: Bądźcie świętymi, ponieważ Ja jestem święty! Ty, Panie Jezu, swym nauczaniem i przykładem wskazałeś nam drogę osiągnięcia świętości. W męczennikach dajesz nam wzór ludzi godnych naśladowania, spraw byśmy wpatrzeni w ich święte i męczeńskie życie potrafili w pobożności służyć Tobie i bliźnim.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

Któryś za nas cierpiał rany Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami.

I Ty któraś współcierpiała, Matko Bolesna zmiłuj się nad nami.

Wybór tekstów i opracowanie: Maciej Małozięć

[1] Opracowano na podstawie wspomnień więźniów i ich rodzin z pobytu w więzieniach Urzędu Bezpieczeństwa:
Z. Lazarowicz, Klamra – Mój Ojciec, Wrocław 2009;  P. Woźniak, Zapluty karzeł reakcji, wyd. III, Rzeszów; S. Krupa, X Pawilon. Wspomnienia AK-owca ze śledztwa na Rakowieckiej, Warszawa 1989; J. Woźniak, Byłem medykiem więziennym. Wspomnienia i refleksje, [w:] „Zeszyty Historyczne WiN-u”, nr. 1, Kraków 1992; tamże M. Chojnacki, Mokotowskie więzienie. Wspomnienia z celi śmierci.

W lutym i marcu 2017 roku, Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK ŚZŻAK w Dębicy, zorganizowało cykl wydarzeń patriotyczno-kulturalnych upamiętniając: 75. rocznicę przemianowania ZWZ i powołania Armii Krajowej oraz Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W przedsięwzięciach adresowanych do wszystkich grup wiekowych ogółem wzięło udział kilka tysięcy osób. W samych tylko wydarzeniach zrealizowanych w dębickich domach kultury uczestniczyło ponad 1200 osób. Co najmniej połowę tej grupy stanowiła młodzież szkolna. Uroczystości były realizacją statutowego celu Światowego Związku Żołnierzy AK, zdefiniowanego jako „udział w wychowaniu obywatelskim i patriotycznym młodzieży, krzewienie w społeczeństwie tradycji, historii i wartości ideowych Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego”. 

Cykl wydarzeń zorganizowanych przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. PSK AK w Dębicy w lutym i marcu 2017 roku z okazji 75. rocznicy powołania Armii Krajowej i Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

13 lutego 2017 – 75. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową.
Konferencja „W Bohaterów prowadziłaś ślady” z udziałem hr. Adama Komorowskiego (syna gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego), wykładem dra Roberta Zaparta, montażem Grupy Artystycznej SAFO oraz koncertem Jakuba „Kolby” Kolbusza.

Spotkanie rozpoczęło się od montażu słowno-muzycznego „Stracony dom” w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury. Następnie z wykładem „Na drodze do utworzenia Armii Krajowej” wystąpił dr Robert Zapart, wykładowca na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego, współpracownik Redakcji Polskiego Słownika Biograficznego PAN, autor wielu prac naukowych o Armii Krajowej i Polskim Państwie Podziemnym. Po tym wykładzie, odbyło się wystąpienie gościa honorowego, Adama hr. Komorowskiego, syna gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego, Komendanta Głównego AK, który podzielił się rodzinnym świadectwem opowiadając m.in. o życiu gen. Komorowskiego w Londynie. Na zakończenie uroczystości, z koncertem adresowanym do młodzieży, wystąpił Jakub „Kolba” Kolbusz, który wykonał piosenki ze swojej płyty „Kolba – syn Polski”.

Więcej o jubileuszowym spotkaniu:
http://ak1944.pl/w-holdzie-bohaterom-armii-krajowej/

26 lutego 2017 – inauguracja obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
Monodram Przemysława Tejkowskiego „Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki”.

Monodram Przemysława Tejkowskiego opowiada o jednym z najdzielniejszych żołnierzy Polski Walczącej i Polskiego Państwa Podziemnego. Rotmistrz Witold Pilecki czynnie uczestniczył w walkach o niepodległość ojczyzny w latach 1914-1918, a potem ofiarnie jej bronił podczas wojny z bolszewicką Rosją. Od września 1939 roku rozpoczął się nieprzerwany czas jego wojennych i konspiracyjnych zmagań. Prowadził on przez KL Auschwitz, Powstanie Warszawskie, siatkę organizacji NIE, więzienie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na Mokotowie. Wielokrotnie ryzykował życiem. Dopisywało mu jednak żołnierskie szczęście, aż do zmierzenia się z komunistyczną rzeczywistością powojennej Polski.

28 lutego 2017 – konkurs krasomówczy dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych w ramach trzeciej edycji „Wilczych Śladów”.
W Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy odbył się konkurs krasomówczy dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego. Zadaniem uczestników rywalizacji było wygłoszenie przemówienia krasomówczego trwającego od 8 do 10 minut. W rundzie finałowej, trójka najlepszych uczniów, przedstawiła mowę na wylosowany przez siebie temat.
Wyniki konkursu:
1 miejsce Szymon Ziaja, II Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy (opiekun Bogumił Skrętkowski);
2 miejsce Magdalena Białas, I Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy (opiekun Beata Wojnarowska-Pocica);
3 miejsce Justyna Kubicka, II Liceum Ogólnokształcącego w Dębicy (opiekun Bogumił Skrętkowski).
Informacje:
http://www.kanadebica.org/mlodziez-podazala-wilczymi-sladami-wyniki-iii-edycji-konkursu-o-zolnierzach-wykletych-niezlomnych/

2 marca 2017 – wykład dr Edyty Adamczyk-Pluty „Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy w walce z podziemiem, opozycją i Kościołem”.

