Geneza
I etap: „pomysł” – zrodził się w 2003 roku. Pierwotnie szlak miał połączyć miejsca związane z działalnością AK w powiecie dębickim (od Pustkowa, przez Dębicę po Kałużówkę). Idea przeszła jednak szereg przeobrażeń, głównie pod wpływem środowiska weteranów AK i w ostatecznym kształcie wytyczona została ścieżka II Zgrupowania AK Obwodu Dębica. Inicjatorem szlaku był Maciej Małozięć, który zachęcił harcerzy z 13. Drużyny Harcerzy Wędrowników „Kałużacy”, aby włączyli się w realizację projektu.
W 2015 roku Katolickie Centrum Edukacji KANA otrzymało dofinansowanie z programu „Tu mieszkam, tu zmieniam” Fundacji Banku Zachodniego WBK na realizację projektu „Szlak Partyzancki – historia utrwalona w czasie i przestrzeni”. Projekt ten zakładał ponowne wytyczenie szlaku, jego oznakowanie oraz utworzenie wariantu rowerowego.
II etap: „organizacja działań” – etap ten trwał najdłużej i składał się z kilku elementów:
– sprecyzowanie tematu szlaku i określenie zasięgu – kwestia ta była przedmiotem licznych dyskusji w środowisku weteranów AK oraz wśród harcerzy 13. DHW „Kałużacy”. Ostatecznie szlak przebiega przez teren działań II Rejonu AK Obwodu Dębica w granicach gminy Dębica i Pilzno, a jego pełna nazwa brzmi: Szlak Partyzancki II Zgrupowania Armii Krajowej Obwodu Dębica.
– pozyskanie partnerów – w Księdze Mądrości Syracha napisano: „Wierny przyjaciel potężną obroną, kto go znalazł, skarb znalazł”. Przy realizacji szlaku udało się spokać wielu życzliwych ludzi, którzy wsparli projekt cenną radą, pomocą merytoryczną oraz finansową.
Główni mecenasi projektu to: Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Dębica (osobisty wkład Nadleśniczego Wacława Pankiewicza oraz leśniczych Bogdana Puty i Ryszarda Lejawki); Zespół Szkół w Gumniskach (pomoc ze strony dyrektora szkoły Włodzimierza Jaźwińskiego oraz nauczycieli: śp. Lucyny Bomby i Eugeniusza Bomby); lokalne samorządy: powiat dębicki, gmina Dębica, miasto i gmina Pilzno; organizacja kombatancka Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK Światowego Związku Żołnierzy AK w Dębicy (nieocenione rady ze strony mjr. Mariana Więcka, Andrzeja Strumskiego, Tadeusza Kubicy i in.); dębicki Hufiec Związku Harcerstwa Polskiego im. Dębickich Szarych Szeregów; oraz osoby prywatne, właściciele posesji i punktów przez które przechodzi szlak.
Odnowienie Szlaku Partyzanckiego było możliwe dzięki realizacji przez Katolickie Centrum Edukacji KANA w Dębicy projektu pn. Szlak Partyzancki – historia utrwalona w przestrzeni, zrealizowanego w ramach programu Fundacji Banku Zachodniego WBK.
Dlaczego wytypowane zostały właśnie te miejsca? – aby „ocalić od zapomnienia” oraz upamiętnić miejsca historycznych wydarzeń związanych z działalnością II Zgrupowania AK Obwodu Dębica. To także społeczna odpowiedź na apel Antoniego Stańko, żołnierza AK i historyka Komendy Obwodu „Deser”:
Natomiast pamięć o poległych o pomordowanych żołnierzach Armii Krajowej, przekazuje w opiece młodzieży Polskiej, niech uporządkowane pomniki i cmentarze przypominają potomności o heroicznych walkach ich Ojców o wolność i niepodległość Polski.
Koordynacja działań – w realizację szlaku sensu stricto w 2004 roku zaangażowali się harcerze 13. Drużyny Harcerzy Wędrowników „Kałużacy”: drużynowy phm. Tomasz Czapla, Łukasz Grabowy, Grzegorz Duś, Mateusz Kania, Renata Blezień, Piotr Gorczyca, Maria Gawlik, Kacper Momola, Mariusz Gancarz, Magdalena Wójcik, Katarzyna Mazur, Patrycja Mazur, Marcin Strzyż, Anna Rochmalska, Inez Radwańska i inni. Koordynatorem i opiekunem działań był Maciej Małozięć.