Podczas wykładu dr Edyta Adamczyk-Pluta opowiedziała zarówno o funkcjonowaniu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy; jego kadrze, metodach pracy, wykształceniu funkcjonariuszy, ale także o walce UB z przeciwnikami ówczesnego reżimu: tj. podziemiem zbrojnym, przeciwnikami politycznymi i Kościołem katolickim na terenie ówczesnego powiatu dębickiego.

Charakteryzując działania przeciwko Kościołowi, dr Adamczyk-Pluta powiedziała, że akcje podejmowanie przez pracowników organów bezpieczeństwa miały bardzo szerokie spektralnym działań i połączone były z permanentną obserwacją i inwigilacją kleru, a także wszelkich organizacji o charakterze katolickim.

– Metodą do rozprawy z Kościołem było wewnętrzne rozbicie w myśl zasady: nic przy klerze nie da się zrobić dopóki się go nie złamie wewnętrznie i nie rozbije jego struktury – wyjaśniła prelegentka.

Blisko trzygodzinne spotkanie zakończyła seria pytań oraz historycznych refleksji osób uczestniczących w wykładzie.

Więcej o wykładzie:
http://www.kanadebica.org/wyklad-o-debickiej-bezpiece/

5 marca 2017 – uroczystości patriotyczno-religijne na Rynku w Dębicy, w kościele pw. Św. Jadwigi (uroczysta msza święta) oraz na Cmentarzu Wojskowym.
W uroczystościach wzięła udział wojskowa asysta honorowa wystawiona przez 16. Tczewski Batalion Saperów z Niska.

Więcej o uroczystościach:
http://ak1944.pl/chwala-zolnierzom-wykletym/

10 marca 2017 – podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami”, wykład Elżbiety Jakimek-Zapart oraz monodram Przemysława Tejkowskiego „Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki”.

Wyniki konkursu: gimnazjum
1 miejsce [ex aequo] Julia Kamaj, Miejskie Gimnazjum nr 4 w Dębicy (opiekun Urszula Iwańska);
1 miejsce [ex aequo] Aleksandra Kozińska, Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Agnieszka Jakubowska-Cetnar);
2 miejsce Wiktoria Madeja, Zespół Szkół w Zwierniku (opiekun Jacek Studziński);
3 miejsce Sylwia Wnęk i Magdalena Zbaraza (praca zbiorowa), Zespół Szkół w Zwierniku (opiekun: Edyta Potok, Marzena Świerczek);
Wyróżnienia:
Zuzanna Grecka, Gimnazjum Dwujęzyczne w Dębicy (opiekun Jolanta Pietrzyk);
Nikola Cich, Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Stanisława Wrona);
Jan Wanat, Miejskie Gimnazjum nr 1 w Dębicy (opiekun Agnieszka Jakubowska-Cetnar).

Wyniki konkursu: szkoła podstawowa
1 miejsce Maksymilian Dziurzyński, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);
2 miejsce [ex aequo] Kinga Wójcik, Szkoła Podstawowa nr 9 w Dębicy (opiekun Katarzyna Wójcik);
2 miejsce [ex aequo] Zofia Zboch, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);Wyróżnienia:
Piotr Piekarz, Zespół Szkół w Podgrodziu (opiekun Marta Wojtuła);
Dominika Czupich, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);
Jakub Koziński, Szkoła Podstawowa nr 11 w Dębicy (opiekun Beata Cebula);

Wszystkim uczestnikom dziękujemy za udział w tegorocznym konkursie.
Fundatorami nagród byli: Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy,
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie oraz Zarząd Okręgu Tarnów
Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

Więcej o konkursie:
http://www.kanadebica.org/mlodziez-podazala-wilczymi-sladami-wyniki-iii-edycji-konkursu-o-zolnierzach-wykletych-niezlomnych/

18 marca 2017 – performance „Dla Was” w wykonaniu Grupy Artystycznej T.Lab oraz wernisaż wystawy „Żołnierze Niezłomni. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie od 1944 roku”, przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.

Performance „Dla Was” w wykonaniu aktorów grupy T.Lab zakończył uroczystości upamiętniające bohaterów podziemia antykomunistycznego. Spektakl oparty na tekstach Anny Świrszczyńskiej, Mirona Białoszewskiego i Beaty Obertyńskiej, pokazał inną twarz Wyklętych – Niezłomnych. Stawiał pytania o ich postawę, rozterki i zwykły ludzki strach. Wszystko rozegrało się w mrocznych podziemiach Kina Kosmos.

W spotkaniu wzięli udział weterani AK: kpt. Izabela Podhalańska, a także mjr Jerzy Krupa, który podzielił się swoimi wspomnieniami z działalności w podziemiu antykomunistycznym.
Wydarzeniu towarzyszył wernisaż wystawy „Żołnierze Niezłomni. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie po 1944 roku”.
Wystawę przygotowaną przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, zobaczyć będzie można w Domu Kultury i Kinie Kosmos do końca marca.

Więcej o wydarzeniu:
http://rzeszow.tvp.pl/29553496/spektakl-upamietniajacy-wykletych-w-debickim-kinie-kosmos

Powyższe wydarzenia zostały zorganizowane we współpracy z:
Katolickim Centrum Edukacji KANA w Dębicy,
samorządem Miasta Dębica,
Miejskim Ośrodkiem Kultury w Dębicy,
Miejską Komunikacją Samochodową sp. z o.o.,
Parafią pw. Św. Jadwigi w Dębicy,
samorządem Powiatu Dębickiego,
Fundacją Armii Krajowej w Londynie,
Grupą T.Lab działającą przy Miejskim Ośrodku Kultury w Dębicy,
Grupą Artystyczną SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy,
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie,
Miejskim Gimnazjum nr 1 im. A. Mickiewicza w Dębicy,
Związkiem Strzeleckim „Strzelec” JS 2017 w Dębicy,
Hufcem ZHP im. Dębickich Szarych Szeregów w Dębicy,
Podkarpacką Radą ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przy Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie.

Koordynatorem przedsięwzięć był Maciej Małozięć, wiceprezes Okręgu Tarnów ŚZŻAK i sekretarz ŚZŻAK Środowiska 5 PSK AK w Dębicy.

Z udziałem wojskowej asysty honorowej 16. Tczewskiego Batalionu Saperów z Niska, odbyły się w Dębicy 5 marca 2017 roku, obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W uroczystościach wzięli udział m.in. weterani Armii Krajowej, członkowie organizacji podziemia antykomunistycznego, parlamentarzyści, samorządowcy, strzelcy, harcerze, młodzież szkolna. Dębica, jako jedno z niewielu miast na Podkarpaciu, już po raz siódmy obchodziła święto „Żołnierzy Wyklętych”.

Uroczystość rozpoczęła się złożeniem meldunku dowódcy 16. Tczewskiego Batalionu Saperów z Niska majorowi Radosławowi Podolskiemu. Meldunek złożył dowódca uroczystości kapitan Łukasz Krasnodębski.
Po odegraniu hymnu Rzeczypospolitej Polskiej i powitaniu gości przez burmistrza Dębicy Mariusza Szewczyka, odczytano przesłanie ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

Kolejny raz obchodzimy Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych – Niezłomnych. Oddajemy cześć i hołd oraz wyrazy najwyższego szacunku żyjącym i poległym Bohaterom, którzy kierowani bezgraniczna miłością do Ojczyzny nie pogodzili się z pozorami odzyskanej wolności, która faktycznie niosła za sobą początek kolejnego zniewolenia. 

Prawdę o czynach Żołnierzy powojennej konspiracji niepodległościowej zwanych „Wyklętymi” skrywano przez dziesiątki lat. Odartych z godności, bestialsko katowanych i mordowanych Żołnierzy, którzy najświętszym celem była Wolna i Niepodległa Polska, nazywano bandytami, a pamięć o ich czynach zacierano bez śladu. 

Teraz odrabiamy wieloletnie zaległości. Dzisiaj wolna Polska i Polacy oddają cześć i hołd tym, którzy często samotnie walczyli do końca . Ich ofiara, znalazła trwałe miejsce w księdze chwały i sławy oręża. Jest jednym z kamieni węgielnych nowej tożsamości współczesnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz etosu żołnierskiej służby. 

Jestem głęboko przekonany, że pamięć o dokonaniach Żołnierzy Wyklętych – Niezłomnych i ich dziedzictwo zapisane są w każdym sercu żołnierskim, a ich heroiczna postawa stanowi wzór wierności i oddania Najjaśniejszej Rzeczpospolitej polskiej zgodnie z zawołaniem BÓG HONOR OJCZYZNA. 

Chwała i cześć Żołnierzom – Niezłomnym! Walczyli i polegli bo pragnęli Wolnej i Niepodległej Polski.

Z okolicznościowym słowem wystąpił starosta dębicki Andrzej Reguła, który wspomniał o działaczach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” zamordowanych 1 marca 1951 roku w warszawskim więzieniu na Mokotowie. Starosta dodał, że powiat dębicki co roku włącza się w cykl przedsięwzięć inicjowanych przez Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy z okazji Dnia „Żołnierzy Wyklętych”.

Przy pomniku zamordowanych żołnierzy z oddziału Jana Stefki „Mściciela” delegacje organizatorów oraz wojska złożyły wiązanki kwiatów.

Po uroczystościach na rynku, uczestnicy przeszli do kościoła pw. Św. Jadwigi, gdzie odprawiona została Msza święta. Uroczystej koncelebrze przewodniczył ks. Ryszard Piasecki, proboszcz parafii pw. Św. Jadwigi i kapelan środowiska Armii Krajowej. W homilii prałat Piasecki zaakcentował troskę o pamięć, która powinna być imperatywem w budowaniu tożsamości narodu.

Przywracanie pamięci jest kluczową potrzebą w budowaniu tożsamości narodowej. Mówi się dzisiaj o podziale wśród Polaków. Owszem. Poglądy polityczne każdy ma prawo mieć takie jakie mu odpowiadają. Natomiast dobro ojczyzny, jej wolność, jej suwerenność, są ponad wszystkim. Ponad podziałami społecznymi, politycznymi, kulturowymi, wyznaniowymi. Ojczyzna to ojczyzna. Miłość do ojczyzny, to szacunek do historii. To rzeczywista troska o dobro tego kraju. To uznanie dla Tych, którzy poświęcili wszystko co najlepsze dla ojczyzny. To przedkładanie interesu wspólnego nad dobro własne. To pielęgnowana pamięć w następnych pamięć. To też nasza modlitwa, gdyż Oni, Żołnierze Wyklęci, z wiarą w Boga żegnali się z tym światem, ufając, że ich cierpienie, że ich ofiara, nie pójdą na marne. – mówił ks. Ryszard Piasecki.