– opracowanie projektu technicznego dotyczącego przebiegu szlaku w terenie, wytypowanie miejsc historycznych – etap ten odbył się na drodze audytu historycznego w konsultacji z partnerami projektu przy szczegółowej inwenteryzacji atrakcji przyrodniczych, turystycznych oraz lokalnych inicjatyw.
– zaprojektowanie przebiegu szlaku – niełatwo było połączyć wytypowane uprzednio punkty szlaku w sposób logiczny, zachowując chronologię historycznych wydarzeń. Aby zatem nie nadkładać niepotrzebnie drogi, przebieg szlaku został wytyczony z lekkimi naruszeniami chronologii i jest szlakiem jednokierunkowym. Dodatkowo jeden z punktów szlaku, Punkt Zborżilówka, jest punktem specjalnym, przez który nie przebiega oznakowana trasa.
III etap: „wizualizacja szlaku” – etap ten, podobnie jak etap II, składał się z kilku elementów:
– pozyskanie środków finansowych – pomoc w tym zakresie okazały Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Dębica, instytucja która w całości pokryła koszty wykonania i montażu tablic oraz słupków mocujących.
– uzyskanie pozwoleń na poprowadzenie szlaku – ścieżka wiedzie głównie przez teren nadzorowany przez Nadleśnictwo Dębica, a także drogami gminnymi i drogą powiatową. W kilku przypadkach zgody na przejście szlaku udzielili prywatni właściciele.
– oznakowanie głównej nitki szlaku – Szlak Partyzancki został oznakowany za pomocą białych lilijek. Prace znakarskie przy oznaczeniu trasy były prowadzone we wrześniu 2004 roku przed oficjalną inauguracją, która miała miejsce 27 września 2004 roku. We wszystkich punktach przejściowych szlaku umieszczone zostały duże tablice z informacją historyczną, fragmentem poezji, często także z ikonografią historyczną.
– opieka nad szlakiem – od początku powstania szlaku opiekę nad nim sprawowała 13. Drużyna Harcerzy Wędrowników „Kałużacy” z Hufca ZHP Dębica, kiedy jednak drużyna zawiesiła swoją działalność, obowiązki opieki nad szlakiem przejęło Środowisko 5 Pułku Strzelców Konnych AK – Światowego Związku Żołnierzy AK w Dębicy, przy którym nieformalnie funkcjonuje Krąg Przewodników Szlaku Partyzanckiego. W przyszłości planowane jest powołanie stowarzyszenia będącego jednostką prowadzącą i opiekującą się szlakiem.
IV etap: „promocja produktu turystycznego” – działania promocyjne w zakresie popularyzacji szlaku, a także zjawisk historycznych o których szlak opowiada, prowadzone były od samego początku. Wszelkiego rodzaju inicjatywy prowadzone wcześniej, kontynuowane lub te, które dopiero wystąpią, powinny być zbieżne z podstawowymi celami jakie założono przy tworzeniu szlaku. Jego celem nadrzędnym, wynikającym z podjętej misji była i jest troska o historię, tradycję i dziedzictwo Armii Krajowej oraz upamiętnienie miejsc historycznych związanych z działalnością AK w powiecie dębickim. Do celów strategicznych zalicza się natomiast; 1. służbę na rzecz środowiska weteranów Armii Krajowej; 2. ukazanie ciekawych form przeżycia historii regionalnej oraz umocnienie międzypokoleniowych więzi; 3. kształtowanie u młodzieży postaw opartych na wartościach duchowych przez odnajdywanie i wskazywanie wzorców moralnych; 4. ukazanie dzieciom i młodzieży piękna krajobrazu i bogactwa przyrody ziemi dębickiej; 5. zachęta do zdrowego, aktywnego spędzania czasu.
Szeroko pojęta promocja produktu, wiąże się zatem z realizacją celów. Do głównych działań związanych z popularyzacją projektu, należą:
– organizacja imprez historyczno-turystycznych,
– przygotowanie i dystrybucja materiałów informacyjno-promocyjnych,
– organizacja wystaw, spotkań, prelekcji i pokazów związanych ze szlakiem i jego tematyką.