Oprawę muzyczną Eucharystii przygotował Chór Kameralny Parafii pw. Św. Jadwigi oraz Miejska Orkiestra Dęta. Natomiast czytania mszalne i modlitwę powszechną odczytali harcerze i strzelec.

Ostatnim elementem uroczystości był ceremoniał wojskowo-religijny, na który złożyła się modlitwa, apel pamięci, salwa honorowa oraz złożenie wieńców i wiązanek kwiatów przy symbolicznym grobie mjr./ppłk. Adama Lazarowicza oraz przy pomniku – kwaterze Polskiego Państwa Podziemnego.

Uroczystości poprowadził Maciej Małozięć, wiceprezes Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Obchody były centralnym punktem tegorocznego cyklu przedsięwzięć z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Dębicy. Przed tygodniem odbył się m.in. monodram Przemysława Tejkowskiego „Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki”, konkurs „Wilczymi Śladami” oraz wykład dr Edyty Adamczyk-Pluty „Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy w walce z podziemiem, opozycją o Kościołem”.

Młodzież szkolną zapraszamy jeszcze na podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami” oraz monodram Przemysława Tejkowskiego i wykład dr Elżbiety Jakimek-Zapart – 10 marca.
Obchody zakończy performance w wykonaniu Grupy Artystycznej T.Lab oraz wystawa „Twarze rzeszowskiej bezpieki” w Domu Kultury Kosmos- 18 marca.

W pierwszą rocznicę śmierci ks. Stanisława Fiołka, wieloletniego proboszcza dębickiej fary, kapelana środowisk kombatanckich, duszpasterza „oddanego Bogu, Polsce i człowiekowi”, w kościele pw. Św. Jadwigi w Dębicy, odsłonięto tablicę memoratywną w hołdzie zasłużonemu kapłanowi. Tablicę odsłonili siostra i brat zmarłego kapłana, natomiast aktu poświęcenia dokonał ks. Ryszard Piasecki oraz księża: Józef Dobosz i Józef Wątroba, proboszczowie parafii, których budowę zainicjował ksiądz Stanisław Fiołek.  

Uroczystość w kościele pw. Św. Jadwigi zgromadziła rodzinę, przyjaciół, kapłanów, parafian, samorządowców oraz środowisko kombatancie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, dla którego ksiądz Stanisław Fiołek, do końca życia był wiernym kapelanem i duchowym przewodnikiem, co zostało także podkreślone w tekście umieszczonym na tablicy.

W 1974 roku ksiądz Stanisław Fiołek objął urząd proboszcza najstarszej dębickiej parafii, przejmując probostwo po zmarłych księdzu Stanisławie Zającu. Od samego początku nawiązał dobre relacje ze środowiskiem byłych żołnierzy przedwojennego 5. Pułku Strzelców Konnych oraz z weteranami Armii Krajowej.
W tym samym roku z okazji święta 5. Pułku Strzelców Konnych odsłonięto na cmentarzu parafialnym pomnik – krzyż „Bohaterom 5. Pułku Strzelców Konnych AK”.

Corocznie ksiądz Stanisław Fiołek zapraszał na plebanię środowisko weteranów organizując nabożeństwa z okazji święta pułkowego, a także spotkania opłatkowe.

Żołnierze otaczali księdza wyjątkowym szacunkiem, zaufaniem oraz wdzięcznością. Dowodem są zachowane wspomnienia m.in. prof. Gabriela Brzęka z uroczystości przekazania bojowego sztandaru Inspektoratu AK Rzeszów przez ks. abp. Jerzego Ablewicza dla parafii pw. Św. Jadwigi i dębickich kombatantów w 1988.

Na tym miejscu niech mi wolno będzie w imieniu wszystkich pozostałych przy życiu, byłych żołnierzy rzeszowskiego Inspektoratu AK, jak najserdeczniej podziękować Księdzu Prałatowi i Dziekanowi Stanisławowi Fiołkowi za gorliwe zajęcie się renowacją sztandaru (…) oraz wielką życzliwość jaką darzy nas, byłych żołnierzy Armii Krajowej, którą sobie wysoko cenimy.
prof. Gabriel Brzęk

Z chwilą powstania Związku Żołnierzy Armii Krajowej, później ŚZŻAK, ksiądz Stanisław pełnił posługę duszpasterza środowiska kombatanckiego, uczestnicząc we wszystkich uroczystościach i spotkaniach organizowanych przez dębickich akowców. Utrzymywał także przyjacielskie relacje z kombatantami: Antonim Cwenem, Władysławem Strumskim, Marianem Więckiem, Antonim Stańko i innymi. Przyjaźnił się także z księdzem Tadeuszem Boryczko, proboszczem parafii w Gumniskach, gdzie odbywały się uroczystości rocznicy bitwy na Kałużówce. Proboszcz Fiołek organizował szereg patriotyczno-religijnych uroczystości, upamiętniających bohaterów Armii Krajowej, w tym m.in. święto pułkowe, uroczystości w rocznicę mordu na Polakach zamordowanych 2 lutego 1944 roku pod cegielnią, nabożeństwa wypominkowe 2 listopada, spotkania opłatkowe, uroczystości w rocznicę wybuchu wojny, napaści Sowietów oraz utworzenia Służby Zwycięstwu Polski i inne.

W pozostawionym testamencie, Ksiądz Stanisław Fiołek napisał:

Boże, Ojcze nieskończonego miłosierdzia, przebacz mi wszelkie zaniedbania, a jest ich tak wiele – w mojej pracy kapłańskiej, które swoje źródło miały w zaniedbaniu pracy nad sobą, nad pogłębianiem życia modlitwy. Przebacz mi szczególnie moją zbytnią koncentrację nad sobą, a nie nad troską o Twoją chwałę i uświęcenia parafian. Ufam Twojemu Miłosierdziu, którego cześć starałem się szerzyć przez zaprowadzenie w parafii nieustannej nowenny już od roku 1981 i przez budowę kościoła pw. Miłosierdzia Bożego – Jezu ufam Tobie z całego skruszonego serca.

Ks. Prałat Stanisław Fiołek

 

W Środowisku 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej, Ksiądz Prałat Stanisław Fiołek pozostanie w modlitewnej, serdecznej i wdzięcznej pamięci jako: troskliwy duszpasterz, ceniony kaznodzieja, cierpliwy spowiednik, wychowawca pokoleń dębiczan, inicjator budowy kościołów, człowiek wysokiej kultury, oddany Bogu, Polsce i człowiekowi.

Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy, Miasto Dębica, Miejski Ośrodek Kultury w Dębicy oraz Fundacja Armii Krajowej w Londynie zapraszają na obchody 75. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej i powołania Armii Krajowej. Gościem Honorowym uroczystości będzie Adam hr. Komorowski, syn Komendanta Głównego AK gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego, wiceprezes Fundacji Armii Krajowej w Londynie. 

14 lutego 2017 roku przypada 75. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej i powołania Armii Krajowej. Z tej wyjątkowej okazji zapraszamy na konferencję pod nazwą: „W Bohaterów prowadziłaś ślady”.

1. Znoszę dla użytku zewnętrznego nazwę ZWZ. -Wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w Kraju stanowią „Armię Krajową” podległą Panu Generałowi, jako jej dowódcy.
2. Stanowisko Pana Generała nosi nazwę Dowódcy Armii Krajowej.
/-/ Naczelny Wódz /-/ Sikorski generał broni

Rozkaz o przemianowaniu ZWZ i powołaniu AK /fragment/

Dom Kultury MORS w Dębicy, ul. Sportowa 28, 13 lutego 2017 roku, godz. 11:00

PROGRAM

– „Stracony dom” – montaż słowno-muzyczny w wykonaniu Grupy Artystycznej SAFO MOK na kanwie wspomnień Jadwigi Lazarowicz

– Wystąpienie Gościa Honorowego, Pana Adama Komorowskiego, syna Komendanta Głównego Armii Krajowej – gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego,
wiceprezesa Fundacji Armii Krajowej w Londynie

– „Na drodze do utworzenia Armii Krajowej” – wykład dr. Roberta Zaparta, pełnomocnika Fundacji Armii Krajowej w Londynie, wykładowcy na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego

– „Gdzie pierwsze Karpat progi” – występ muzyczny Jakuba „Kolby” Kolbusza.

Przed uroczystością zaplanowano spotkanie Adama Komorowskiego z uczniami Szkoły Podstawowej nr 3 w Dębicy, która nosi imię gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego.

W Braciejowej i na polanie Kałużówka, 28 sierpnia 2016 roku, odbyły się uroczystości z okazji 72. rocznicy akcji „Burza” i największej bitwy stoczonej na Podkarpaciu przez żołnierzy Armii Krajowej z oddziałami Wehrmachtu w 1944 roku. W uroczystościach wzięli udział m.in. weterani Armii Krajowej wraz z rodzinami oraz uczestnicy bitwy na Kałużówce, którzy na coroczne uroczystości, pomimo podeszłego wieku, przybyli z różnych stron Polski.

Obchody rozpoczęły się przy pomniku w Braciejowej, na którym w 2014 roku, dzięki staraniom Zarządu ŚZŻAK Środowiska 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, wymieniona została tablica. Poprzednia gloryfikowała Armię Czerwoną. Ta, przed którą dzisiaj złożono wiązanki kwiatów, upamiętnia bohaterskich żołnierzy Armii Krajowej oraz cywilne ofiary walk frontowych z 1944 i 1945 roku z parafii Gumniska.

Kwiaty przed pomnikiem złożyła delegacja Armii Krajowej na czele z kpt. Izabelą Podhalańską oraz mjr. Zbigniewem Lazarowiczem. Wieniec złożyli też samorządowcy.

Następnie uczestnicy udali się na polanę Kałużówka, gdzie odprawiona została uroczysta msza święta. Eucharystii przewodniczył ks. Jan Michalik, emerytowany proboszcz i rezydent parafii w Podgrodziu.

W homilii ks. Michalik podkreślił niezłomną postawę żołnierzy II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica. Kaznodzieja wyjaśnił, że żołnierze AK byli prawdziwymi, a nie sezonowymi bohaterami.

Po mszy świętej odbył się ceremoniał patriotyczny z udziałem kompanii honorowej wystawionej przez 16. Tczewski Batalion Saperów z Niska. Okolicznościowe wystąpienie wygłosił starosta dębicki Andrzej Reguła.  Odczytany został także okolicznościowy adres od marszałka województwa podkarpackiego Władysława Ortyla, który objął honorowy patronat nad tegorocznymi obchodami.

W imieniu weteranów AK głos zabrał mjr. Zbigniew Lazarowicz, uczestnik bitwy na Kałużówce i syn głównodowodzącego siłami Obwodu AK Dębica – mjr. Adama Lazarowicza „Klamry”. W swoim wystąpieniu nakreślił tło historycznych wydarzeń. Mówił m.in.:

Wydarzenia tamtych dni tak mocno tkwią w pamięci uczestników, że śnić się nam będą do końca życia.

Mimo ran, cierpień, śmierci kolegów, głodu i chwil trwogi czuliśmy się wówczas szczęśliwi i dumni, że mogliśmy po raz pierwszy, po latach niewoli podnieść głowy i stanąć razem do otwartej walki ze śmiertelnym wrogiem. Czyniliśmy to z wielkim zaangażowaniem, bez przymusu, z obowiązku służenia ojczyźnie.

Wzruszające wystąpienie weterana AK zostało nagrodzone gromkimi brawami, po których rozległo się „Sto lat…”.

Na zakończenie odczytany został apel pamięci, a pododdział honorowy oddał salwę honorową. Delegacje złożyły wiązanki kwiatów przed pomnikiem upamiętniającym poległych w czasie akcji „Burza” żołnierzy II Zgrupowania 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej.

W uroczystościach wzięli udział m.in. uczestnicy bitwy na Kałużówce: Zbigniew Lazarowicz (Wrocław) wraz z siostrą – Danutą Iwan, żoną oraz synem. Bronisław Duman (Szczecin) wraz z córką i zięciem oraz Jerzy Krusenstern (Kraków).

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej reprezentowali: Maciej Małozięć (wiceprezes Okręgu Tarnów) oraz Izabela Podhalańska (prezes Środowiska 5. PSK AK w Dębicy), a także Zarząd ŚZŻAK Środowiska 5. PSK AK w Dębicy, weterani AK z Dębicy, Rzeszowa, Kolbuszowej, Tarnowa.

Z okazji tegorocznych obchodów wydany został bogato ilustrowany „Biuletyn Informacyjny” pod redakcją Macieja Małozięcia. Znalazły się w nim teksty m.in.: Tomasza Czapli, Piotra Drogonia i Marty Meinhart.

Głównymi organizatorami obchodów byli: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, lokalne samorządy oraz Nadleśnictwo Dębica, Zespół Szkół w Gumniskach oraz Parafia NMP w Gumniskach.

Fotorelacja: Magdalena Strzępek, © ak1944.pl

W niedzielę 28 sierpnia 2016 roku, na polanie Kałużówka, odbędą się tradycyjne uroczystości z okazji rocznicy akcji „Burza” i bitwy na Kałużówce. Poniżej prezentujemy program tegorocznych obchodów, a także godziny odjazdów bezpłatnych autobusów, które dowiozą uczestników uroczystości z Pilzna (Dworzec Autobusowy) i Dębicy (Plac Solidarności). Patronat honorowy nad uroczystościami objął Marszałek Województwa Podkarpackiego – Władysław Ortyl. Uwaga! W przypadku intensywnych opadów deszczu uroczystości odbędą się w kościele parafialnym w Gumniskach.

Weterani Armii Krajowej, żołnierze Obwodu AK Dębica „Deser” oraz Komitet Organizacyjny Obchodów 72. rocznicy akcji „Burza” i bitwy na Kałużówce, serdecznie zapraszają na uroczystości patriotyczno-religijne, które odbędą się w niedzielę 28 sierpnia 2016 roku w Braciejowej oraz na Kałużówce.

PROGRAM UROCZYSTOŚCI – 28 sierpnia 2016 roku (niedziela)

godz. 9:30 Pomnik przy drodze Braciejowa – Południk
Złożenie kwiatów przez weteranów Armii Krajowej i delegacje organizatorów
godz. 10:00 Polana Kałużówka
Msza święta w intencji Ojczyzny
Oficjalne obchody:
– hymn państwowy
– apel poległych
– salwa honorowa
– złożenie wieńców i wiązanek kwiatów
Piknik patriotyczno-historyczny: grochówka wojskowa, diorama historyczna
* W przypadku intensywnych opadów deszczu uroczystości odbędą się w kościele parafialnym w Gumniskach
Impreza towarzysząca:
28 sierpnia 2016 – godz. 14:00 Bieg Szlakiem Partyzanckim II Zgrupowania Armii Krajowej
Obwodu Dębica (rozpoczęcie na boisku Orlik w Gumniskach)

Autobusy dla uczestników:
Dębica Plac Solidarności – odjazd godz. 8:30
Pilzno Dworzec Autobusowy – odjazd godz. 8:30

Informujemy, że podczas pikniku historycznego rozdawane będą karty uczestnika uroczystości. Trzykrotna obecność podczas obchodów bitwy na Kałużówce upoważnia do otrzymania brązowej odznaki uczestnika uroczystości na Kałużówce. Pierwsze odznaki zostaną wręczone podczas uroczystości za rok. Osoby, które w 2015 roku otrzymały karty, powinny je przynieść na tegoroczne obchody.

Na Kałużówce wręczany będzie także okolicznościowy „Biuletyn Informacyjny”, w którym piszemy między innymi o odnowionym Szlaku Partyzanckim, prawidłowej nazwie polany, która stała się miejscem bitwy w 1944 roku oraz zrzutach broni i uzbrojeniu oddziałów II Zgrupowania . W numerze nie zabranie także wspomnień, relacji, aktualności i ciekawostek.

18 lutego 2016 roku odszedł do wieczności, śp. ks. prałat Stanisław Fiołek, kapelan Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, gorliwy patriota, niezłomny kapłan, wychowawca pokoleń Dębiczan, oddany Bogu, Polsce i drugiemu człowiekowi. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w poniedziałek 22 lutego.

Ks. Prałat Stanisław Fiołek urodził się 7 maja 1933 roku w Wyżycach. Pochodził z parafii Mikluszowice. Wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, a po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Karola Pękali 24 czerwca 1956 roku.

Jako wikariusz pracował w parafiach: Mielec – św. Mateusza, Krynica – Zdrój – Wniebowzięcia NMP i Dębica – św. Jadwigi. W latach 1973 – 1974 pełnił urząd proboszcza parafii Bobowa, a w latach 1974 – 2003 urząd proboszcza parafii pod wezwaniem św. Jadwigi w Dębicy. Ponadto był notariuszem dekanatu Bobowa, wicedziekanem dekanatu Dębica, dziekanem dekanatu Dębica (po reorganizacji dekanatów dziekanem dekanatu Dębica – Wschód), dekanalnym duszpasterzem nauczycieli i wychowawców w dekanacie Dębica – Wschód, członkiem Rady Kapłańskiej Diecezji Tarnowskiej, Kolegium Konsultorów Diecezji Tarnowskiej, Rady Duszpasterskiej Diecezji Tarnowskiej, Diecezjalnej Komisji do spraw Personalnych, Diecezjalnej Komisji Kaznodziejskiej, Zarządu Fundacji „Securitas”, delegatem Biskupa Diecezjalnego do spraw gospodarczych Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, rejonowym ojcem duchownym kapłanów diecezji tarnowskiej. Po złożeniu urzędu proboszcza w 2003 roku pozostał w parafii pod wezwaniem św. Jadwigi w Dębicy w charakterze rezydenta. Od 1980 roku był Kanonikiem Honorowym Kapituły Katedralnej w Tarnowie, a od 1995 roku Kanonikiem Gremialnym Kapituły Katedralnej w Tarnowie. W 1985 roku został obdarzony godnością Kapelana Jego Świątobliwości. W 2007 roku na mocy uchwały Rady Miejskiej w Dębicy otrzymał odznaczenie „Zasłużony dla Miasta Dębicy”.

Od przybycia do Dębicy w roli proboszcza parafii św. Jadwigi zintegrował się ze środowiskami kombatanckimi, szczególnie z byłymi żołnierzami 5. Pułku Strzelców Konnych i Armii Krajowej. Ks. Stanisław Fiołek na plebani parafii św. Jadwigi organizował koleżeńskie spotkania dla weteranów AK.

W 1984 otrzymał od ks. bp. Jerzego Ablewicza odnaleziony sztandar Inspektoratu AK Rzeszów przechowywany od czasu II wojny światowej przez Siostry Klaryski w Starym Sączu. Sztandar, po konserwacji wykonanej kosztem parafii, ks. Stanisław przekazał weteranom 5. PSK AK. W 2004 r. po długotrwałych konsultacjach, zdecydował o przekazaniu sztandaru do Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.

Był organizatorem licznych uroczystości patriotyczno-religijnych na terenie Dębicy i powiatu dębickiego. Dzięki jego przychylności powstało wiele tablic, pomników i upamiętnień.

Od powstania Związku Żołnierzy Armii Krajowej był jego kapelanem. Na plebanii mieściła się pierwsza siedziba organizacji.

Odszedł kapłan wielkiego formatu, człowiek otwarty i serdeczny.

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy serdecznie zaprasza do wzięcia udziału w tegorocznych obchodach Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Cykl przedsięwzięć zainauguruje koncert Andrzeja Kołakowskiego pt. „Oskarżeni o wierność” 27 lutego, a zakończy występ Grupy SAFO i wykład Kajetana Rajskiego 18 marca.

Dębickie obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” tradycyjnie trwać będą przez kilka tygodni. W tym roku nasze przedsięwzięcia adresujemy w sposób szczególny do osób młodych, dlatego wszystkie imprezy towarzyszące na terenie całego powiatu skierowane są do młodzieży i rozpoczną się tuż po zakończeniu ferii zimowych.

Obchody zainauguruje koncert Andrzeja Kołakowskiego pt. „Oskarżeni o wierność”, który odbędzie się w sobotę 27 lutego 2016 roku w Domu Kultury „Śnieżka” Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy. Wydarzenie rozpocznie się o godzinie 18:00.

Następnego dnia, tj. w niedzielę 28 lutego odbędą się główne uroczystości patriotyczno-religijne.
Obchody rozpoczną się na dębickim rynku o godzinie 10:00 z udziałem 16. Tczewskiego Batalionu Saperów z Niska.
Pół godziny później, w kościele pw. św. Jadwigi, sprawowana będzie msza święta w intencji bohaterów Polski Podziemnej.
Bezpośrednio po jej zakończeniu, na Cmentarzu Wojskowym w Dębicy, odbędzie się ceremoniał wojskowy.
Ceremoniał składał się będzie z: modlitwy, apelu pamięci, salwy honorowej oraz złożenia wiązanek kwiatów pod symbolicznym grobem mjr./ppłk. Adama Lazarowicza oraz pod pomnikiem – Kwaterą Polskiego Państwa Podziemnego.

Tydzień między 29 lutego a 4 marca, poświęcony będzie na spotkania dla młodzieży w różnych częściach powiatu.
29 lutego w Domu Kultury w Pilźnie wystąpi Grupa Artystyczna SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy z programem „Między życiem, a śmiercią” w reżyserii Dominiki Migoń. Uczestnicy obejrzą także film dokumentalny Sławomira Górskiego pt. „Wolność i Niezawisłość. Ostatnia nadzieja”, którego premierowy pokaz odbył się w Dębicy 1 marca ubiegłego roku. Film zdobył główną nagrodę na Festiwalu NNW w Gdyni w sierpniu 2015 roku.

1 marca w Zespole Szkół w Zwierniku odbędzie się projekcja filmu „Pilecki” oraz spotkanie z twórcami filmu i książki o bohaterskim rotmistrzu:  Bogdanem Wasztylem i Pauliną Wądrzyk ze Stowarzyszenia Auschwitz Memento. Szkoła w Zwierniku przygotowuje się do nadania imienia Rotmistrza Witolda Pileckiego w 2017 roku.

2 marca upływa termin zgłaszania prac na konkurs „Wilczymi Śladami” organizowany przez Katolickie Centrum Edukacji „KANA” w Dębicy. Tego dnia w Kanie odbędzie się także konkurs krasomówczy dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego.

Z kolei 4 marca I Liceum Ogólnokształcące w Dębicy organizuje spotkanie dla młodzieży szkół gimnazjalnych połączone z wykładem pracownika rzeszowskiego IPN oraz podsumowaniem projektu „Kamienie Pamięci”.
Rozpoczęcie wszystkich spotkań zaplanowano na godzinę 10:00.

Tydzień pomiędzy 7 a 11 marca zaplanowano na wewnątrzszkolne projekcie filmu Sławomira Górskiego „Wolność i Niezawisłość. Ostatnia nadzieja” z wprowadzeniem historycznym Macieja Małozięcia.

Obchody, w piątek 18 marca, zakończy podsumowanie konkursu „Wilczymi Śladami”, występ Grupy Artystycznej SAFO Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy oraz wykład Kajetana Rajskiego, autora m.in. popularnych wywiadów z dziećmi „żołnierzy wyklętych”: „Wilczęta” oraz „Wilczęta 2”.

Serdecznie zapraszamy do uczestnictwa w obchodach.

Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy ogłosiło II edycję konkursu dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów oraz ponadgimnazjalnych „O Niezłomnych Żołnierzach Ziemi Dębickiej Wilczymi Śladami”. Współorganizatorem konkursu jest Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej w Dębicy.

(więcej…)

Z udziałem marszałka Władysława Ortyla, najwyższych władz województwa podkarpackiego oraz kompanii honorowej Wojska Polskiego, wystawionej przez 13. Tczewski Batalion Saperów z Niska, odbyły się w Dębicy 1 marca br. wojewódzkie obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.

Uroczystości rozpoczęły się na dębickim rynku gdzie organizatorzy uroczystości złożyli wiązankę kwiatów przed pomnikiem straconych żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. Następnie w kościele pw. św. Jadwigi odprawiona została uroczysta msza święta w intencji ojczyzny. W samo południe na dębickim Cmentarzu Wojskowym odbyła się część oficjalna.
Słowo do zgromadzonych skierowali: marszałek województwa podkarpackiego Władysław Ortyl oraz starosta dębicki Andrzej Reguła.
Po wspólnej modlitwie, odczytany został apel poległych oraz oddana została salwa honorowa. Następnie uczestnicy uroczystości złożyli wieńce i wiązanki kwiatów przed symbolicznym grobem Adama Lazarowicza oraz przed kwaterą Polskiego Państwa Podziemnego. Na zakończenie por. Izabela Podhalańska podziękowała za udział w uroczystościach.

Wieczorem w Domu Kultury KOSMOS odbyła się uroczysta premiera filmu dokumentalnego „Wolność i Niezawisłość. Ostatnia nadzieja”. W spotkaniu wziął udział reżyser filmu Sławomir Górski, który wprowadził zebranych w tematykę dokumentu oraz opowiedział jak zrodziła się idea nakręcenia filmu.
Wcześniej z występem artystycznym „Oskarżeni o wierność” wystąpiła Grupa SAFO z Miejskiego Ośrodka Kultury.

Jak podkreśla Maciej Małozięć inicjator i koordynator obchodów Dnia „Żołnierzy Wyklętych”

Dębica ma szczególne powody do dumy, a także swoiste zobowiązanie do wyjątkowej oprawy i celebracji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Z ziemi dębickiej wywodzą się bowiem straceni 1 marca członkowie IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, a wielu żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Dębica, po 1944 roku zaangażowało się w działalność w strukturach podziemia antykomunistycznego, płacąc za to bardzo często najwyższą ofiarę.